Największa sztuka naskalna na świecie? Gigantyczne węże wyryte w skałach nad brzegami rzeki Orinoko

W tym artykule:

1. Ryty naskalne nad brzegami rzeki Orinoko
2. Co znajduje się na skałach nad Orinoko?
3. Monumentalne znaki graniczne

14 stanowisk z monumentalnymi rytami – tyle miejsc z niezwykłą sztuką naskalną odkrył w Wenezueli międzynarodowy zespół naukowców. Wyryte w skałach rysunki są ogromne. Największy ma ponad 40 metrów. Po co powstały? Najprawdopodobniej wyznaczały granice terytorium zajmowanego przez dawnych mieszkańców okolicy. Jednak miały nie tyle odstraszać, ile raczej przypominać o panujących w danym rejonie zasadach zachowania. Wcześniej w pobliżu znajdowano ceramikę zdobioną podobnymi motywami. Pochodzi sprzed 2 tys. lat. Na tej podstawie naukowcy szacują, że ryty również mają około dwóch mileniów.

Ryty naskalne nad brzegami rzeki Orinoko

Orinoko to jedna z największych rzek świata. Ma ponad 2 tys. km – czyli jest dwa razy dłuższa od Wisły. Wypływa z gór pasma Serranía de Parima, potem zatacza ogromny łuk i ostatecznie uchodzi do Atlantyku. Na niewielkim odcinku wyznacza granicę Wenezueli z Kolumbią.

Gigantyczne naskalne ryty znajdują się wzdłuż górnego i środkowego biegu rzeki. Niektóre były znane już wcześniej, inne stanowiska odkryto po raz pierwszy. Nie było to trudne. – Za każdym razem gdy szło się za róg, było ich więcej i więcej – opowiada „New Scientistowi” Philip Riris z Bournemouth University.

Naukowcy z Wielkiej Brytanii i Wenezueli podejrzewają, że są to największe prehistoryczne naskalne ryty, jakie istnieją na świecie. Umieszczano je w takich miejscach, by było widoczne z daleka. Niektóre można było dostrzec z odległości od 500 m nawet do kilometra.

Co znajduje się na skałach nad Orinoko?

Co przedstawiają? Ludzi, ptaki, ssaki, skolopendry, a także zwoje i różne kształty geometryczne. Największe z rycin obrazują jednak węże. Naukowcy zmierzyli najdłuższego – miał aż 42 metry. Rysunki tej wielkości każdemu obserwatorowi musiały wydawać się monumentalne.

Węże zajmują ważne miejsce w mitologii rdzennych mieszkańców terenów rozciągających się wzdłuż Orinoko. Anakondy i boa dusiciele były przez nich uznawane za boskie istoty i jako takie otaczane szacunkiem. Jednak węże miały również inne znaczenie. – Są postrzegane jako śmiercionośne byty, które mogą zabijać ludzi i duże zwierzęta – mówi dr Riris.

Ryty sprzed 2 tysięcy lat przedstawiają psychodeliczny rytuał. Zaskakujące odkrycie

Ryty znalezione w Peru przedstawiają tajemnicze rytuały sprzed 2 tysięcy lat. Ich najnowsza analiza odbiega od poprzednich hipotez. To, co uważano za węże, ma w rzeczywistości odpowiadać ps...

Monumentalne znaki graniczne

Zważywszy na to, że węże generalnie symbolizują niebezpieczeństwo, można by przypuszczać, że umieszczenie ich wizerunków na skałach miało odstraszać wszystkich obcych pojawiających się w okolicy. Jednak naukowcy są zdania, że ryty nad brzegami rzeki Orinoko niekoniecznie spełniały właśnie taką funkcję.

– Uważamy, że mogły być wykorzystywane przez prehistoryczne grupy do oznaczania terytorium. Dawały znać, że te społeczności właśnie tu żyją i że oczekują odpowiedniego zachowania – opowiada Riris.

– Ryty są skupione głównie wzdłuż odcinka rzeki Orinoko zwanego Atures Rapids. Był to ważny prehistoryczny szlak handlowy i komunikacyjny – dodaje José Oliver, archeolog z University College London. Tym istotniejsze było zaznaczenie swojej obecności. Podkreślało lokalną tożsamość, a także informowało gości, na czyich ziemiach się znajdują.

Naukowcy zgłosili znalezione stanowiska do wenezuelskich i kolumbijskich organizacji zajmujących się ochroną zabytków. Jednak, jak zauważyli, ryty są ważnymi symbolami również dla dzisiejszych mieszkańców okolic. – Wierzymy, że to oni będą ich najlepszymi opiekunami – mówi Natalia Lozada Mendieta z Universidad de Los Andes.

Źródła: New Scientist, Antiquity

Nasz ekspert

Magdalena Salik

Dziennikarka naukowa i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Pasjami czyta i pisze, miłośniczka literatury popularnonaukowej i komputerowych gier RPG. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com