Podziemne miasto Derinkuyu było schronieniem dla 20 tys. ludzi. Przed czym uciekali i jakie mieli udogodnienia?

W tym artykule:

1. Derinkuyu: historia podziemnego miasta
2. Kto wybudował podziemne miasto w Kapadocji?
3. Jakie było przeznaczenie Derinkuyu?
4. Największe podziemnie miasto na świecie
5. Kapadocja atrakcje turystyczne

Podziemne miasto Derinkuyu znajduje się w Turcji, a dokładnie w Kapadocji. Korytarze zostały wydrążone na głębokości około 85 metrów. I choć może wydawać się to nie do pomyślenia, pełniły funkcję podziemnych domów. Wśród pomieszczeń wydzielono stajnie dla zwierząt domowych, groby, wspólne kuchnie, sypialnie czy magazyny. Dzięki systemom wentylacyjnym podziemne miasto Derinkuyu mogło zamieszkiwać 20 000 ludzi z żywym inwentarzem.

Derinkuyu: historia podziemnego miasta

Derinkuyu zostało odkryte w 1963 r. Jak w przypadku wielu odkryć archeologicznych, do tego również doszło przez przypadek. Jeden z mieszkańców regionu natknął się podczas remontu przydomowej piwnicy na zawiły labirynt jaskiń i tuneli. Jak się okazało, była to podziemna metropolia, której początki sięgają VII wieku p.n.e.

Podziemne miasto Derinkuyu najprawdopodobniej zbudowano, aby chronić tysiące mieszkańców przed wojnami i prześladowaniami religijnymi. Duże kamienne drzwi miały odgradzać ludzi od potencjalnych wrogów. Społeczność nie musiała wychylać się na powierzchnię. Poza wspomnianym system wentylacji miasto miało także dostęp do wody pitnej, szkołę, świątynię i piwnicę, w której przygotowywano wina i oliwy.

Derinkuyu i inne podziemne miasto, Kaymaklō, to obecnie jedne z najczęściej odwiedzanych atrakcji turystycznych Kapadocji.

Kto wybudował podziemne miasto w Kapadocji?

Według badaczy wieki temu Derinkuyu było połączone systemem wielokilometrowych tuneli z innymi podziemnymi miastami. Nie wiadomo, która cywilizacja zbudowała słynne podziemne miasto. Archeolodzy przypuszczają, że jako pierwsi w miękkiej skale wulkanicznej rzeźbili Hetyci lub Frygowie, ale zdania są podzielone. Turecki Departament Kultury skłania się ku teorii o Frygach, co oznacza, że Derinkuyu może liczyć prawie 3 tys. lat.

Tajemnic jest znacznie więcej. Do tej pory zbadano około 20 podziemnych poziomów Derinkuyu, ale zwiedzać można tylko osiem. Początki Derinkuyu również nie są jasne. Historycy twierdzą natomiast, że ekspansjoniści miasta, pierwsi chrześcijanie, rozwijali je, aby uniknąć prześladowań ze strony Rzymian.

Jakie było przeznaczenie Derinkuyu?

Naukowcy podkreślają jednak, że nie ma jednoznacznych dowodów, które wyjaśniałyby powstanie podziemnego miasta. Pozostają domysły i przypuszczenia. Część archeologów uważa na przykład, że kluczowa w zrozumieniu motywów może być lokalizacja. Kapadocja była historycznym pograniczem Europy i Azji.

Pokojowo nastawieni rolnicy często stawali się celem grabieży armii nadciągających z obu kontynentów. Miękka, wulkaniczna gleba idealnie nadawała się do wykopania bezpieczniej kryjówki. Na otwartych równinach i wzgórzach mieszkańcy mogliby być łatwym celem.

Największe podziemnie miasto na świecie

W samej Kapadocji są dziesiątki podziemnych miast. Do tej pory odkryto ich 36. Odnalezione w 2022 r. podziemne miasto może być największym tego typu kompleksem na świecie. Mowa o Matiate, co można tłumaczyć jak „miasto jaskiń”.

Podziemne miasto od wieków znajdowało się pod fundamentami Midyat w południowo-wschodniej Turcji. Gani Tarkan, dyrektor Muzeum Mardin, twierdzi, że miasto pod miastem zachowało się nietknięte przez 1900 lat. W czasach świetności podziemne komnaty mogło zamieszkiwać około 70 tys. ludzi.

W Turcji odkryto kamienne głowy greckich bogów oraz posąg nieznanego bohatera

Podczas wykopalisk w starożytnym mieście Aizanoi archeolodzy odkryli kamienne głowy m.in. Erosa i Dionizosa. Badacze znaleźli również ponad 2-metrowy posąg, który przedstawia legendarnego b...

Kapadocja atrakcje turystyczne

Podziemne miasta to niejedyne atrakcje turystyczne Kapadocji. Miłośnicy księżycowego krajobrazu na pewno zachwycą się Doliną Gołębi. W planie wycieczki do Kapadocji warto uwzględnić też wizyty w Parku Narodowym Göreme, gdzie znajduje się skansen czy w Zelve.

Nieoficjalnym symbolem krainy są oczywiście balony. Lotem balonem pozwala zobaczyć spektakularny krajobraz, który przez tysiące lat rzeźbiła erozja. Przypominające jaskinie domy i wykute w skale sanktuaria sięgają IV wieku. Loty balonem nad Kapadocją są organizowane przez cały rok, ale biorąc pod uwagę gorące, suche lata i mroźne zimy, najlepsze okresy to wiosna (kwiecień–czerwiec) i jesień (wrzesień–październik). Podniebne rejsy trwają zazwyczaj od 45 minut do 2 godzin, w zależności od wybranej oferty.

Kapadocja to też kierunek uwielbiany przez narciarzy. Zimą sercem regionu staje się ośrodek narciarski na górze Ercİyes. Na stokach szusują zarówno Turcy, jak przyjezdni z zagranicy. Wyjazdy na narty do Turcji organizują również polskie biura podróży.

Nasz ekspert

Mateusz Łysiak

Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.