W tym artykule:

  1. Prawdziwa historia z serialu „Mary & George"
  2. „Chrystus miał swego Jana, ja mam swojego George’a”
  3. Upadek królewskiego faworyta
Reklama

Historia George’a Villiersa, 1. księcia Buckingham to przykład jednej z najbardziej spektakularnych karier w XVII-wiecznej Anglii. Dzięki nietuzinkowej urodzie drobny szlachcic zdobył serce króla Jakuba I Stuarta. Wraz z tym przyszły tytuły książęce i wysokie stanowiska państwowe. Monarcha twierdził, że jego miłość do George’a to po prostu ideał męskiej przyjaźni.

Korespondencja mężczyzn – nawet biorąc pod uwagę ówczesną obyczajowość – nie pozostawia jednak złudzeń co do charakteru ich relacji. W ostatnim czasie historię księcia Buckingham i jego związku z królem przypomniał miniserial „Mary & George" (do obejrzenia na SkyShowtime) z młodym brytyjskim aktorem Nicholasem Galitzine’em i zdobywczynią Oscara Julianne Moore w rolach głównych.

Prawdziwa historia z serialu „Mary & George"

George Villiers przyszedł na świat 28 sierpnia 1592 r. w Booksby w hrabstwie Leicestershire jako syn przedstawiciela drobnej szlachty sir George’a Villiersa i Mary Beaumont. Kiedy zmarł jego ojciec, pieczę nad wychowaniem młodzieńca przejęła matka. Wysłała syna do Francji, aby tam nabrał obycia towarzyskiego i nauczył się dobrych manier.

Gdy wrócił do ojczyzny, miał już opanowaną sztukę szermierki, znakomicie tańczył i znał podstawy języka francuskiego. „Był najlepiej zbudowanym mężczyzną w całej Anglii, jego członki były tak dobrze uformowane, rozmowa z nim tak przyjemna, a jego usposobienie pełne słodyczy” – pisał o nim w okresie największej kariery Godfrey Goodman, późniejszy biskup Gloucester.

W 1614 r. podczas polowania w Apethorpe George Villiers zwrócił uwagę króla Anglii i Szkocji Jakuba I Stuarta. Zamiłowanie monarchy do przystojnych mężczyzn było na królewskim dworze tajemnicą poliszynela. Już jako 13-letni chłopiec adorował starszego od siebie o 24 lat Esmégo Stewarta, 1. księcia Lennox.

Wkrótce Jakub i George stali się nierozłączni, a przystojny młodzieniec zaczął zdobywać kolejne zaszczytne tytuły. W 1616 r. został koniuszym i wicehrabią. W 1617 r. – szatnym i earlem Buckingham, w 1618 r. – markizem. A w końcu w maju 1623 r. – księciem Buckingham. Z tytułami przychodziły też kolejne stanowiska, przede wszystkim Lorda Wielkiego Admirała i lorda namiestnika Middlesex.

Jeden z zachowanych listów George'a Villiersa do króla Jakuba. Fot. Culture Club/Getty Images, Print Collector/Print Collector/Getty Images

Chociaż Jakub pisał w swoim traktacie Basilikon Doron z 1599 r., że sodomia (tak wówczas nazywano homoseksualizm) jest niewybaczalną zbrodnią, zachowana korespondencja monarchy z Villiersem nie pozostawia złudzeń, że ich relacja wykraczała daleko poza przyjaźń. Król nazywał go bowiem w listach swoim „kochanym i drogim dzieckiem”, a nawet… „umiłowaną żoną”. „Pragnę żyć na tym świecie tylko przez wzgląd na Ciebie i wolałbym żyć z Tobą na wygnaniu w jakiejkolwiek części ziemi, niż wieść życie zbolałej wdowy bez Ciebie” – pisał do młodego kochanka w liście z grudnia 1623 r.

Sam Villiers przypominał zaś Jakubowi w jednym z listów romantyczne chwile, które spędzili wspólnie w zamku Farnham, gdy „wezgłowia nie można było dojrzeć pomiędzy panem a jego psem”. Ulubionym miejscem spotkań kochanków był jednak pałac w Apethorpe, gdzie narodziło się ich uczucie. W czasie renowacji posiadłości na początku XXI wieku odkryto w niej tajemne przejście. Najprawdopodobniej łączyło królewską sypialnię z komnatami zamieszkiwanymi przez Villiersa.

„Chrystus miał swego Jana, ja mam swojego George’a”

Błyskotliwa kariera księcia Buckingham, który dzięki wyjątkowej urodzie i sprytowi osiągnął w ciągu 9 lat pozycję, o którą wielu bezskutecznie zabiegało przez dziesięciolecia, budziła na królewskim dworze niemałe kontrowersje. Kiedy członkowie Tajnej Rady wyrazili swoje zaniepokojenie jawnym faworyzowaniem Villiersa przez monarchę, Jakub odpowiedział im następująco: „Możecie być pewni, że darzę miłością earla Buckingham bardziej niż kogokolwiek innego i bardziej niż was tu zgromadzonych. […] Jezus Chrystus robił to samo, więc nie możecie mnie winić. Chrystus miał swego Jana, ja mam swojego George’a”.

Słowa króla, choć brzmią jak bluźnierstwo, miały potwierdzać, że jego relacja z Villiersem nie jest niczym więcej niż silną męską przyjaźnią. Oczywiście niewielu wierzyło w zapewnienia króla, lecz nikt nie miał odwagi publicznie zarzucić mu homoseksualizmu.

Miłosna relacja z królem nie zwalniała jednak Villiersa z obowiązku zawarcia związku małżeńskiego i spłodzenia męskiego potomka. Ten miałby przejąć po nim schedę. 26 maja 1620 r. ożenił się z lady Katherine Manners, córką Francisa Mannersa, 6. hrabiego Rutland. Para doczekała się z tego związku czworga dzieci: Mary, Charlesa, George’a i Francisa (urodzonego już po śmierci ojca).

Żonę wybrała George’owi jego chorobliwie ambitna matka Mary Villiers, która wiedziała, że Mannersowie posiadają ogromny majątek. Chociaż początkowo zarówno król, jak i ojciec panny młodej sprzeciwiali się temu małżeństwu, ostatecznie Mary udało się doprowadzić George’a i Katherine przed ołtarz.

Upadek królewskiego faworyta

Król Jakub I zmarł 27 marca 1625 r. w Theobalds House. Jednak to nie jego śmierć doprowadziła do końca kariery księcia Buckingham. Utrzymywał on bowiem doskonałe relacje z jego synem i następcą Karolem I, którego przez kilka lat uczył tańca. Tuż po jego wstąpieniu na tron nie tylko nie został odsunięty, ale też otrzymał kolejny urząd – lorda strażnika pięciu portów.

Dlaczego w Wielkiej Brytanii obchodzi się Dzień Guya Fawkesa?

5 listopada w Wielkiej Brytanii hucznie obchodzony jest Dzień Guya Fawkesa (ang. Bonfire Night, Guy Fawkes Day). Świętowanie tych wydarzeń przypomina sylwestra. W całym kraju możemy podziwia..
Dlaczego w Wielkiej Brytanii obchodzi się Dzień Guya Fawkesa?
fot. Getty Images

Do upadku Villiersa doprowadziły natomiast jego błędne decyzje polityczne i militarne. M.in. fiasko negocjacji dotyczących ślubu Karola i infantki hiszpańskiej Marii Anny Habsburżanki w 1623 r. A także klęska ataku na flotę hiszpańską w porcie w Kadyksie w 1625 r. Proces impeachmentu księcia Buckingham zakończył się jednak fiaskiem, ponieważ w sierpniu 1627 r. Karol I rozwiązał parlament.

Reklama

Monarcha powierzył wówczas Villiersowi organizację odsieczy dla Francuzów walczących z hugenotami o twierdzę La Rochelle. Owa odsiecz okazała się jednak kolejną wielką klęską księcia Buckingham i gwoździem do jego trumny, nie tylko tej politycznej. Zginął 28 sierpnia 1628 r. w Portsmouth z rąk fanatycznego purytanina, porucznika marynarki Johna Feltona. Został pochowany 18 września 1628 r. w opactwie westminsterskim. Mary Villiers nie była ponoć zaskoczona śmiercią syna, spodziewając się, że kolejne sukcesy prędzej czy później doprowadzą go do zguby.

Nasz ekspert

Marek Teler

Dziennikarz, popularyzator historii, bloger. Absolwent Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego. Autor książek „Kobiety króla Kazimierza III Wielkiego", „Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej", „Zagadka Iny Benity". „ AK-torzy kontra kolaboranci" (Nagroda Klio III stopnia w kategorii varsaviana) i „Upadły amant. Historia Igo Syma". Publikował na łamach magazynów „Focus Historia” i „Skarpa Warszawska” oraz na portalu historycznym Histmag.org.
Reklama
Reklama
Reklama