Już 300 tysięcy lat temu ludzie wytwarzali śmiercionośną broń. Wystarczyło im do tego drewno

W tym artykule:

1. Najstarsza broń w historii
2. Badanie artefaktów z Schöningen
3. Drewno – klucz do ewolucji człowieka

Historia broni jest naprawdę bardzo długa. Wszystko zaczęło się od tworzenia kamiennych narzędzi przez naszych przodków ponad 3 mln lat temu. Z czasem ludzie zdali sobie sprawę, że wytwarzane przez nich przedmioty mogą służyć również do walki i polowania.

Najstarsza broń w historii

Broń biała powstała znacznie później niż pierwsze prymitywne narzędzia. Uważa się, że najstarsze przykłady przedmiotów służących w celach bojowych powstały ok. 300–400 tysięcy lat temu. To m.in. drewniane włócznie odkryte w niemieckim Schöningen. Odnalazł je w 1995 roku archeolog Hartmut Thieme.

Niemieccy naukowcy z Dolnej Saksonii we współpracy z badaczami z Wielkiej Brytanii postanowili jeszcze raz przyjrzeć się drewnianym artefaktom z Schöningen. Chcieli przede wszystkim sprawdzić, czy broń rzeczywiście była wykorzystywana w przypadku polowań, czy może był to jedynie wyrób „eksperymentalny” lub nawet rytualny.

– Drewniane narzędzia rzadko przetrwały w zapisach paleolitycznych, co ogranicza nasze zrozumienie plejstoceńskich sposobów życia łowców-zbieraczy. Ze 187 drewnianych artefaktów, które w sumie odnaleziono, te z Schöningen stanowią największy na świecie zbiór. Do narzędzi drewnianych zalicza się co najmniej 10 włóczni, siedem kijów do rzucania używanych podczas polowań oraz 35 nowo rozpoznanych spiczastych elementów drewnianych, prawdopodobnie używanych w pracach domowych – napisali naukowcy na łamach czasopisma „PNAS”.

Badanie artefaktów z Schöningen

Badanie dostarczyło nowych informacji na temat plejstoceńskich technik obróbki drewna, projektowania narzędzi, a także tego, w jaki sposób prehistoryczni ludzie mogli z nich korzystać. – Badania ewolucji człowieka pokazują, że rozwój technologii zbiegał się z polowaniami w grupach w ciągu ostatnich 2 mln lat. –podkreślają badacze. Dodają, że poszczególne grupy ludzi miały na siebie wzajemny wpływ i rozwój zawdzięczają m.in. współpracy.

Na Półwyspie Arabskim archeolodzy odkryli pradawną broń. Ma ponad 200 tys. lat

Archeolodzy z Arabii Saudyjskiej odnaleźli zabytkową broń z epoki paleolitu. To tak zwany pięściak lub tłuk pięściowy. Wstępne datowanie wykazało, że może mieć nawet 200 tys. lat.

– Z przekazów etnograficznych wynika, że w życiu codziennym łowców-zbieraczy kluczową rolę odgrywały narzędzia drewniane, do których zaliczały się narzędzia do zdobywania pożywienia wykorzystywane w myślistwie (np. włócznie, kije do rzucania) i zbieractwie (np. kije do kopania, obieraczki do kory). A także narzędzia domowe, takie jak naczynia – czytamy w artykule.

Naukowcy w swoim badaniu wykorzystali metodę obrazowania 3D i skanery mikro-CT do zbadania 187 drewnianych artefaktów z Schöningen w Niemczech. – Sposób, w jaki drewniane narzędzia zostały wyprodukowane, był dla nas bardzo dużym zaskoczeniem – powiedziała Annemieke Milks, archeolożka z Uniwersytetu w Reading.

Drewno – klucz do ewolucji człowieka

– Drewno było kluczowym surowcem w ewolucji człowieka. Jednak tylko w Schöningen przetrwały artefakty z okresu paleolitu w tak doskonałej jakości – komentował archeolog z Uniwersytetu w Getyndze Thomas Terberger. Co ciekawe, na stanowisku w Schöningen zidentyfikowano również szczątki aż 25 zwierząt, głównie koni.

– Okazuje się, że przodkowie Homo sapiens tworzyli narzędzia i broń do polowania na grubą zwierzynę – powiedział Terberger w rozmowie z „New York Times”. – Nie tylko porozumiewali się ze sobą, aby zlokalizować swoją ofiarę. Jednak byli na tyle sprawni, że udało im się ją uchwycić, zabić, a następnie oporządzić. To wskazują dowody na stanowisku archeologicznym – dodał archeolog.

Naukowcy twierdzą, że te prehistoryczni myśliwi wypracowali swoje zdolności łowieckie znacznie wcześniej, niż wytworzone zostały drewniane artefakty z Schöningen. – Umiejętności te zapewniły im dostęp do żywności, która wpływała na ich rozwój i ewolucję przez pokolenia. To zaś przyczyniło się do wzrostu mózgu i rozwoju umiejętności poznawczych – twierdzą autorzy artykułu.

– Skuteczne polowanie i wykorzystanie dobrej jakości śmiercionośnej broni miało pozytywny wpływ zrównoważenie populacji ludzi w plejstocenie, nawet w mniej sprzyjających częściach Europy. Przyczyniło się więc do ekspansji człowieka na całym kontynencie – napisali naukowcy.

Źródło: PNAS.

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".