Imhotep znów zdradza tajniki staroegipskiej wiedzy. Obok najstarszej piramidy świata

W tym artykule:

1. Kim był Imhotep?
2. Muzeum Imhotepa – co w nim zobaczysz?
3. Historia muzeum

W pierwszy weekend grudnia egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności ponownie otworzyło Muzeum Imhotep w Sakkarze. Jego remont trwał blisko dwa lata. Jego koszt to 48 mln egipskich funtów, czyli ponad 6 mln zł.

Kim był Imhotep?

Imhotep pełnił kluczowe funkcje na dworze króla Dżosera (Neczericheta) w XXVII wieku p.n.e. Był nie tylko architektem. Nosił bowiem kilka innych tytułów, m.in. Najwyższego Jasnowidza czy Strażnika Królewskiej Pieczęci.

Historia zapamiętała go jako pomysłodawcę grobowca w kształcie piramidy. Piramida Dżosera wzniesiona ponad 2,6 tysiąca lat temu była wówczas najwyższą konstrukcją wzniesioną ręką człowieka i miała 60 m wysokości. Nieco później dla faraona Cheopsa wzniesiono piramidę o wysokości około 147 m wysokości.

Muzeum Imhotepa – co w nim zobaczysz?

Muzeum ma powierzchnię 1500 metrów kwadratowych i składa się z sześciu sal. W 27 gablotach prezentowanych jest tam prawie 300 eksponatów.

Wśród najciekawszych jest najstarsza w historii mumia królewska faraona Merenre I (ok. 2297–2292 p.n.e.), czwartego króla VI dynastii. Nie wszyscy badacze są jednak zgodni co do wieku prezentowanych szczątków.

Można zapoznać się też z unikatową, pokrytą polichromią podstawą posągu króla Dżosera, na której widnieją tytuły Imhotepa. Prezentowana jest także najstarsza kolekcja narzędzi chirurgicznych z brązu. Pochodzą sprzed 6400 lat.

W muzeum znajduje się też rekonstrukcja ścian podziemi piramidy Dżosera. Nie są to jednak płaskie i szare powierzchnie. Ściany bowiem częściowo wyłożono turkusowoniebieskimi płytkami fajansowymi. Imitują one maty, które znajdowały się w pałacu władcy. Grobowiec był z kolei „pałacem na wieczność”.

Warto spojrzeć też na bloki z rampy wiodącej do piramidy Faraona Unasa (2345–2315 lata p.n.e.). Widać na nich wychudzonych i zagłodzonych ludzi. To rzadkie przedstawienie w sztuce egipskiej. Kiedyś uważano, że ukazywało okres suszy w czasach panowania władcy. Teraz, po znalezieniu podobnych płaskorzeźb w kompleksie grobowym faraona Sahurego, zmieniono interpretację. Egiptolodzy uważąją, że w taki sposób przedstawiano plemiona zamieszkujące pustynie, które nie były egipskie.

W ramach odświeżenia muzeum dodano na ekspozycję zabytki pozyskane w czasie najnowszych prac wykopaliskowych prowadzonych przez misje egipskie.

Historia muzeum

Muzeum Imhotepa otwarły z pompą w 2006 roku pierwsze damy Egiptu i Francji: Suzanne Mubarak and Bernadette Chirac. Co prawda patronem muzeum jest Imhotep, to poświęcone jest ono kluczowym odkryciom z Sakkarze. Położone jest zresztą przy głównej drodze wiodącej na stanowisko archeologiczne.

W Sakkarze badania od wielu lat prowadzą polscy archeolodzy. To misja prowadzona przez prof. Karola Myśliwca odkryła w 1997 roku pięknie ozdobiony grobowiec wezyra Merefnebfa. Żył w czasach faraonów Tetego i Userkare (ok. 2305–2276 lat p.n.e.)

Źródła:

• Egyptian State Information Service
• Daily News Egypt

Nasz ekspert

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.