Jak wyglądał bohaterski król Szkocji? Pierwsza taka trójwymiarowa rekonstrukcja

W tym artykule:

1. Robert I Bruce – twarzą w twarz z prawdziwym niepokornym władcą Szkocji
2. Zagadkowy wygląd Roberta I Bruce’a
3. Jak wyglądał król Szkocji?

Między Anglią i Szkocją od zawsze iskrzyło. Podobnie było na przełomie XIII i XIV wieku, kiedy doszło do I wojny o niepodległość Szkocji. Rebeliantami przewodził William Wallace. To o nim był obsypany nagrodami film „Waleczne serce” (ang. Braveheart).

Czarnym, a przynajmniej niejednoznacznym charakterem był w tej produkcji Robert I Bruce – król Szkocji w latach 1306-1329. Aby zostać władcą Szkocji miał zdradzić Wallace’a. Tak w każdym razie przedstawiono sytuację w hollywoodzkiej produkcji.

Jednak nie jest to prawda, ale istotnie lawirował w kwestii wsparcia powstańców. Przez cały okres swojego panowania w latach 1306-1329 Bruce prowadził partyzanckie kampanie wojenne w Szkocji, północnej Anglii i Irlandii. Roszczenia Bruce’a do tronu były mocno kwestionowane przez cały okres jego królowania.

Robert I Bruce – twarzą w twarz z prawdziwym niepokornym władcą Szkocji

W Szkocji trwają obchody 750 rocznicy urodzin Roberta Bruce’a. Z tej okazji w opactwie Dunfermline, gdzie go pochowano, zaprezentowano trójwymiarową rekonstrukcję popiersia tego szkockiego władcy. Można ją oglądać do 7 grudnia 2024 roku – poinformowała w komunikacie prasowym agencja Historic Environment Scotland odpowiedzialna za dziedzictwo historyczne Szkocji.

Rekonstrukcja 3D jest najbardziej realistyczną podobizną Roberta Bruce’a, jaką do tej pory stworzono. Powstała we współpracy między Uniwersytetem w Glasgow i Liverpool John Moores University Face Lab.

Początkowo stworzono model cyfrowy w oparciu o odlew czaszki przechowywanej w Hunterian Museum w Londynie. Zespół wykorzystał skaner laserowy 3D. Korzystając z technologii CGI (ang. computer-generated imagery), realistycznie teksturowana skóra została następnie nałożona na strukturę mięśni.

Następnie do pracy przystąpili artyści, którzy zadbali o odpowiednie uformowanie z masy plastycznej mięśni i skóry władcy. Mieli spory problem z rekonstrukcją nosa, gdyż jego kości uległy poważnej destrukcji. W czasie pracy pomocne były też informacje historyczne pochodzące z czasów średniowiecza.

Zagadkowy wygląd Roberta I Bruce’a

Historycy od dawna debatują nad tym, czy Robert I Bruce cierpiał na trąd. Zespół stworzył dwie wersje cyfrowej rekonstrukcji, jedną z widocznymi objawami trądu, a drugą z łagodną reprezentacją trądu. W fizycznym modelu 3D przedstawiono tylko wersję bez widocznych oznak tej choroby.

– W ciągu zaledwie 55 lat życia Robert Bruce dokonał niemożliwego i przywrócił pokój i wolność rozdartemu wojną i skolonizowanemu królestwu. Współczesne źródła mówią nam wiele o jego niezwykłym życiu, ale praktycznie nic o jego wyglądzie – zauważa dr Martin MacGregor, starszy wykładowca historii na Uniwersytecie w Glasgow.

To właśnie z tego powodu zespół historyków, kuratorów muzealnych, genetyków, naukowców medycyny sądowej i artystów medycznych wspólnie przystąpił do pracy nad modelem.

Tak wyglądał chiński cesarz w VI wieku. Niezwykła rekonstrukcja możliwa dzięki badaniom DNA

Zespół naukowców zrekonstruował twarz chińskiego cesarza Wu z północnej dynastii Zhou. Było to możliwe tylko dzięki temu, że pobrano DNA ze szczątków starożytnego władcy. Rekonstrukc...

Jak wyglądał król Szkocji?

Na rekonstrukcji władca ma ciemnobrązowe oczy i masywny nos. Głowę chroni hełm zwieńczony koroną, którą Bruce nosił podczas swojego najsłynniejszego zwycięstwa, bitwy pod Bannockburn w 1314 roku. Skóra co prawda nie ma oznak trądu, ale jest ogorzała.

O tym, że król cierpiał na trąd świadczą angielskie źródła z XIV wieku. Mimo że skrybowie byli wrogo nastawieni względem szkockiego władcy, uważa się, że ich opisy są dość wyważone i odpowiadają prawdzie, mimo że nazwanie kogoś trędowatym było w tamtych czasach najbardziej obraźliwą rzeczą, jaką można było powiedzieć.

W opisach pomijano jednak wygląd władcy, dlatego tak trudna jest rekonstrukcja skóry zaatakowanej przez tę poważną chorobę.

W ostatnich dekadach podejmowano kilka prób rekonstrukcji twarzy króla. Jednak obecny projekt jest najszerszy z dotychczasowych. Wyniki analiz zaprezentowanych nawet na łamach kilku artykułów naukowych. Wykorzystano wszelkie dostępne dane i najnowsze technologie, by stworzyć najbardziej wierną rekonstrukcję twarzy władcy.

Źródło: Historic Environment Scotland

Nasz ekspert

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.