To ta cecha fizyczna wskazuje, czy jesteś spokrewniony z neandertalczykami. Chodzi o pewien gen

W tym artykule:

1. Gen neandertalczyka, który wpływa na kształt nosa
2. Po raz pierwszy badano tak zróżnicowaną grupę ludzi
3. Materiał genetyczny neandertalczyków zapewniał naturalną przewagę

Współczesny wygląd człowieka rozumnego to efekt wielu zmian ewolucyjnych i biologicznych. Chociaż nasz rodzaj kształtował się wiele milionów lat, najstarsze znane szczątki Homo sapiens mogą mieć zaledwie 315 tys. lat i pochodzą z Afryki. Wówczas Ziemię zamieszkiwały także inne hominidy, takie jak neandertalczycy, Homo naledi, denisowianie oraz Homo floresiensis. Co więcej, niemal pewne jest, że gatunki te krzyżowały się z ludźmi, co sprawiło, że odziedziczyliśmy niektóre ich geny.

Gen neandertalczyka, który wpływa na kształt nosa

Najnowsze badania zespołu naukowców z University College London (UCL) skupiały się na podobieństwach pomiędzy człowiekiem neandertalskim a Homo sapiens. Badacze odkryli, że niektórzy współcześni ludzie odziedziczyli po neandertalczykach materiał genetyczny, który wpływa na kształt nosa. Wyniki zostały opublikowane w najnowszym numerze czasopisma naukowego „Communications Biology”.

Badacze przeprowadzili analizę anatomiczną ok. 6000 osób z Europy, Ameryki Północnej, Łacińskiej i Południowej oraz Afryki, którzy pochodzili z różnych grup etnicznych. Następnie porównali wyniki z badaniami genetycznymi człowieka neandertalskiego. Okazało się, że jeden gen, który pochodzi od Homo neanderthalensis, odpowiada za anatomię naszych nosów. Chodzi o ATF3, który znany jest głównie z tego, że odpowiada za regenerację tkanki nerwowej.

Po raz pierwszy badano tak zróżnicowaną grupę ludzi

– W ciągu ostatnich 15 lat, odkąd genom neandertalczyka został zsekwencjonowany, byliśmy w stanie dowiedzieć się, że przodkowie człowieka rozumnego krzyżowali się z neandertalczykami, którzy przekazywali nam swój materiał genetyczny – dr Kaustubh Adhikari, współautor i koordynator najnowszych badań.

– Nasza analiza wykazała, że DNA odziedziczone po neandertalczykach wpływa na kształt twarzy Homo sapiens. To o oczywiście wpływało na dalszą ewolucję, ponieważ geny były przekazywane przez tysiące pokoleń – dodaje dr Adhikari. Naukowiec zwraca uwagę, że specyficzny kształt nosa mógł pomóc człowiekowi przystosować się do chłodniejszego klimatu w Europie, po tym, jak nasi praprzodkowie opuścili Afrykę.

Badacze zidentyfikowali w sumie 33 genomy, które związane były z kształtem ludzkiej twarzy. Porównali informacje genetyczne uczestników z fotografiami ich twarzy. W ten sposób chcieli zobaczyć, jak różne cechy twarzy były związane z obecnością różnych markerów genetycznych.

Materiał genetyczny neandertalczyków zapewniał naturalną przewagę

Na podstawie analizy porównawczej z materiałem genetycznym neandertalczyków stwierdzili, że gen ATF3 odpowiadał za zwiększenie wysokości nosa. Naukowcy podkreślają, że to właśnie ten gen dawał setki tysięcy lat temu naturalną przewagę w niektórych środowiskach. ATF3 najczęściej był identyfikowany wśród badanych należący do rdzennej ludności Ameryki Północnej. Był też często spotykany w Azji i Ameryce Łacińskiej. Co ciekawe, ten sam gen był prawie nieobecny wśród ludzi pochodzenia europejskiego.

Dlaczego nie wszyscy reagują tak samo na niektóre leki? Winne mogą być geny neandertalczyka

Niektóre cechy neandertalczyka występują u współczesnych ludzi po dziś. Naukowcy odkryli, że jedną z nich może być niewłaściwa reakcja na niektóre leki.

– Większość badań genetycznych nad różnorodnością ludzi analizowała geny Europejczyków. Zróżnicowana próba uczestników w naszym badaniu poszerza zbiór danych, co pomaga nam lepiej zrozumieć genetykę wszystkich ludzi na Ziemi – mówi prof. Andres Ruiz-Linares, współautor odkrycia.

– Od dawna spekulowano, że kształt naszych nosów jest determinowany przez selekcję naturalną. Nosy biorą udział w regulowaniu temperatury i wilgotności powietrza, które wdychamy. Różne kształty nosów mogą być lepiej przystosowane do poszczególnych stref klimatycznych, w których żyli nas przodkowie – podkreśla dr Qing Li, główny autor badania.

Co ciekawe, ten sam zespół naukowców odkrył w 2021 roku, że Homo sapiens odziedziczyli również geny po innych hominidach, które mają wpływ na kształt twarzy. Badacze wykazali wówczas, że ludzie zawdzięczają swoje usta genom odziedziczonym po człowieku z Jaskini Denisowej.

Źródło: Communications Biology.

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".