Obłędne odkrycie w pradawnym zamku. Posąg „Matki Bogów” sprzed 2100 lat

Spis treści:

1. Kult Matki Bogów w Turcji
2. Starożytna forteca Kurul
3. Kim była bogini Kybele?

Tureccy archeolodzy prowadzili wykopaliska w starożytnej fortecy Kurul, która znajduje się w prowincji Ordu w Turcji. Gród pochodzi z II wieku p.n.e. z czasów Mitrydatesa VI Eupatora, króla Pontu i władcy Bosporu. Już kilka lat temu badacze odnaleźli w tym zamku kilka posągów Kybele, co sugeruje, że miejsce to było ważnym miejscem kultu tej frygijskiej bogini. Naukowcy podejrzewają, że mogła być nawet patronką tej ufortyfikowanej osady.

Kult Matki Bogów w Turcji

Autorzy odkrycia podkreślają, że statua Kybele jest pierwszą, która wykonana została z marmuru. Poprzednie posągi zostały stworzone z innego materiału. Figura waży blisko 200 kilogramów i ma 110 centymetrów wysokości. Została odkryta podczas prac wykopaliskowych prowadzonych przez prof. Süleymana Yücela Şenyurta i jego zespół w 2016 roku. Od momentu odkrycia statua przyciągnęła tysiące zwiedzających pragnących zobaczyć ten niezwykły artefakt, a jej związki z Kurul wciąż są analizowane.

– Statua nie tylko urzeka swoim kunsztem, ale także służy jako pomost łączący nas z duchowymi wierzeniami dawno minionej cywilizacji. Dla ludzi tamtej epoki Matka Bogini Kybele reprezentowała płodność, ochronę i odżywcze aspekty natury, uosabiając siły dające życie, które podtrzymywały ich społeczności. Wielbiono ją jako potężne bóstwo, wierzono, że chroni ziemię i jej mieszkańców, symbolizując głęboką więź między ludzkością a ziemią – twierdzi prof. Şenyurt.

Podczas wykopalisk znaleziono również ok. 3 tysięcy artefaktów, w tym mniejsze figury Matki Bogów, m.in. w pozycji siedzącej na tronie, a także figurki „boga płodności” Dionizosa czy posągi Pana i Ritona.

Starożytna forteca Kurul

Gdy posąg Kybele został odnaleziony w 2016 roku, wielu naukowców podawało w wątpliwość, że jest to autentyczna rzeźba sprzed 2100 lat. Jednak wieloletnie badania wykazały, że jest to w rzeczywistości starożytny zabytek i przedstawia frygijskie bóstwo. – Obecność licznych terakotowych figurek Kybele znalezionych w tym obszarze potwierdza tę identyfikację, podobnie jak położenie posągu przy głównej bramie miasta – wyjaśnia Şenyurt. Dodaje, że bramy miast często były chronione przez bóstwa, które opiekowały się nimi.

Co ważne, najnowsze wykopaliska ujawniły dowody na działania wojenne. Świadczą o tym odnalezione pociski, starożytna broń i ślady pożaru, który ostatecznie doprowadził do upadku twierdzy. – Co ciekawe, posąg Kybele nie został znacznie uszkodzony, gdy brama wejściowa zawaliła się podczas ataku Rzymian – mówi Şenyurt.

Kim była bogini Kybele?

– Kurul było twierdzą za panowania Mitrydatesa VI. Stawił czoła rzymskim atakom, z czego jeden zakończył się niszczycielskim pożarem – tłumaczy turecki badacz. Mitrydates VI Eupator uznawany był za jednego z najgroźniejszych przeciwników Rzymu w I wieku p.n.e. Słynął z ambitnych planów ekspansji, wyjątkowej charyzmy i umiejętności militarnych. Przeprowadził w sumie trzy wojny z Rzymem, zwane wojnami mitrydatejskimi, które odbyły się w latach 89–63 p.n.e.

Sam kult Kybele przeżył niejednego wodza. Trwał tysiące lat w całej Azji Mniejszej. Była czczona jako Bogini Matka, a w kulturze grecko-rzymskiej nazywano ją Matką Bogów i Wielką Macierzą Bogów. Co ciekawe, w Rzymie jej kult przetrwał aż do V wieku n.e.

W mitologii frygijskiej jej młodym kochankiem był Attis, bóg wegetacji. W III wieku p.n.e. najważniejsze sanktuarium Kybele znajdowało się we Frygii, w Pesynuncie nad rzeką Sakarya, która płynie u stóp góry Didymus. Była to święta góra bogini. – Odkryty posąg Kybele stanowi świadectwo bogatej historii i dziedzictwa kulturowego regionu – podsumował Şenyurt.

Źródło: Arkeonews

Nasz autor

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".