Lekarze, naukowcy i dietetycy od zawsze powtarzają, że fast-foody, wysokoprzetworzone jedzenie, słodycze czy produkty typu instant są bardzo niezdrowe dla naszego organizmu. Tak zwane śmieciowe jedzenie zwiększa ryzyko wielu poważnych chorób, w tym miażdżycy, cukrzycy i nadciśnienia tętniczego. Spożywanie takich produktów prowadzi również do otyłości i problemów trawiennych.
Śmieciowa dieta trwale uszkadza mózg
Najnowsze badania wykazały, że takie jedzenie może bardzo negatywnie wpływać na mózg. Na łamach czasopisma naukowego „Brain, Behavior, and Immunity” naukowcy opublikowali właśnie artykuł, który wskazuje, że konsumpcja „zachodniej diety” upośledza funkcję pamięci poprzez deregulację przepływu acetylocholiny w hipokampie. To element układu limbicznego w mózgu odpowiedzialny właśnie za pamięć.
Badanie wskazuje, że spożywanie głównie produktów wysokotłuszczowych i o wysokiej zawartości cukru może prowadzić do trwałych zaburzeń pamięci u szczurów karmionych takimi produktami od najmłodszych lat. Badacze uważają, że to dlatego, iż dieta bogata w cukry proste i tłuszcze nasycone źle wpływa na poziom acetylocholiny, czyli kluczowego neuroprzekaźnika.
Badania przeprowadzone na szczurach
– Również inne nasze prace wykazały, że jeśli te szczury dorastały na diecie „śmieciowej”, sprawia to, że mają trwałe zaburzenia pamięci – powiedział Scott Kanoski, neurolog z Uniwersytetu Południowej Kalifornii (USC) i współautor pracy. Badacze twierdzą, że długotrwałe spożywanie niezdrowych i przetworzonych produktów może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju choroby Alzheimera.
Zespół karmił dietą składającą się z wysokotłuszczowych i słodkich pokarmów szczury w wieku od 26 do 56 dni. Czyli w okresie, który odpowiada okresowi dojrzewania u człowieka, gdy mózg wciąż się rozwija. Jest to jeden z najważniejszych etapów tegoż rozwoju. W badaniu brała udział również inna grupa szczurów, ale w tym przypadku gryzonie przyjmowały tylko zdrową karmę.
Dieta znana w literaturze jako dieta zachodnia, jest szeroko definiowana jako bogata w żywność wysokoprzetworzoną, tłuszcze nasycone i cukry proste, wiąże się z nadmiernym spożyciem kalorii, otyłością i zaburzeniami metabolicznymi. Badacze w swojej pracy podkreślili, że spożywanie takiej żywności wiąże się również z dysfunkcjami poznawczymi, szczególnie gdy dotyczy wczesnych okresów rozwoju organizmu.
Zaburzenia spowodowane zachodnią dietą
– Jednym z obszarów mózgu, który jest szczególnie narażony na niekorzystne skutki dietetyczne we wczesnym okresie życia, jest hipokamp. Coraz większa liczba badań na ludziach i modelach zwierzęcych ujawnia, że nawykowe spożywanie diety zachodniej we wczesnym okresie życia prowadzi do upośledzenia funkcji uczenia się i zapamiętywania. Nawet przy braku dysfunkcji metabolicznych lub przyrostu masy ciała – tłumaczą uczeni.
Po etapie karmienia naukowcy przeprowadzili testy pamięci na szczurach. Gryzonie nie były w stanie zidentyfikować nowych obiektów, które pojawiały się w ich otoczeniu, a które widziały zaledwie kilka dni wcześniej. Natomiast grupa zwierząt, która jadła zdrowe jedzenie, potrafiła pomyślnie przejść wszystkie zadania związane z zapamiętywaniem. Badacze podkreślili, że problemy z pamięcią u szczurów utrzymywały się nawet po przejściu na zdrową żywność przez nawet 30 dni. To w życiu szczura równa się przejściu do okresu dorosłości.
Związek pomiędzy dietą a funkcjami poznawczymi
Szczurom na diecie składającej się ze „śmieciowego jedzenia” obniżył się poziom białka transportującego acetylocholinę w hipokampie. Obrazowanie mózgów gryzoni wykazało, że zaburzyło to przepływ acetylocholiny, co miało bezpośredni wpływ na zdolności poznawcze.
– Acetylocholina u szczurów pomaga kodować i zapamiętywać różnorodne zdarzenia. Działa to analogicznie do „pamięci epizodycznej” u ludzi, która pozwala nam zapamiętywać wydarzenia z przeszłości – wyjaśnia Anna Hayes, główna autorka badania. – Wydaje się, że ten mechanizm nie działa u zwierząt, które dorastały na diecie tłustej i słodkiej – dodaje.
Badacze podkreślają, że wyniki tych badań na zwierzętach mogą, ale nie muszą, przekładać się na ludzi. Z pewnością są jednak dowodem na to, jak szkodliwa jest dieta składająca się z niezdrowego jedzenia. – Czynniki dietetyczne drastycznie zmieniają mikrobiotę jelitową. Coraz większa liczba dowodów potwierdza funkcjonalny związek między dietą we wczesnym okresie życia a funkcjami poznawczymi i zmianami w bakteriach jelitowych – podsumowują uczeni.
Źródło: Brain, Behavior, and Immunity.
