Obalamy mity na temat Wielkiego Muru Chińskiego. Będziecie zaskoczeni

W tym artykule:

1. Kiedy powstał Wielki Mur Chiński?
2. Wielki Mur Chiński wzbudza skrajne emocje
3. Ciekawostki o Wielkim Murze Chińskim
4. Wielki Mur Chiński Maleje?

Wielki Mur Chiński liczy najprawdopodobniej 21 196 km. Stał się symbolem Chin, niemal godłem imperium. Jego wizerunek jest, chociażby na tak ważnym dokumencie, jak wiza. Pojawia się też na większości pocztówek wysyłanych z Chin. Spacer po odrestaurowanym fragmencie Wielkiego Muru Chińskiego w Badalingu, niedaleko Pekinu, jest obowiązkowym punktem programu podczas wizyty w Chinach. Tyczy się to zarówno turystów, jak i VIP-ów: od piosenkarza Justina Biebera po królową Elżbietę II.

Kiedy powstał Wielki Mur Chiński?

Budowa i ukończenie Wielkiego Muru zajęło ponad 2000 lat. Archeolodzy wskazują, że początek prac sięga VI-VIII w. p.n.e. Co ciekawe, mur, jaki znamy dziś, powstał dopiero w XV w. Były to czasy panowania dynastii Ming. Ostatni fragment budowli zbudowano stosunkowo późno, bo dopiero w 1878 r. Ważną postacią w historii muru jest pierwszy cesarz z dynastii Qin, czyli Qin Shi Huang. To za jego czasów rozpoczęto budowę wielkiego pasa fortyfikacji na północy Państwa Środka. Największym sukcesem tego władcy było jednak zjednoczenie ziem chińskich i utworzenie cesarstwa w 221 r. p.n.e. Co ciekawe, to w pobliżu grobowca tego właśnie władcy odkryto słynną terakotową armię.

Po wiekach zapomnienia, opieraniu się erozji i siłom natury, polityce Mao, który nawoływał chłopów do rozbiórki muru, historyczna budowla zyskuje jednak drugą młodość. Powstają plany odbudowy muru w kolejnych miejscach.

Wielki Mur Chiński wzbudza skrajne emocje

W okolicach chińskiej stolicy zwiedzać można pięć fragmentów „kamiennego smoka”. Odwiedza je rocznie ok. 14 mln turystów. Zyski firmy obsługującej ruch turystyczny na murze – z biletów wstępu i gadżetów – są porównywalne do tych osiąganych przez giełdowe spółki.

Co ciekawe, nie każdy Chińczyk zachwyca się słynną budową. W świadomości osób mieszkających w głębi imperium panuje przekonanie, że mur to coś bezużytecznego i niekoniecznie dobrego. To dlatego, że oprócz niewolników w pracach musieli uczestniczyć żołnierze i chłopi. Wielu z nich zginęło.

Na przestrzeni wieków Wielki Mur Chiński obrósł wieloma legendami. Które z nich są prawdziwe? Oto najważniejsze fakty i ciekawostki o słynnym murze.

Ciekawostki o Wielkim Murze Chińskim

1. Piramidy się kłaniają. Prawdą jest, że z materiałów użytych do budowy muru można by postawić ok. 210 piramid Cheopsa.
2. „Wielki Mur Chiński” to europejska nazwa. Została nadana przez Anglików w XIX w. Chińczycy mówią o nim Wànli Chángchéng, czyli Mur 10 Tysięcy Li. 10 tysięcy oznacza u Chińczyków coś nieskończonego. Li to jednostka miary.
3. Budowli nie widać z Księżyca. Kosmiczny mit, który mówił, że Wielki Mur Chiński jest widoczny z kosmosu, narodził się już w XVIII w. W 1932 r. spopularyzował go podróżnik Richard Halliburton.
4. Powstał, by chronić przed wrogiem. Pierwsze fragmenty zabytku pochodzą z czasów ok. V–VIII w. p.n.e. Był to okres Walczących Królestw. Wały z ubitej ziemi miały grodzić przed wrogami. Wrogie plemiona ze stepu też się grodziły.
5. Zbudowano go dzięki niewolniczej pracy. W budowę muru zaangażowanych było nawet 3,5 mln ludzi. Kiedy umarł cesarz Qin, jego dynastia upadła. Przyczyną było niezadowolenie ludzi z niewolniczej pracy przy murze. Według niektórych źródeł przy wznoszeniu „ściany” życie straciło nawet milion osób.
6. W ścianach nie zamurowano kości zmarłych robotników. Do dziś w chińskich opowieściach żywa jest legenda z czasów cesarza Qin Shi Huangdi o niejakiej Meng Jiang. Jej mąż został wezwany przez okrutnego cesarza do pracy, po czym zmarł z wycieńczenia. Żona płakała przez 10 dni, aż fragment muru runął i odsłonił kości nieboszczyka. Ta opowieść ma wiele wersji – w jednej z nich Meng Jiang rzuca się nawet do rzeki, bo cesarz okrutnik zamierzał ją poślubić. W każdym razie nieprawdą jest, że w murze byli chowani zmarli robotnicy. Ówcześni inżynierowie wiedzieli, że rozkładające się ciała mogłyby osłabić strukturę budowli. Tak jak nasiona, które znalazłyby się w ubitej ziemi.
7. Mur powstał na... ryżu. To prawda. Zaprawa do cegieł zawierała mączkę ryżową. Znana jest i wciąż używana technologia produkcji cegieł. Niestety fortyfikacja nie zdała egzaminu. Ogrodzone od świata północne Chiny najeżdżały m.in. ludy mongolskie i mandżurskie.
8. Nie ma jednego muru. Tak naprawdę mur ma wiele odcinków, które zostały zbudowane w różnym czasie i różnymi technikami. Na pustyni Gobi budowano ze żwiru i gałęzi czerwonej wierzby. W niektórych miejscach kamienna budowla pnie się w górę pod kątem 75 stopni. Najdłuższy fragment ma ok. 8850 km.

To dlatego Chińczycy wybudowali Wielki Mur. Państwo Środka obawiało się kobiet z imperium koczowników

Analiza starożytnego DNA wykazała, że kobiety odegrały bardzo dużą rolę w budowie wielkiego koczowniczego imperium, które zagrażało Chinom. Naukowcy twierdzą, że Wielki Mur Chiński wyb...

Wielki Mur Chiński Maleje?

Niepokojące wieści płyną z Chin: szacuje się, że mniej niż 20 proc. Wielkiego Muru z czasów cesarzy Ming jest w dobrym stanie. Poza tym nie dość, że mur się rozpada, to znika. Raporty z Państwa Środka alarmują, że nie ma już około połowy budowli w porównaniu z latami jego świetności.

Na niektórych odcinkach, mimo prawnej ochrony ze strony państwa, jest on rozbierany przez mieszkańców cegła po cegle. Po co? Z pozyskanego materiału powstają domy i budynki gospodarcze. Kilka lat temu w chińskiej prasie komentowano i piętnowano podobny wandalizm. Chodziło o sytuację, w której prawie 100-metrowy kawał muru we wsi Xinxing w północnych Chinach został użyty jako kruszywo do budowy drogi. Lokalny samorząd został ukarany grzywną o równowartości 50 tys. dol., ale cenny zabytek i tak obrócił się w nicość, a raczej w bitą drogę.