Średniowieczne zamczysko zdradza tajemnice. To w nim więziono Marię Stuart

W tym artykule:

1. Zamek widmo w Sheffield
2. Most zwodzony i inne odkrycia archeologiczne
3. Kopanie pustki – fosa zamkowa
4. Co po wykopaliskach zamku?

Miasto Sheffield w hrabstwie South Yorkshire w Anglii może poszczycić się długą historią. Pierwsze wzmianki o wiosce w tym miejscu pochodzą już z 1086 roku.

Na początku XII wieku w Sheffield stanął zamek i kościół parafialny wybudowany przez normańskiego lorda Williama de Lovetota. Jego mieszkańcy trudnili się wytapianiem rudy żelaza. Wraz z początkiem XVIII wieku Sheffield stało się jednym z głównych ośrodków angielskich, w którym wytwarzano sztućce.

Zamek widmo w Sheffield

Miejscowy zamek nie miał szczęścia. W połowie XVII wieku po angielskiej wojnie domowej zrównano go z ziemią. W XIX wieku był to teren przemysłowy, a w XX wieku zlokalizowano tam targ miejski. Do naszych czasów nie zachowały się żadne ryciny czy plany twierdzy.

Dopiero wykopaliska zdradziły więcej na jego temat. Pierwsze odbyły się ponad 100 lat temu. Teraz archeolodzy zintensyfikowali swoją działalność w tym miejscu w związku z planami rewitalizacji terenu.

Most zwodzony i inne odkrycia archeologiczne

Wśród odkopanych przez archeologów pozostałości jest platforma z piaskowca, na której osadzony był most zwodzony do zamku. To pierwsze tego typu znalezisko w obrębie zamku.

Twierdzę wzniesiono na sztucznie wzniesionym kopcu. Tego typu założenia obronne określa się czasem jako motte. Była to forma przejściowa między dworem obronnym a zamkiem.

Archeolodzy natknęli się w czasie wykopalisk na fundamenty masywnych, bo mających półtora metra szerokości, murów. Najnowsze znaleziska są kluczowe przy odtworzeniu dawnego wyglądu twierdzy. Jak piszą badacze „jest to pierwszy namacalny dowód rozplanowania wnętrza zamku”.

– Zamek Sheffield wciąż ujawnia swoje tajemnice. Oprócz odkrycia imponującego budynku bramnego i mostu zwodzonego odsłoniliśmy część murów zamku, które wcześniej nie były znane. Są to wewnętrzne ściany zamku, które wzbogacają obraz tego, jak mogło wyglądać to średniowieczne centrum władzy w czasach jego świetności – mówi Ashley Tuck, archeolog prowadzący wykopaliska z ramienia Wessex Archaeology.

Kopanie pustki – fosa zamkowa

Archeolodzy lubią kopać w miejscach, które na pierwszy rzut oka nie wydają się zbyt atrakcyjne. W miastach są to na przykład dawne… latryny. Okazuje się, że w wychodkach odkrywane są najliczniejsze zabytki świadczące o różnych aktywnościach sprzed setek lat. Do środka wpadały z reguły przypadkowo.

Ciekawostki o zamku Windsor udowadniają, że nie ma większej królewskiej rezydencji, która wciąż jest zamieszkana

To właśnie tam książę Karol oświadczył się Dianie Spencer, a książę Harry poślubił Meghan Markle. XI-wieczny zamek był świadkiem wielu podniosłych i radosnych wydarzeń, ale stare m...

Zazwyczaj są to monety, przedmioty codziennego użytku. Kilka lat temu wewnątrz gdańskiej latryny z XVIII wieku archeolodzy znaleźli skórzaną zabawkę erotyczną. Innym miejscem, gdzie można znaleźć ciekawe przedmioty, są fosy, czyli doły otaczające zamki. To tam badacze odkrywają świadectwa walk w postaci broni, ale nie tylko.

W czasie wykopalisk sześciometrowej fosy w Sheffield badacze natknęli się na przedmiot przypominający monetę. Okazało się, że był to miedziany żeton norymberski z połowy XVI wieku. Pochodzi zatem z okresu, w którym w twierdzy więziono Marię Królów Szkotów, czyli Marię Stuart na polecenie jej kuzynki, Elżbiety I.

Co po wykopaliskach zamku?

Obszar, na którym niegdyś znajdował się zamek, jest nazywnay Castlegate. W ramach projektu rewitalizacji planowane jest wyeksponowanie oryginalnego budynku bramnego zamku i ochrona niektórych jego pozostałości. Dookoła ma powstać park, który zachowa formę terenową twierdzy. Będzie to zatem dość płaski kopiec z krętą ścieżką wiodącą na jego szczyt. Zanim jednak rewitalizacja terenu dojdzie do skutku, przed archeologami nadal jest sporo pracy.

Źródło: Wessex Archaeology.

Nasz ekspert

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.