Już wiadomo, jak i kiedy przybyli tu pierwsi ludzie. „Później, niż przypuszczano”

W tym artykule:

1. Jak ludzie przybyli do Australii?
2. Jedna z wielu fal migracji
3. Brak dowodów obecności człowieka
4. Nie przez Timor, a Nową Gwineę

Sahul to prehistoryczny kontynent, który składał się ze współczesnej Australii, Nowej Gwinei, a także Tasmanii. Geologicznie jest to szelf kontynentalny Australii i stanowi część płyty indoaustralijskiej. Dawniej, podczas zlodowacenia, które było powodem obniżenia poziomu oceanu światowego, był to jeden ląd. Największą powierzchnię osiągnął ok. 22–23 tys. lat temu, gdy poziom morza był niemal 135 metrów poniżej współczesnego.

Jak ludzie przybyli do Australii?

Naukowcy uważają, że Homo sapiens zasiedlili ten kontynent ok. 65 tysięcy lat temu. Potwierdza to stanowisko w Madjedbebe. Skorzystali z dogodnej okazji, gdy poziom oceanów był znacznie obniżony. Człowiek współczesny musiał jednak pokonać obszar morski pomiędzy Sahulem a półwyspem Sunda, który dziś jest indonezyjską wyspą. Jednak do tej pory zakładano, że ludzie przybyli do Australii trasą południową, wiodącą przez wyspę Timor.

Nowe badanie zostało opublikowane na łamach czasopisma naukowego „Nature Communications”. – Znaleźliśmy dowody na to, że duża fala migracji dotarła na wyspę Timor dopiero ok 44 tys. lat temu. Z naszych prac w formacji skalnej Laili wynika, że ludzie, którzy po raz pierwszy dotarli do Australii, przybyli trasą północną, przez Nową Gwineę. Natomiast Timor i inne południowe wyspy zostały skolonizowane dopiero przez późniejszą falę przybyszów – napisali autorzy artykułu.

Jedna z wielu fal migracji

Badacze przyznają, że ta migracja na wyspę Timor była jedną z wielu fal. Tak jak większość, ta również prawdopodobnie była spowodowana zmianami klimatycznymi. – Timor od dawna uważany był za wyspę, która była kluczowa dla pierwszej migracji ludzi między kontynentalną Azją Południowo-Wschodnią a Australią i Nową Gwineą – twierdzą badacze.

– W czasie tych prehistorycznych migracji poziom mórz był niższy. Dlatego wiele z dzisiejszych wysp Azji Południowo-Wschodniej zostało połączonych z lądem w regionie znanym jako Sunda. Australia i Nowa Gwinea zostały połączone w jeden kontynent znany jako Sahul – wyjaśniają.

– Dowody archeologiczne potwierdzają wielokrotne wczesne rozprzestrzenianie się Homo sapiens z Afryki. Jednak dowody genetyczne wskazują na prymat pojedynczego rozproszenia w 70–40 tysięcy lat temu. Laili w Timorze Wschodnim leży na południowym szlaku rozprzestrzeniania się między Eurazją a Sahulem – czytamy na łamach „Nature Communications”.

Brak dowodów obecności człowieka

Analiza osadów na stanowisku archeologicznym wykazała, że ok. 59 000–54 000 lat temu nie było tam żadnych śladów obecności człowieka. Dopiero na wierzchu warstw odnaleziono wyraźne ślady przybycia człowieka. Datowanie wykazało, że miało to miejsce właśnie około 44 000 lat temu.

– Z innych badań wiemy również, że istnieją dowody na przybycie człowieka do innych miejsc w Timorze Wschodnim i na pobliską wyspę Flores między 47 000 a 45 000 lat temu. Podsumowując, wszystkie te dowody stanowczo potwierdzają pogląd, że ludzie przybyli do tego regionu dopiero mniej więcej w tym czasie – podkreślili naukowcy.

Nie przez Timor, a Nową Gwineę

Badacze tłumaczą, że pierwsi ludzie przybyli w to miejsce w wyniku celowej kolonizacji na dużą skalę, a nie przypadkowego osadnictwa przez małą populację. Widać to dobrze po najwcześniejszych śladach w warstwach osadów. A także po śladach obecności, takich jak paleniska, depozyty zabytków kamiennych oraz pozostałości pożywienia.

– Nasze odkrycie może sprawić, że jeszcze raz zastanowimy się, jak wyglądała trasa migracyjna ludzi na kontynent Sahul. Badania zespołu pokazują również, że przemieszczanie się na wyspy było procesem ciągłym, a nie pojedynczym wydarzeniem – czytamy. – Potwierdza to teorię, że ludzie po raz pierwszy przybyli do Australii przez Nową Gwineę, a nie Timor, jak wcześniej podejrzewano. Brak zasiedlenia Timoru w okresie nie późniejszym niż 50 000 lat temu, wskazuje, że ludzie przybyli na wyspę później, niż przypuszczano – podsumowali uczeni.

Źródło: Nature Communications.

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".