Marco Polo wymyślił podróż do Chin? Włoski historyk przedstawia dowody

Spis treści:

1. Czy Marco Polo rzeczywiście dotarł do Chin?
2. Kim był Marco Polo?

Dzieło „Opisanie świata”, opis podróży weneckiego kupca Marco Polo do Chin, to jedna z najsłynniejszych opowieści średniowiecznej Europy. Choć większość badaczy przyjmuje, że historia jest raczej prawdziwa, od czasu do czasu pojawiają się argumenty kwestionujące zgodność „Opisania świata” z faktami.

Czy Marco Polo rzeczywiście dotarł do Chin?

Prof. Daniele Petrella, archeolog z Uniwersytetu w Neapolu, doszedł do wniosku, że przedstawiona w „Opisaniu świata” kronika podróży do Chin nie pochodzi od naocznego świadka. Ma być za to zlepkiem różnych historii, które Marco Polo mógł usłyszeć od perskich kupców. Zdaniem prof. Petrelli podróżnik zetknął się z nimi już w rejonie Morza Czarnego, a dalej na Wschód nigdy nie dotarł.

– Opowieść Marco Polo jest pełna nieścisłości. Podróżnik miesza szczegóły dwóch różnych wypraw Kubilaja-chana przeciwko Japonii, podając choćby, że tajfun uderzył w chińską flotę nie w 1274 r., a w 1281 r. Opisane przez Marco Polo chińskie statki miały mieć po pięć masztów. W rzeczywistości miały tylko trzy maszty – tłumaczy włoski archeolog. I dodaje: – Opisując substancję uszczelniającą kadłuby, używa rzekomo chińskiego słowa chynam. Tymczasem określenie to pochodzi z języka perskiego. Często wymienia też perskie nazwy miejscowości (zamiast chińskich i mongolskich). I co szczególnie zaskakujące, nigdy nie wspomina o typowo chińskich zwyczajach: krępowaniu stóp, jedzeniu pałeczkami, piciu herbaty czy budowie Wielkiego Muru.

W okresie średniowiecza oszustwa dotyczące rzekomo odwiedzanych dalekich lądów zdarzały się często. Opowieści o tym, co znajduje się na krańcach świata, nie było w zasadzie jak weryfikować. Jeśli rewelacje włoskiego archeologa okażą się prawdziwe, potwierdzi się teoria, że pierwszym Europejczykiem, który dotarł do Chin, był brat Benedykt z Polski.

Kim był Marco Polo?

Przez niemal osiem stuleci Marco Polo uchodził za jednego z największych europejskich podróżników i odkrywców. Jako pierwszy miał opisać ogromne imperium Mongołów, które wówczas zagarnęło obszar całych Chin.

Marco Polo urodził się ok. 1254 r. w Wenecji. Miejsce, w którym przyszedł na świat, nie pozostaje bez znaczenia dla dalszych losów podróżnika. Wenecja była wówczas państwem kupieckim, a obywatele republiki prowadzili handel ze Wschodem. Również Niccolò, ojciec Marco, a także jego stryj Maffeo, mieli kontakt z azjatyckimi kupcami.

Zgodnie z powszechnie znaną historią dwaj mężczyźni wyruszyli w 1260 roku w podróż do Azji Środkowej i dotarli aż na dwór wielkiego chana Kubilaja. Ten pierwszy w wielkich chanów mongolskich, a później również cesarz Chin, przeniósł stolicę swojego państwa z Karakorum do Chanbałyku – dzisiejszego Pekinu.

W 1271 roku bracia wyruszyli ponownie na Wschód. Tym razem w towarzystwie dwóch misjonarzy, a także młodego Marco. Wyprawa po czterech latach dotarła do letniej rezydencji chana. Następne 17 lat mieli spędzić w Chinach. Niewiele wiadomo o tym okresie, ale według późniejszej relacji Marco stał się on ulubieńcem Kubilaj-chana.

Około 1292 r. weneccy podróżnicy zdecydowali się towarzyszyć mongolskiej księżniczce w jej morskiej podróży do Persji, gdzie miała poślubić króla Arguna. Trasą prowadzącą przez Sumatrę, Cejlon i południowe Indie dotarli do Zatoki Perskiej. Tam opuścili orszak i skierowali się w kierunku Konstantynopola. W 1295 r. wrócili do Wenecji.

Po powrocie Marco zaangażował się w konflikt między Wenecją a Genuą. W 1298 r. został przez Genueńczyków uwięziony. Opowieści, które snuł w więzieniu, przyciągnęły uwagę Rusticellego, pisarza z Pizy, który zaczął je spisywać, upiększając zmyślonymi przez siebie detalami. Książka „Opisanie świata” zdobyła ogromną popularność w całej Europie. Po odzyskaniu wolności Polo wrócił do Wenecji. Zmarł w 1324.

Źródło: National Geographic Polska

Artykuł został opublikowany po raz pierwszy w 2011 roku.