Uxmal na Jukatanie. Co warto zobaczyć w starożytnym mieście Majów

W tym artykule:

1. Kim byli Majowie?
2. Kiedy powstało Uxmal?
3. Co zobaczyć w Uxmal?
4. Kim był bóg deszczu Chac?
5. Jak dojechać do Uxmal?
6. Gdzie jeszcze szukać śladów Majów na Jukatanie?

Uxmal (czytaj „Usz-mal”) to prekolumbijskie stanowisko archeologiczne położone na półwyspie Jukatan w Meksyku. Miejsce to znane jest z dobrze zachowanych ruin Majów, w tym piramidy schodkowej ze Świątynią Czarownika (Piramida del Adivino), Pałacu Gubernatora i Domu Żółwi.

Kim byli Majowie?

Cywilizacja Majów rozwijała się w czasach prekolumbijskich na terenie dzisiejszego południowego Meksyku i Gwatemali. Badacze dziejów tego ludu wyodrębniają 3 okresy rozwoju cywilizacji Majów.

• okres preklasyczny (2 tys. lat p.n.e.–200 r. n.e.),
• okres klasyczny (200–900 r.),
• okres postklasyczny (900–1492 r.)

Cywilizacja Majów nie przetrwała hiszpańskiej konkwisty. Jednak Majowie jako grupa ludów indiańskich mówiąca językami maja-kicze, do dziś żyją i kultywują swoje tradycje w meksykańskich stanach Jukatan, Chiapas, oraz w Gwatemali, Belize i w zachodnim Hondurasie.

W National-Geographic.pl znajdziesz wiele artykułów opowiadających o różnych etapach rozwoju starożytnej cywilizacji Majów. Od bardziej prymitywnych przez klasyczne miasta, jak Palenque i Chichén Itzá, aż po upadek cywilizacji Majów.

Niezwykłe odkrycie w średniowiecznym medaliku. W środku znajdowały się fragmenty ludzkiej kości

Dzięki wykorzystaniu nowoczesnej technologii naukowcy dokonali niesamowitego odkrycia. Okazało się, że wisiorek sprzed 800 lat skrywał w środku kości człowieka.

Kiedy powstało Uxmal?

Uznaje się, że szczyt potęgi Uxmal przypada na późny okres klasyczny cywilizacji Majów. Według kronik majańskich miasto powstało ok. 500 roku n.e. i było zamieszkane przez kolejne pół tysiąca lat. Architektura tego miejsca charakteryzuje się ozdobnymi fasadami i niejednoznacznymi rzeźbami, ukazującymi umiejętności i kunszt starożytnych budowniczych Majów.

Co zobaczyć w Uxmal?

Jedną z najbardziej imponujących budowli w Uxmal jest piramida schodkowa ze Świątynią Czarownika. Uważa się, że konstrukcja powstawała w wielu etapach na przestrzeni kilku stuleci. Piramida jest wyjątkowa, ponieważ nie jest symetryczna. Uważa się, że została zbudowana przy użyciu techniki cegły i gruzu, w której centralny rdzeń z gruzu pokrywano warstwą drobno ciętego kamienia.

– Legenda głosi, że postawił ją podczas jednej nocy syn czarodziejki – karzeł, który wykluł się z jaja. W rzeczywistości na Świątynię Czarownika składa się 5 konstrukcji postawionych jedna na drugiej. Sprawni fizycznie, pełni sił i pozbawieni lęku wysokości turyści mogą się wspiąć po bardzo stromych i wąskich schodach na wysokość 35 metrów. Dla ułatwienia po bokach zainstalowano specjalne łańcuchy służące za poręcze – czytamy w „Meksyku", opracowaniu zbiorowym pod redakcją Felicity Laughton.

Inną wartą uwagi strukturą w Uxmal jest Pałac Gubernatora. To jeden z największych i najbardziej imponujących budynków w tym stanowisku archeologicznym. W pałacu znajduje się szereg dziedzińców i pokoi, ozdobionych misternymi rzeźbami i płaskorzeźbami przedstawiającymi bogów i władców Majów.

Dom Żółwi to kolejny budynek w Uxmal, który przyciąga uwagę. Dom był prawdopodobnie używany do ceremonii religijnych. Fasadę budynku zdobią żółwie, które starożytni Majowie uważali za święte zwierzęta.

Najbardziej płodna matka świata zachodziła w ciążę 27 razy. W sumie doczekała się narodzin 69 dzieci

Najbardziej płodna matka świata, choć może trudno w to uwierzyć, 27-krotnie zachodziła w ciążę. Na dodatek każda z nich była mnoga, co poskutkowało bardzo liczną rodziną. Fiodorowa Wa...

Kim był bóg deszczu Chac?

Wśród ciągów piramid, pałaców i placów mija się wizerunki węży, planet, papug, a przede wszystkim majańskich bogów. Spośród nich najpowszechniej pojawia się bóg deszczu Chac. Jego twarz jest wszędzie. Chac zazwyczaj jest przedstawiany jako postać z haczykowatym nosem, uzbrojona w nieodłączne narzędzie do wywoływania deszczu – topór i węże. Bóg nie tylko zdobi schody najwyższej piramidy – w Pałacu Gubernatora znajduje się ponad sto jego posągów. Co oznaczają?

Prawdopodobnie Majowie zmagali się z długoletnimi suszami. Niektórzy naukowcy uważają, że bardzo długa susza przyczyniła się do ostatecznego upadku starożytnej cywilizacji Majów. Szczególne zainteresowanie deszczem w IX wieku może potwierdzać tę teorię.

Wśród starożytnych Majów kult boga deszczu Chaca przybierał różne formy. Od krótkich rytuałów po dość wyszukane ceremonie i ofiary, z których jedna mogła obejmować wrzucanie przedmiotów (a może nawet ludzi) do cenot, czyli głębokich studni zapadliskowych na Jukatanie.

Jak dojechać do Uxmal?

Uxmal to jedno z najbardziej popularnych miejsc odwiedzanych przez turystów na Jukatanie. Łatwo jest tam dotrzeć z pobliskiego miasta Merida. Odwiedzający mogą zwiedzać Uxmal samodzielnie lub wybrać się na wycieczkę z przewodnikiem, aby dowiedzieć się więcej o historii i kulturze starożytnych Majów.

Uxmal jest oddalone o 80 km od Meridy. Autobusy z tego miasta kursują do Uxmal 4 razy dziennie. Podróż trwa 1,5 godziny. Za bilet będzie trzeba zapłacić 76 peso, czyli ok. 17 zł.

Gdzie jeszcze szukać śladów Majów na Jukatanie?

Odwiedzając półwysep Jukatan w Meksyku, warto poświęcić więcej czasu i wybrać się do innych pozostałości po dawnej cywilizacji Majów. Największe wrażenie robią:

1. Chichén Itzá – imponujące rozmachem miasto to jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc w Meksyku. Ruiny miasta Majów tworzą piramidy schodkowe, arkady z kolumnami i inne kamienne budowle. Szczyt rozkwitu Chichén Itzá przypada na złotą erę cywilizacji Majów między 750 a 1200 r. n.e. Miasto zamieszkiwało wówczas prawie 90 tys. ludzi.
2. Tulum – to miasto zdobyło popularność ze względu na badania archeologiczne w latach 70. ubiegłego wieku. Dzięki amerykańskiemu archeologowi Arturowi Millerowi miasto zaczęło zdobywać coraz większe zainteresowanie i stało się jedną z największych atrakcji turystycznych. Z czasem wypromowało cały region dziś znany jako Riviera Maya. Tulum zachwyca niezwykłymi ruinami nad samym Morzem Karaibskim. Miasto jest uznawane za mekkę instagramowiczów.
3. Cobá – można się tu wybrać z Tulum pieszą lub rowerową wycieczką w kierunku dżungli, gdzie znajdują się ruiny 24-metrowej piramidy Tolteków malowniczo położonej między dwoma jeziorami.

Źródła: NationalGeographic.com

Nasz ekspert

Łukasz Załuski

Redaktor naczelny „National Geographic Polska". Uważny obserwator zmieniającego się świata i nowych trendów w technologiach. Miłośnik tenisa i europejskich stolic.