Naukowcy odkryli dwie planety potencjalnie nadające się do zamieszkania. Są bardzo blisko Układu Słonecznego
Tylko kilkanaście lat świetlnych od Słońca znajdują się dwie planety, które mogą nadawać się do zamieszkania. Astronomowie policzyli, że mają masy zbliżone do masy Ziemi i znajdują się w odpowiedniej odległości od swojej gwiazdy, by mogło na nich istnieć życie.
W tym artykule:
Jak rodzaj gwiazd jest najpowszechniejszy w Drodze Mlecznej? Wcale nie są to żółte karły, takie jak nasze Słońce. Aż 80% gwiazd występujących w naszej galaktyce to czerwone karły. Są lżejsze od Słońca i mniejsze od niego, ale za to znacznie bardziej długowieczne.
W czerwonych karłach, tak jak w Słońcu, zachodzi reakcja termojądrowa: atomy wodoru łączą się i powstaje hel. Uwalnia się przy tym bardzo dużo energii. Jednak w przypadku tych gwiazd proces przebiega bardzo, bardzo powoli. Słońce wypali się za około 6 miliardów lat. Czas życia czerwonych karłów mierzy się w bilionach.
Gwiazdy z układami planetarnymi
Czerwone karły mogą występować w układach podwójnych – czyli być związane grawitacyjnie z inną gwiazdą. Jednak szacuje się, że większość z nich jest samotna. Jedną z takich gwiazd jest GJ 1002 (Gliese 1002) odległa od Ziemi zaledwie o niecałe 16 lat świetlnych.
Jak na kosmos, to bardzo blisko. GJ 1002 znajduje się tylko cztery razy dalej niż Proxima Centauri, też czerwony karzeł, gwiazda najbliższa Słońcu. I tylko około dwa razy dalej niż Syriusz, najjaśniejsza gwiazda południowego nieba, odległa od nas o 8,6 lat świetlnych.
Bliskość GJ 1002 jest tym bardziej interesująca, że wokół tej gwiazdy krążą dwie planety. Astronomowie właśnie odkryli, że mają one wiele cech wspólnych z Ziemią.
Dwie Ziemie wokół GJ 1002
– Natura wyraźnie daje nam sygnał, że planety podobne do Ziemi występują powszechnie w kosmosie – mówi Alejandro Suárez Mascareño, badacz z Instytutu Astrofizyki Kanarów (Instituto de Astrofísica de Canarias, IAC). Jest on pierwszym autorem artykułu przyjętego do publikacji w czasopiśmie „Astronomy & Astrophysics”.
Obie planety krążące wokół GJ 1002 mają masy podobne do masy Ziemi. Obie znajdują się w strefie zamieszkiwalnej. Czyli w takiej odległości od gwiazdy, w której panują warunki sprzyjające pojawieniu się i utrzymaniu życia takiego, jakie znamy. Za najważniejszy z tych warunków uważa się istnienie wody w stanie ciekłym.
Jak widzi pies i co dostrzega? Nasze czworonogi oglądają świat z perspektywy zupełnie różnej od ludzkiej
Psy wcale nie postrzegają świata wyłącznie w odcieniach szarości, jak do niedawna sądzono. Widzą również kolory, choć tylko dwa. Jak widzi pies?
Planety krążą w strefie zamieszkiwalnej
W przypadku globów okrążających GJ 1002 – oznaczonych jako GJ 1002b i GJ 1002c – nic nie wiadomo o wodzie na ich powierzchni. Naukowcy ustalili za to, że rok na pierwszej trwa 10 dni, a na drugiej – 21 dni. Tyle potrzebują, by dokonać pełnego okrążenia swojej gwiazdy.
Wydawałoby się, że to bardzo mało i o podobieństwie z Ziemią nie może być mowy. A jednak jest inaczej. – GJ 1002 ma masę wynoszącą zaledwie jedną ósmą masy Słońca. Jest chłodniejszy od niego i ma znacznie mniejszą jasność – wyjaśnia Vera María Passegger, badaczka z IAC i współautorka artykułu. – A to oznacza, że strefa zamieszkiwalna znajduje się znacznie bliżej gwiazdy niż w Układzie Słonecznym.
Ma to jeszcze jedną zaletę. Naukowcy mogą w przyszłości podjąć próbę zbadania, jak wyglądają atmosfery obu planet. Posłużą do tego albo pomiary odbijanego światła, albo emitowanego promieniowania cieplnego. Do badania atmosfer GJ 1002b i GJ 1002c naukowcy zamierzają wykorzystać spektrograf ANDES, który wchodzi w skład budowanego właśnie obserwatorium ELT (Extremely Large Teleskop). Powstaje ono na szczycie góry Cerro Armazones na pustyni Atakama w Chile.
Odkrycia dokonano z pomocą dwóch innych instrumentów specjalnie zaprojektowanych do badania czerwonych karłów i planet znajdujących się w ich pobliżu. Były to CARMENES znajdujący się w Calar Alto Observatory, oraz ESPRESSO, spektrograf należący do Europejskiego Obserwatorium Południowego.
Źródło: phys.org,
Nasz ekspert
Magdalena Salik
Dziennikarka naukowa i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Pasjami czyta i pisze, miłośniczka literatury popularnonaukowej i komputerowych gier RPG. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com