Jeden z nich był kiedyś najdłuższy w Europie! Oto najpiękniejsze mosty w Polsce

W tym artykule:

1. Most Grunwaldzki we Wrocławiu
2. Most wiszący w Ozimku
3. Stary Most w Płocku
4. Most Teatralny w Kaliszu
5. Most w Tczewie
6. Most drewniany w Krościenku nad Dunajcem
7. Most Krakusa w Krakowie

Mosty są dość oczywistym elementem w transporcie i komunikacji. Budowano je już od prehistorii dla celów pragmatycznych, ale też symbolicznych. Konstrukcje te są nierzadko dziełem sztuki architektonicznej wraz z inżynieryjną pomysłowością.

Według statystyk rządowych w Polsce obecnie istnieje aż 42 tys. obiektów mostowych. Dotyczy to również licznych wiaduktów i kładek autostradowych. Większość z nich powstała niedawno.

Oto 7 mostów z burzliwą i ciekawą historią. Te istniejące i te, których, niestety, już nie możemy podziwiać dzisiaj, a które istniały w przeszłości. Są to najpiękniejsze mosty w Polsce.

Most Grunwaldzki we Wrocławiu

Wrocław jest bogaty w wiele starych mostów. Do najokazalszych należy Most Grunwaldzki. Zaprojektowany przez Richarda Plüddemanna i wybudowany w okresie 1908–1910 r. był oryginalnie nazwany Mostem Cesarskim.

Charakterystyczne dla niego są masywne, dwudziestometrowe marmurowe pylony. W latach powojennych w obawie o bezpieczeństwo lotów z nowo powstałego lotniska rozebrano wieżyczkowe zwieńczenia z pylonów. W tym też kształcie most przetrwał do dziś.

Most wiszący w Ozimku

Niedużym i mało znanym zabytkiem jest żelazny most łańcuchowy w Ozimku. Pochodzi on z lat 1825–1827. Powstał według projektu Karla Schotteliusa. Jest najstarszym na kontynencie europejskim zachowanym żelaznym mostem wiszącym z ażurowymi pylonami.

Miał być mostem drogowym w Pruskiej Hucie Królewskiej. Dzisiaj służy już tylko pieszym. W momencie powstania był innowacyjnym dziełem inżynierii. Jego wzorce rozpowszechniły się w całych Niemczech. Sławne Golden Gate w San Francisco wybudowano według podobnych reguł.

Stary Most w Płocku

Stary (nowy) Most w Płocku był jedną z najdroższych inwestycji międzywojennej Polski. Zaprojektowany przez Andrzeja Pszenickiego i wybudowany w latach 1937–1938 most jest wyjątkowy pod paroma względami. W momencie powstania był najdłuższy w Polsce.

Różnica wysokości między przyczółkami wynosi około 8 m. Spowodowane to jest połączeniem nisko położonego Radziwia z jednej strony i wysokiej skarpy tumskiej po drugiej stronie Wisły. Oznacza to też, że każde przęsło było zaplanowane indywidualnie z odpowiednimi dla siebie parametrami.

Od 2008 r. zapala się tam wieczorami iluminacja, podświetlająca przęsła w barwy miasta. Dzięki temu nocny widok na Wisłę ze Wzgórza Tumskiego nabrał widowiskowej scenerii. Jest też zarazem najdłuższym podświetlanym mostem w Europie.

Most Teatralny w Kaliszu

Zapewne mocno zapomniany jest historyczny wygląd Mostu Teatralnego w Kaliszu. Przebudowywany był nie raz, ale zachwycać mogą widoki mostu z przełomu XIX i XX w. Wówczas wkomponowano charakterystyczne ażurowe elementy i dekoracje w stylu secesyjnym. Uwagę najbardziej przyciągały charakterystyczne „wachlarze” ażurowe, usytuowane pośrodku przeprawy.

W następnych latach znów przerabiano elementy mostu. Dzisiaj już nic nie zostało z secesyjnych dekoracji. Sama konstrukcja ma cięższy, surowy charakter.

Most w Tczewie

Zbudowany w latach 1851–1857 r. most drogowo-kolejowy w Tczewie był wówczas najdłuższym mostem w Europie. Mierzył 837 m. Projekt wykonał Carl Lentz w duchu angielskiego neogotyku.

Kratowana konstrukcja była podzielona przez neogotyckie wieżyczki. Na most wjeżdżało się przez specjalną bramę w podobnym stylu. Dzisiaj z oryginalnej części zachował się fragment mostu. Pozostałe partie rekonstruowano po wojnie. Obecnie jest to budowla niezdatna do użytku. Czeka na pełny remont i odbudowę.

Most drewniany w Krościenku nad Dunajcem

W latach 1871–1872 był drewnianym urokliwą przeprawą nad rzeką Dunajec. Podczas katastrofy naturalnej w trzeciej dekadzie XX w. most został zniszczony przez wielką powódź. Dzisiaj pozostały tylko niszczejące ruiny.

Był to most o konstrukcji drewnianej kratownicy, co ładnie wkomponowało się lokalny krajobraz. W 2023 r. ogłoszono budowę nowej kładki pieszo-rowerowej, która ma nawiązywać do wyglądu historycznego mostu.

Most Krakusa w Krakowie

W latach 1908–1913 pracowano nad konstrukcją nowego mostu w Krakowie. Zaprojektował go Edward Zitter. To właśnie na tym moście doszło w 1915 r. do uroczystego połączenia Krakowa z Podgórzem. Dzisiaj jest to Most Powstańców Śląskich. Wyglądem w ogóle nie przypomina oryginału.

Żelazny most posiadał dwa majestatyczne pylony. Zarówno one, jak i balustrada były bogato dekorowane. Całość przypominała żelazne mosty z Budapesztu. W późniejszych latach zdjęto dekoracje, aż w końcu w latach 70. XX w. trzeba było poszerzyć most i zdjąć także pylony.

Źródła:

• prof. dr hab. inż. Hanna Michalak. Ozimek – żelazny łańcuchowy wiszący most na rzece Mała Panew. „Inżynieria i Budownictwo”, s. 255, 2017;
• Visit Wroclaw,
• Gazeta.pl,
• Inżynieria i Budownictwo,
• Życie Kalisza,
• Pieniny Info,
• Dawny Tczew,
• Nasze Miasto.