W tym artykule:

  1. Osada obronna z kultury łużyckiej
  2. Kultura łużycka na terenie Polski
  3. Nazywana jest czasem kulturą „przedpolską”
  4. Kultura łużycka na terytorium Wielkopolski
Reklama

Kopalnia Węgla Brunatnego „Konin” w Kleczewie, w województwie wielkopolskim, powstała w czasach II wojny światowej. Wówczas Niemcy rozpoczęli budowę kopalni wraz z zakładem przeróbczym. Po wojnie rozpoczęto eksploatację odkrywki, czyli przypowierzchniowego złoża, które zostało odsłonięte w ramach działalności górniczej. I właśnie na jednej z takich odkrywek, a dokładniej w „Tomisławicach”, archeolodzy odnaleźli pozostałości osady obronnej.

Osada obronna z kultury łużyckiej

Osada została znaleziona na jednym z dwóch stanowisk archeologicznych, które zostały wyznaczone do przebadania na odkrywce. Kierownikiem badań archeologicznych na terenie kopalni był Mariusz Ciszak. Uczony przekazał, że struktura powstała prawdopodobnie ok. 3300 lat temu. Dowody wskazują, że mogła należeć do kultury łużyckiej.

– Jest dosyć specyficzna. Nie jesteśmy pewni, czy to nawet nie jest kurhan – powiedział Ciszak w rozmowie z Polską Agencją Prasową. Podczas wykopalisk zespół znalazł również pozostałości ceramiki i pojedyncze artefakty z brązu. Badania odbywały się na terenie ok. 36 arów. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków po tym odkryciu zlecił już naukowcom wykonanie kolejnego sondażu terenu. Drugie badanie ma ustalić ostateczny obszar, który trzeba będzie przeanalizować.

Kultura łużycka na terenie Polski

Kultura łużycka istniała od ok. 1300 r. p.n.e. d 400 r. p.n.e. Występowała głównie na ziemiach Polski, a także w Czechach, Słowacji, Ukrainie, Niemczech. Należy do kręgu kultur pól popielnicowych. Głównie ze względu na formę pochówku ciałopalnego w popielnicach, które zakopywane były w ziemi. Charakteryzowała się osadami obronnymi, które często położone były na wzgórzach i otaczała je woda.

W polskiej wsi odkryto prehistoryczne miejsce rytualne. Związane jest z pradawną kulturą

Badania archeologiczne w okolicach wsi Papowo Biskupie w województwie kujawsko-pomorskim doprowadziły do niezwykłego znaleziska. Naukowcy odkryli artefakty z brązu, a także dziesiątki szkiele...
artefakty odnalezione w Popowie Biskupim
fot. A. Piasecka/Antiquity

Znane są jednak także osady otwarte. Najbardziej znana osada z kultury łużyckiej to polski Biskupin. Jest to jedna z najlepiej zachowanych osad obronnych z tego kręgu kulturowego. Jej ludność zajmowała się głównie rolnictwem i hodowlą zwierząt. Dowody archeologiczne wskazują, że uprawiała pszenicę, jęczmień, proso, także niektóre rośliny strączkowe.

Nazywana jest czasem kulturą „przedpolską”

Kultura łużycka nie była tworem jednolitym. Dzieli się ją na wiele grup, które odróżniały się wytwarzane przedmioty, obrządek pogrzebowy, a także formy osadnictwa. – Mówi się, że to trochę kultura przedpolska – powiedział Mariusz Ciszak.

– Równolegle odbywają się prace na drugim stanowisku archeologicznym na odkrywce „Tomisławice”. Znaleziono w nim najprawdopodobniej mielerze, czyli miejsca, w których składowane było drewno pokryte ziemią i darnią. Mielerze służyły do wytwarzania węgla drzewnego w procesie suchej destylacji – wyjaśnia Ciszak. Archeolog dodaje, że odnalezione na terenie kopalni mielerze pochodzą z wczesnego średniowiecza.

Wszystkie przedmioty, które odnaleziono na obydwu stanowiskach archeologicznych trafią teraz do Muzeum Okręgowego w Koninie. – Prace archeologiczne mogą potrwać jeszcze około miesiąca. Do tego czasu na ich terenie nie mogą być realizowane prace górnicze – powiedział Mariusz Ciszak.

Kultura łużycka na terytorium Wielkopolski

Na terenie Wielkopolskiego występowała grupa łużycka, która określana jest mianem wschodniowielkopolskiej. Zajmowała obszar wschodniej części dzisiejszego województwa, przede wszystkim obszary w międzyrzeczu Prosny i Warty, a także na Kujawach. Groby w tej grupie były często nakrywane brukiem kamiennym. Do IV okresu epoki brązu, przetrwały w niej tradycje mogiłowe.

Duża część grobów szkieletowych pod kurhanami była ciałopalna. Uważa się, że grupa ta najsilniej rozwinęła się w okresie tak zwanym halsztackim D, kiedy nastąpił upadek kultury łużyckiej na obszarze Śląska. Region przejął wówczas rolę pośrednika w handlu bursztynem. Przyczyniło się to do rozwoju kultury łużyckiej na obszarze wschodniej Wielkopolski i Kujaw. Pozyskiwano tam sól, a także wytwarzano przedmioty z metali, głównie brązu. Historycy podejrzewają również, że ta grupa posiadała wyrafinowanych wojowników konnych.

Reklama

Źródło: PAP.

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".
Reklama
Reklama
Reklama