Jimmy Carter to najbardziej kochany prezydent USA. Zaczynał jako hodowca orzeszków ziemnych

Spis treści:

1. Jimmy Carter – młodość
2. Służba wojskowa
3. Kariera polityczna
4. Prezydent Carter
5. Carter – polityk i wolontariusz
6. Jimmy Carter i Bob Dylan

Jimmy Carter (James Earl Carter, Jr.) urodził się 1 października 1924 roku w małym miasteczku rolniczym Plains w stanie Georgia. Jego ojciec, James Earl Carter, Sr., był właścicielem plantacji orzeszków ziemnych i bawełny. Matka, Lillian Gordy Carter, była profesjonalną pielęgniarką. Ten zawód był wynikiem prawdziwej pasji i potrzeby niesienia pomocy innym. Pani Carter bezpłatnie pomagała czarnoskórej społeczności Plains. A mając 68 lat wyjechała do Indii jako wolontariuszka Korpusu Pokoju.

Jimmy Carter – młodość

Lata 20. XX wieku to okres ogromnego kryzysu w USA i mocno trzymającej się segregacji rasowej. Jimmy wychowywał się wśród dzieci czarnoskórych pracowników ojca. Temat segregacji rasowej Jimmy Carter podjął podczas kampanii wyborczej na gubernatora w 1970 r. Sprzeciwił się pomysłowi usunięcia segregacji ze szkół i urzędów państwowych. To dało mu zwycięstwo. Jednak już w mowie inauguracyjnej pokazał, że była to manipulacja. Powiedział wówczas: czas segregacji rasowej właśnie się zakończył.

Ale zanim Jimmy Carter zajął się polityką, uczęszczał do Georgia Southwestern College i Georgia Institute of Technology. Ukończył też Akademię Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych w Annapolis w stanie Maryland w 1946 roku. Wziął ślub z Rosalynn Smith (Rosalynn Carter), która pochodziła z małego rodzinnego miasta Cartera, Plains w stanie Georgia.

Służba wojskowa

Potem Jimmy Carter rozpoczął siedmioletnią karierę w Marynarce Wojennej Stanów Zjednoczonych, pływając przez pięć lat na okrętach podwodnych. Służył zarówno we flocie Atlantyku, jak i Pacyfiku i osiągnął stopień porucznika. Wybrany przez admirała Hymana Rickovera do programu atomowych okrętów podwodnych, został przydzielony do Schenectady w stanie Nowy Jork. Tam ukończył studia w Union College w zakresie technologii reaktorów i fizyki jądrowej. Służył jako starszy oficer załogi przed oddaniem do użytku Seawolf, drugiego atomowego okrętu podwodnego.

Jimmy Carter przygotowywał się do objęcia stanowiska oficera inżynieryjnego na okręcie podwodnym Seawolf w 1953 roku, kiedy zmarł jego ojciec. Carter zrezygnował ze służby i wrócił do Georgii, by zarządzać rodzinną farmą orzeszków ziemnych. Wówczas przekształconą już w duży magazyn rolniczy.

Kariera polityczna

Szybko stał się liderem społeczności, służąc w radach hrabstwa nadzorujących edukację, władze szpitala i bibliotekę. W 1962 roku Jimmy Carter wygrał wybory do senatu stanu Georgia. Przegrał swoją pierwszą kampanię gubernatorską w 1966 roku, ale wygrał następne wybory, zostając 76. gubernatorem Georgii 12 stycznia 1971 roku. Był przewodniczącym kampanii Demokratycznego Komitetu Narodowego w wyborach kongresowych i gubernatorskich w 1974 roku.

W 1974 roku, tuż przed zakończeniem swojej kadencji gubernatora, Jimmy Carter ogłosił swoją kandydaturę do nominacji Demokratów na prezydenta USA. Mimo braku krajowej bazy politycznej lub dużego poparcia, udało mu się dzięki niestrudzonej i systematycznej kampanii zgromadzić szeroki elektorat.

W następstwie skandalu Watergate, który wzbudził powszechne obawy co do władzy prezydenckiej i uczciwości władzy wykonawczej, Carter stylizował się na outsidera Waszyngtonu. Na człowieka o silnych zasadach, który mógłby przywrócić wiarę Amerykanów w ich przywódców. Jak na ironię, moralna postawa i szczerość Cartera wywołały małe poruszenie, gdy podczas kampanii przyznał w wywiadzie dla magazynu „Playboy”, że „wielokrotnie popełnił cudzołóstwo w swoim sercu”.

Prezydent Carter

Został wybrany na prezydenta 2 listopada 1976 roku. Swoją funkcję pełnił od 20 stycznia 1977 roku do 20 stycznia 1981 roku. Od pierwszych dni prezydentury Jimmy Carter starał się wzmocnić swój wizerunek jako człowieka ludu. W swoim przemówieniu inauguracyjnym również odzwierciedlił to podejście, mówiąc:

„Powierzyliście mi wielką odpowiedzialność – pozostać blisko was, być godnym was i dawać przykład tego, czym jesteście. Stwórzmy razem nowego narodowego ducha jedności i zaufania.”

Podczas kontaktów z mediami i z wyborcami Jimmy Carter starał się pokazywać, że jest zwykłym człowiekiem. Przyjął nieformalny styl ubierania się i przemawiania podczas wystąpień publicznych. Organizował częste konferencje prasowe i ograniczył przepych prezydentury.

Na początku swojej kadencji Jimmy Carter wprowadził szereg ambitnych programów reform społecznych, administracyjnych i gospodarczych. Większość z tych programów spotkała się jednak ze sprzeciwem w Kongresie, pomimo większości Demokratów zarówno w Izbie Reprezentantów, jak i w Senacie.

Z jednej strony Kongres, po Watergate, był bardziej skłonny do kwestionowania władzy wykonawczej. Z drugiej strony populista Carter szybko skrytykował Kongres i przedstawił swój program Amerykanom. W obu przypadkach trudności Cartera z Kongresem podważyły sukces jego administracji. Do 1978 r. jego początkowa popularność osłabła w obliczu niezdolności do przekształcenia swoich pomysłów w rzeczywistość legislacyjną.

Carter – polityk i wolontariusz

Osiągnięcia administracji Cartera w polityce zagranicznej obejmowały m.in.:

• traktaty dotyczące Kanału Panamskiego,
• porozumienia z Camp David, traktat pokojowy między Egiptem a Izraelem,
• traktat SALT II ze Związkiem Radzieckim,
• nawiązanie stosunków z Chinami.

Na poziomie krajowym stworzył program energetyczny, deregulacje w różnych sektorach i przepisy ochrony środowiska. W 1982 roku założył The Carter Center, które zajmuje się rozwiązywaniem konfliktów i promocją demokracji. Centrum było zaangażowane w mediacje i obserwacje wyborów na całym świecie.

Jimmy Carter wraz z żoną wspierali Habitat for Humanity i przez wiele lat poświęcali dwa tygodnie w roku na wolontariat. W tym na własnoręczną pomoc przy budowie domów dla najuboższych. W 2002 roku Jimmy Carter otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla za działania na rzecz pokoju, praw człowieka i rozwoju. W 2023 r. podjął decyzję o opiece hospicyjnej.

Jimmy Carter i Bob Dylan

Carter, będąc wielkim fanem muzyki, szczególnie cenił twórczość Boba Dylana. W 1974 roku, ubiegając się o prezydenturę, Carter spotkał się z Dylanem po jednym z jego koncertów. W trakcie kampanii prezydenckiej Carter często cytował teksty Dylana, co miało rezonans zwłaszcza wśród młodszych wyborców. Z kolei Bob Dylan wyraził swoje poparcie dla Cartera i wziął udział w kilku jego wydarzeniach kampanijnych. Carter sam przyznał, że muzyka Dylana miała wpływ na jego zrozumienie problemów społecznych, co pomogło mu kształtować polityczne podejście.

W późniejszych latach ich relacja opierała się na wzajemnym szacunku, a Dylan wielokrotnie wyrażał uznanie dla Cartera, zarówno jako polityka, jak i człowieka. Nie tylko on. W medialnych doniesieniach Carter do dziś nazywany jest najbardziej kochanym prezydentem w historii USA.

Nasza autorka

Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka

Dziennikarka i redaktorka zajmująca się tematyką popularnonaukową. Związana z magazynami portali Gazeta.pl oraz Wp.pl. Współautorka książek „Człowiek istota kosmiczna”, „Kosmiczne wyzwania” i „Odważ się robić wielkie rzeczy”.