Tajemniczy lud na Syberii. W odosobnionym kurhanie grzebano wojowników z ofiarami
Archeolodzy odnaleźli enigmatyczny kurhan sprzed 2800 lat. W kilku pochówkach, oprócz szczątków ludzi, znajdowały się kości koni, które prawdopodobnie złożono w ofierze.
Spis treści:
- Kim byli Scytowie?
- Kurhan Scytów w południowej Syberii
- Mężczyźni i jedna kobieta
- Syberyjska Dolina Królów
Na łamach czasopisma „Antiquity” ukazało się właśnie interesujące badanie. Międzynarodowy zespół naukowców opublikował artykuł, w którym opisuje wykopaliska w okolicach miasta Tuwa na południu Syberii. Znajduje się tam kurhan z epoki brązu. Naukowcy uważają, że był to kopiec grobowy, który stworzył pradawny lud zwany Scytami.
Kim byli Scytowie?
Scytowie byli znakomitymi jeźdźcami i łucznikami. W starożytności bała się ich niemal cała Eurazja. Ta koczownicza społeczność wojowników miała słynąć ze swojej brutalności. Ich wrogów przerażała sama myśl o konfrontacji z nimi.
Według niektórych źródeł wojownicy mieli wypijać krew pierwszego zabitego przeciwnika. Tym rytuałem zatwierdzali wszelkie przymierza. Legendy głosiły, że Scytowie byli potomkami samego Heraklesa, herosa z mitologii greckiej. Wzmianki o nich pojawiają się nawet w Biblii. O Scytach pisali również kronikarze, tacy jak Pompejusz Trogus, Strabon i Diodor Sycylijski.
Kurhan Scytów w południowej Syberii
W trakcie wykopalisk naukowcy odnaleźli szereg ludzkich kości, a także szczątki co najmniej 18 koni. Badacze twierdzą, że zwierzęta te zostały złożone wraz z ludźmi w ramach ofiary. – Konie odgrywały ważną rolę w kontekstach pogrzebowych w południowej Syberii w połowie drugiego tysiąclecia p.n.e. Jednak niewiele wiadomo o tych zwierzętach przed pojawieniem się grup jeździeckich w pierwszym tysiącleciu p.n.e – czytamy w artykule.
Naukowcy uważają, że fakt pochowania tak dużej liczby koni w kurhanie musi oznaczać wyjątkowo silną więź ludzi z tymi zwierzętami. – Ten rytuał ofiarny przypomina praktyki, które opisane są przez Herodota w kontekście Scytów – wyjaśniają uczeni. I rzeczywiście, rzymski kronikarz pisał o tradycji ofiar z koni, a także z ludzi, którzy najczęściej byli sługami lub niewolnikami Scytów. Ofiary często były składane, aby uczcić zmarłego króla.
Odkrycie uprzęży i innych elementów sprzętu jeździeckiego dodatkowo wskazuje na powiązania Syberii z najwcześniejszymi kulturami konnymi ze stepu – tłumaczą badacze. Naukowcy uważają, że kurhan może być wczesną formą scytyjskiej tradycji pogrzebowej, która trwała setki lat.
Mężczyźni i jedna kobieta
Co ciekawe, w kurhanie znajdowały się pochówki niemal wyłącznie mężczyzn. Wśród pochowanych była tylko jedna kobieta. Archeolodzy uważają, że bardzo możliwe, że została złożona w ofierze. Być może była związana z jednym ze zmarłych.
– Jeżdżący konno Scytowie rozpalali wyobraźnię ludzi od czasów Herodota. Jednak początki ich kultury od dawna pozostają ukryte w odległych zakątkach stepów euroazjatyckich— mówi Gino Caspari, archeolog z Uniwersytetu w Bernie w Szwajcarii. Ich obecność i osadnictwo są udokumentowane przede wszystkim na terenach dzisiejszej Ukrainy.
Syberyjska Dolina Królów
Scytowie po raz pierwszy w zapiskach historycznych pojawiają się w VII w. p.n.e. Ich obecność nad Morzem Czarnym wiązała się z opuszczeniem dotychczasowych siedzib pod wpływem nacisku innego ludu koczowniczego – Massagetów. W chwili pojawienia się na północnym Nadczarnomorzu tworzyli zwartą organizację wojskową, dzięki czemu udało im się pokonać zamieszkujące tam plemiona, przede wszystkim Kimmerów.
Dotychczasowe prace archeologiczne ujawniły, że Scytowie pochodzą z głębi Azji, czego dowiodły badania przede wszystkim syberyjskich kurhanów. Najważniejszym miejscem dla poznania tych procesów jest właśnie dolina rzeki Ujuk w centralnoazjatyckiej krainie Tuwa, która nazywana jest syberyjską Doliną Królów. Właśnie dlatego prawie pewne jest, że odkryty kurhan należał do Scytów.
Datowanie radiowęglowe wykazało, że kopiec grobowy pochodzi z końca XI wieku p.n.e. To oznacza, że to jeden z najstarszych kurhanów, które przedstawiają scytyjskie praktyki pogrzebowe. – Odkrycie jednego z najwcześniejszych dowodów na to wyjątkowe zjawisko kulturowe, to przywilej i spełnienie marzeń z dzieciństwa — powiedział Gino Caspari.
Źródło: LiveScience.