W tym artykule:

  1. Co było w czasach rzymskich w Exeter?
  2. Nowe wykopaliska w Exeter
  3. Pierwsza przebudowa katedry od XIX wieku
  4. Kto zbudował katedrę w Exeter?
Reklama

Przy angielskiej katedrze w Exeter odkryto pozostałości z pierwszego wieku naszej ery. To „nowe wskazówki dotyczące najdalszej przeszłości Exeter” – skomentowali swoje znalezisko archeolodzy. Podczas prac na historycznym dziedzińcu katedry naukowcy odkopali fragment rzymskiej ulicy, drewnianych budynków z belek, a także kamienną ścianę dużego domu.

Wszystko to znajdowało się w miejscu fundamentów średniowiecznych krużganków. Otaczały one kiedyś dziedziniec. Krużganki zostały zniszczone w połowie XVII w., w czasie wojny domowej w Anglii. Prace wykopaliskowe to część dużego projektu przebudowy katedry w Exeter.

Co było w czasach rzymskich w Exeter?

Miejsce, w którym dzisiaj znajduje się Exeter, nazywało się kiedyś Isca (a dokładnie Isca Dumnoniorum). Był to rzymski fort założony w połowie pierwszego wieku. Stanowił bazę Legio II Augusta, legionu rzymskiego dowodzonego przez pewien czas przez samego Wespazjana.

Budowle starożytnego Rzymu. 11 najsłynniejszych obiektów, które warto zobaczyć

Budowle Starożytnego Rzymu na długie lata stały się wzorem dla architektów z całej Europy. Jakie budowle znajdowały się w Starożytnym Rzymie? Zapraszamy na wycieczkę szlakiem najważniej...
11 najsłynniejszych budowli starożytnego Rzymu (fot. Salvatore Laporta/KONTROLAB/LightRocket via Getty Images)
11 najsłynniejszych budowli starożytnego Rzymu (fot. Salvatore Laporta/KONTROLAB/LightRocket via Getty Images)

Fort obejmował 17 ha. Miał kształt karty do gry – prostokąta o obłych rogach. Mógł pomieścić 5 tys. legionistów. Kiedy wojsko opuściło go dwadzieścia lat później, teren zajęła ludność cywilna. Powstały wówczas forum oraz łaźnie publiczne. Ich pozostałości odkryto w pobliżu katedry w latach 70. XX wieku.

Nowe wykopaliska w Exeter

John Allan, archeolog odpowiedzialny za prace wykopaliskowe w katedrze, powiedział BBC, że nowe odkrycia rzucają światło na to, jak miejsce wyglądało w czasach rzymskich. – Ulica i budynki z belek zostały zbudowane między 50 a 75 rokiem naszej ery – wyjaśnia Allan. – Stanowią one elementy fortecy legionu, w miejscu której dzisiaj znajduje się centrum Exeter.

Znalezione belki mogą, jego zdaniem, stanowić część długich baraków, które ciągnęły się aż do budynku łaźni okrytego pięćdziesiąt lat temu. – Późniejsza kamienna ściana to część nieznanego dotychczas, okazałego domu z trzeciego lub czwartego stulecia naszej ery – dodaje archeolog.

Pierwsza przebudowa katedry od XIX wieku

W listopadzie 2022 roku ogłoszono, że katedra w Exeter, jeden z najwspanialszych zabytków Wielkiej Brytanii, zostanie przebudowana. Najważniejszym elementem przebudowy będzie wzniesienie otoczonego krużgankami przejścia w miejscu galerii zniszczonej w XVII wieku. Nowa galeria połączy katedrę z kapitularzem.

Będzie to ważna zmiana w miejscu, w którym ostatni raz dobudowano coś 135 lat temu. Wówczas powstał tzw. budynek Pearsona, w którym umieszczono powiększającą się katedralną bibliotekę. Jeszcze wcześniej powstały kaplice Speke i Oldham. Było to 500 lat temu.

Jak będzie wyglądała katedra Notre Dame po odbudowie? Paryż wybrał projekt nastawiony na klimat i pieszych

Katedra Notre Dame jest obecnie odbudowywana po pożarze. Co zostanie przywrócone, a co się zmieni? Nagrodzony architekt pokazał swój projekt.
Jak będzie wyglądała katedra Notre Dame po odbudowie? Paryż wybrał projekt nastawiony na klimat i pieszych
fot. Pete Douglass/Getty Images

Oprócz budowy nowej galerii w planach jest również zbudowanie nowych toalet na dziedzińcu katedry, nowego sklepu, a także konserwacja pięćdziesięciu drewnianych ornamentów znajdujących się na spodniej stronie podnoszonych siedzeń w katedrze. Cały projekt ma pochłonąć 10 mln funtów.

Kto zbudował katedrę w Exeter?

Budowę katedry w Exeter rozpoczęli Normanowie. Było to w 1112 roku. Poświęcono ją już dwadzieścia trzy lata później, kiedy gotowe były chór, transept i dwie nawy. Jednak budowa trwała dalej i – jak zwykle w przypadku gotyckich katedr – rozciągnęła się na kilka wieków. Krużganki i kapitularz powstały między 1180 a 1244 rokiem. Kilkadziesiąt lat później rozpoczęła się pierwsza przebudowa. Kształt, jaki znamy dzisiaj, katedra uzyskała na początku XV wieku.

Katedra w Exeter jest znana z zegara astronomicznego, wspomnianych średniowiecznych drewnianych ornamentów, a także niezwykłego sklepienia. W jej środku znajduje się najdłuższe gotyckie sklepienie na świecie.

Reklama

Źródła: BBC, Exeter Cathedral, Wikipedia.

Nasz ekspert

Magdalena Salik

Dziennikarka naukowa i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Pasjami czyta i pisze, miłośniczka literatury popularnonaukowej i komputerowych gier RPG. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com
Reklama
Reklama
Reklama