W tym artykule:

  1. Co kryły naczynia wykopane w Jerozolimie
  2. Wielki hałas i jasny ogień
  3. Co zawierały średniowieczne granaty?
Reklama

W muzeach na całym świecie jest sporo okrągłych naczyń z okresu średniowiecza. Przypominają dzbany lub wazy. Badanie osadu, który znajduje się w środku, pozwala określić, do czego były wykorzystywane.

Jak łatwo się domyślić, tego rodzaju pojemniki miały wiele zastosowań. Przechowywano w nich żywność, oliwę, czasami zaś nawet wykorzystywano jako fajki. Nowe badania wykazały, że jedną z funkcji poprzedników dzisiejszych naczyń kuchennych było przechowywanie materiałów wybuchowych. Co sugeruje, że w czasie wojen mogły być one wykorzystywane jako granaty ręczne.

Średniowiecze to ciemne wieki? Bzdura! Oto dowód - katedry

Średniowieczne katedry były majstersztykiem zadającym kłam tezie o wiekach ciemnych.
Katedra św. Wita w Pradze
Shutterstock

Badania czterech waz, które doprowadziły do tego wniosku, zostały właśnie opublikowane w czasopiśmie naukowym „PLOS One”. Przeprowadzili je naukowcy pod kierunkiem Carneya Mathesona, archeologa molekularnego z australijskiego uniwersytetu Griffith.

Co kryły naczynia wykopane w Jerozolimie

Przedmioty zostały znalezione w obrębie murów Starego Miasta w Jerozolimie w latach 60. XX wieku. Obecnie znajdują się w największym muzeum kanadyjskim. Jest to Royal Ontario Museum w Toronto.

Naukowcy ponownie pobrali osad z den jerozolimskich naczyń i przeanalizowali jego skład chemiczny. Zgodnie z przewidywaniami okazało się, że trzy naczynia służyły do przechowywania oliwy, lekarstw, ale też perfumowanych materiałów.

Jak się podróżowało po Polsce tysiąc lat temu?

Wąskie, wyboiste trakty pozbawione drogowskazów. Dzikie bestie czyhające w kniei na nieuważnych podróżnych. I tempo potwierdzające, że kiedyś naprawdę życie biegło wolniej.
O trudach podróży Rychezy do Polski w czasach średniowiecza przeczytacie w „Damach ze skazą”, najnowszej książce KAmila Janickiego
mat. pras.

Czwarte naczynie różniło się od pozostałych. Był to kamionkowy garnek pozbawiony ozdób, o bardzo grubych ściankach. W osadzie z jego dna znaleziono siarkę, rtęć i magnez. Ich stężenia były znacznie wyższe niż w pozostałych naczyniach i w ziemi podebranej z miejsca, gdzie znaleziono pojemniki.

Wielki hałas i jasny ogień

– Nasze badania wykazały, że naczynia służyły nie tylko do przechowywania żywności i różnych innych rzeczy, ale również jako urządzenia wybuchowe – komentuje prof. Matheson. – Z czasów wypraw krzyżowych zachowały się relacje o przedmiotach rzucanych na twierdze krzyżowców, które powodowały głośny hałas i dawały jasne rozbłyski – dodaje.

Kłótnie nad grobem

Jerozolima to również święte miasto największej religii świata. Dla jednej trzeciej ludzkości najważniejsze miejsce kultu leży obecnie nie na Wzgórzu Świątynnym, ale w chrześcijański...
shutterstock_232686427_01

Matheson zwraca jednak uwagę, że przyczyna tych dawnych efektów pirotechnicznych może być inna niż dotychczas sądzono. – Niektórzy badacze sugerują, że naczynia zawierały proch, wynaleziony w Chinach w IX wieku. Miał on dotrzeć przez Bliski Wschód do Europy już w IX–XI wieku – opowiada Matheson. – Jednak nasze badania tego nie potwierdzają. W naczyniach nie było prochu, tylko inny materiał wybuchowy, prawdopodobnie znany tylko lokalnie.

Co zawierały średniowieczne granaty?

Co to mogło być? Niektórzy sugerują, że kamionkowe granaty zawierały ogień grecki. Tak określa się łatwopalną mieszankę, wynalezioną prawdopodobnie już w starożytności, a znaną z Bizancjum.

Budowle starożytnego Rzymu. 11 najsłynniejszych obiektów, które warto zobaczyć

Budowle Starożytnego Rzymu na długie lata stały się wzorem dla architektów z całej Europy. Jakie budowle znajdowały się w Starożytnym Rzymie? Zapraszamy na wycieczkę szlakiem najważniej...
11 najsłynniejszych budowli starożytnego Rzymu (fot. Salvatore Laporta/KONTROLAB/LightRocket via Getty Images)
11 najsłynniejszych budowli starożytnego Rzymu (fot. Salvatore Laporta/KONTROLAB/LightRocket via Getty Images)

Problem polega na tym, że jej skład był uznawany w Cesarstwie Bizantyjskim za tajemnicę. Za jej ujawnienie groziły surowe kary. Przepis na ogień grecki nie przetrwał do naszych czasów i nie wiadomo, co dokładnie wchodziło w jego skład.

Przypuszcza się, że mógł zawierać m.in. smołę, saletrę, siarkę i wapno palone. – Dopiero kolejne badania naczyń pozwolą nam lepiej zrozumieć technologie wybuchowe średniowiecza – podsumowuje prof. Matheson.

Reklama

Źródła: PLOS One, Griffith News.

Reklama
Reklama
Reklama