Tak wyglądała prawdopobnie najstarsza szminka na świecie. Archeolodzy odkryli ją w Iranie
Wiadomo, jaki skład i kolor miała najstarsza szminka odnaleziona przez archeologów. Co ciekawe, według autorów badań, szminka nie odbiegała za bardzo od współczesnych produktów.
W tym artykule:
W różnych miejscach na świecie obowiązują odmienne kanony piękna. Ta różnorodność utrzymuje się już od tysięcy lat. Pytanie: jak dbano o urodę przed naszą erą? Okazuje się, że ówczesne kosmetyki mogły nie wiele różnić się od współczesnych. Na to przynajmniej wskazuje jedno z ostatnich odkryć archeologów pracujących w Iranie.
Jaki kolor miała najstarsza szminka?
Zespół badawczy twierdzi, że znalazł szminkę z epoki brązu o głębokim czerwonym kolorze. To sugeruje, że starożytni Irańczycy podkreślali kolor ust już w drugim tysiącleciu p.n.e. Prawdopodobnie najstarsza szminka na świecie (a na pewno najstarsza znana) była umieszczona w niewielkiej, bogato zdobionej fiolce wykonanej z chlorytu.
Pozostałości w fiolce przypominają drobny fioletowy proszek. Analiza chemiczna wykazała, że to przede wszystkim hematyt. Minerał ten jest znany z intensywnej czerwonej barwy. W składzie szminki został dodatkowo przyciemniony manganitem i braunitem. Inne wykryte substancje organiczne to między innymi galena czy zmielony pasek. W starożytnej miksturze kosmetycznej obecne były także włókna roślinne. Prawdopodobnie ze względu na ich właściwości aromatyczne.
Kolor jest, zapach też. Brakuje tylko połysku. Za to miały odpowiadać cząstki kwarcu i kryształów. Badacze nie wykluczają jednak, że zidentyfikowany w analizach kwarc mógł też najzwyczajniej odłupać się z fiolki.
Iran jako kolebka kosmetologii
Artefakt znaleziono w 2001 r., jednak nie od razu ustalono jego wiek i zastosowanie. Po niedawno przeprowadzonym datowaniu radiowęglowym wiadomo już np., że starożytna szminka powstała pomiędzy 1936 a 1687 rokiem p.n.e. Wiek znaleziska, prawie 4 tysiące lat, imponuje, choć nie jest to najstarsze znalezisko archeologiczne związane z makijażem w tym regionie. W końcu Iran jest znany z wielowiekowej tradycji podkreślania urody kosmetykami.
Już wcześniej na Bliskim Wschodzie archeolodzy odnajdywali starożytne podkłady, cienie do powiek i czarne kredki do oczu. Tego typu znaleziska są charakterystyczne również dla Egiptu, gdzie trendy beauty miała wyznaczać Kleopatra. Odkrycie szminki jest jednak na swój sposób przełomowe, ale nie ze względu na jej zastosowanie, a kolor. Do tej pory czerwone pigmenty, takie jak te, były poza zasięgiem badaczy. Po prostu nigdzie nich nie znajdowali.
Jak powstał mit o satyrach? Zaskakujące odkrycie w Iranie
Satyrowie to jedne z bardziej fascynujących postaci greckich legend. Nowe wyjaśnienie pochodzenia popularnego mitu przedstawiła badaczka antyku ze Stanford University. Jak zauważa, źródeł le...
Luksus zamknięty w fiolce
Sama fiolka również zasługuje szczególną na uwagę. Autorzy artykuły zauważyli, że jest misternie ozdobiona drobnymi nacięciami.
– Nie przypomina żadnego innego znanego obecnie przedmiotu [...] W starożytności produkty kosmetyczne były oznakowane marką, pakowane i sprzedawane w standardowych rodzajach pojemników o określonych kształtach pozwalających na łatwą identyfikację wizualną – czytamy w artykule opublikowanym w „Scientific Reports”.
Autor badania, profesor Massimo Vidale, podkreśla, że 4 tysiące lat temu w Iranie szminka służyła nie tylko podkreślaniu urody. Była też wyrazem luksusu.
– Odgrywała kluczową rolę w kształtowaniu interakcji społecznych w hierarchiach wczesnych miast – tłumaczy na łamach Smithsonian Magazine.
Niestety prawdopodobnie nigdy nie dowiemy się już, do kogo należała najstarsza szminka znaleziona przez archeologów.
Źródło: Scientific Reports.
Nasz ekspert
Mateusz Łysiak
Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.