Naukowcy przeanalizowali dzieje naszych przodków. Tak poradzili sobie z epoką lodowcową

W tym artykule:

1. Jak ludzie przetrwali ostatni okres epoki lodowcowej?
2. Migracja była kluczem do przetrwania
3. Naukowcy we Włoszech odkryli ślady obecności ludzi z epigrawetien

Ostatni okres zlodowacenia na Ziemi zakończył się ok. 21 tysięcy lat temu. Klimat naszej planety był wówczas znacznie chłodniejszy niż obecnie. Lądolód pokrywał znaczne obszary Ziemi, a jego obecność miała bardzo duży wpływ na klimat. W trakcie epoki lodowcowej występowało wiele ekstremalnych zjawisk, takich jak zwiększona aktywność wulkaniczna, trzęsienia ziemi i zmiany poziomu morza. To nie był łatwy czas zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt i roślin.

Jak ludzie przetrwali ostatni okres epoki lodowcowej?

Naukowcy z Uniwersytetu w Tybindze dokonali analizy genomów 356 ludzi, którzy żyli nawet 35 000 lat temu. Ich szczątki pochodziły z 14 różnych krajów Europy i Azji Środkowej. Według badań pierwsi przedstawiciele Homo sapiens pojawili się w Eurazji ok. 47 000 lat temu, ale większe populacje powstawały znacznie później. Badacze postanowili zbadać dzieje naszych przodków, którzy zamieszkiwali z region Europy Środkowej i Południowej i dowiedzieć się, jak ludzie przetrwali ten trudny okres w historii naszego globu.

Najstarszy na świecie kawałek lodu może skrywać tajemnice epoki lodowcowej

Pęcherzyki powietrza sprzed 1,5 miliona lat odkryto w najstarszym na świecie rdzeniu lodowym, którego wiek szacuje się na 2,7 mln lat. Próbki powietrza zawierają niższe niż się spodziewano...

Badacze doszli do zaskakujących wniosków. Populacje z różnych regionów prawdopodobnie były blisko związane z kulturą grawecką, która była w Europie rozpowszechniona w latach 30 000–22 000 p.n.e. Kultura ta charakteryzowała się wyrobami kamiennymi w postaci ostrzy tylcowych mocowanych w kościanych bądź drewnianych oprawach. Wytwarzali także figurki kobiet, które zwane są dziś jako paleolityczne Wenus.

Migracja była kluczem do przetrwania

Przedstawiciele kultury graweckiej udoskonalili techniki polowania. W zdobywaniu pożywienia używali nie tylko oszczepów, ale również łuków. Potrafili również skutecznie gospodarować zdobytym jedzeniem. Naukowcy odkryli, że badane przez nich populacje zbieracko-łowieckie wytwarzały podobne przedmioty i używały niemalże identycznej broni. Jednak genetycznie były to zupełnie odmienne ludy.

Naukowcy sugerują, że populacje ze wschodnich i południowych regionów Europy w okresie ostatniego maksimum lodowcowego emigrowały na zachód, aby przetrwać trudne warunki. – Nasze odkrycie pozwoliło nam po raz pierwszy potwierdzić hipotezę, że podczas Ostatniego Maksimum Lodowcowego ludzie znaleźli schronienie w regionie południowo-zachodniej Europy, gdzie panował znacznie korzystniejszy klimat – mówi główny autor badania Cosimo Posth.

Naukowcy we Włoszech odkryli ślady obecności ludzi z epigrawetien

Uczeni sugerują, że migracje ludności stały się bardzo powszechne w ostatniej fazie epoki lodowcowej, czyli ok. 25–19 tysięcy lat temu. Według najnowszych badań kultury, takie jak solutrejska i magdaleńska najpierw przemieszczały się w kierunku zachodu i południa, aby „przezimować” trudny okres, a następnie przemieszczały się z powrotem na północny-wschód.

Kiedy ostatni raz miało miejsce globalne ochłodzenie? Czy może nadejść w przyszłości?

W całym okresie istnienia naszej planety jej klimat zmieniał się wiele razy w naturalny sposób. Niekiedy duże powierzchnie Ziemi pokrywały lodowce. 400 tys. lat temu na części Grenlandii ro...

Wcześniej uważano jednak, że to Półwysep Apeniński był jednym ze schronów dla ludzi z kultury graweckiej w okresie maksimum ostatniego zlodowacenia. Dotychczas nie znaleziono właściwych dowodów, które by potwierdzały tę tezę. Zespół badawczy nie znalazł jednak śladów genetycznych ludzi z tej kultury. Zamiast nich odnaleźli przedstawicieli innej społeczności z odmienną pulą genów.

– Sądzimy, że osobnicy związani z późniejszą kulturą, nazywaną epigrawetien. Jej przedstawiciele różnili się genetycznie od poprzednich mieszkańców tego obszaru – twierdzi współautor badania He Yu. – Naszym zdaniem ci ludzie pochodzili z Bałkanów. Najpierw przybyli do dzisiejszych północnych Włoch w okresie maksimum ostatniego zlodowacenia, a następnie emigrowali dalej, aż do Sycylii – dodaje uczony.

Źródło: Nature

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".