W Izraelu znaleziono 1500-letnie szczątki mnicha. Dlaczego był zakuty w łańcuchy?

W tym artykule:

1. Izrael: znaleziono szczątki mnicha zakutego w łańcuchy
2. Ascetyczna droga do zbawienia
3. Asceza w historii
4. Odkrycia archeologiczne w Izraelu

Kolejne odkrycie archeologiczne w Izraelu. Tym razem badacze z Israel Antiquities Authority poinformowali o szczątkach 1500-letniego mnicha bizantyjskiego. Szkielet został znaleziony w Khirbat el-Masani, około czterech kilometrów na północny zachód od Jerozolimy. Archeologów zafascynował fakt, że mężczyzna został pochowany w żelaznych łańcuchach ważących kilkadziesiąt kilogramów.

Izrael: znaleziono szczątki mnicha zakutego w łańcuchy

Khirbat el-Masani to stanowisko archeologiczne, w którym izraelscy archeolodzy znaleźli wcześniej trójapsydalny kościół z epoki bizantyńskiej. Świątynia była częścią klasztoru z zajazdem dla pielgrzymów. Znaleziony mnich, a właściwie jego szczątki, został pochowany w grobowcu skrzynkowym obok dwóch zamkniętych cel. Według badaczy żelazne elementy na jego szyi, dłoniach i stopach symbolizują ascetyczny styl życia.

Mnich znaleziony w Khirbat el-Masani prawdopodobnie mieszkał na terenie kościoła lub w jego pobliżu. Praktyka zakuwania się w łańcuchy miała wywodzić się z Syrii. Jej początek datuje się na IV lub V wiek naszej ery. Odkrycie grobowca w Izraelu wskazuje jednak na to, że skrajna forma ascezy w okresie bizantyjskim dotarła aż do Jerozolimy.

Ascetyczna droga do zbawienia

Mnisi będący ascetami unikali przyjemności cielesnych. W ten sposób pogłębiali rozwój duchowy i dążyli do zbawienia. Asceza mogła przybierać ekstremalne formy. Niektórzy duchowni, poza przykuwaniem się łańcuchami, wybierali życie w samotności, rezygnowali z higieny osobistej i świadomie zadawali sobie ból.

Odkrycie szkieletu zakutego w łańcuchy jest niezwykle rzadkie w regionie, ale to niejedyny taki przypadek. W 1991 r. archeolożka Elena Kogan-Zehavi dokonała podobnego odkrycia w Khirbat Tabaliya, miasteczku położonym między Jerozolimą a Betlejem.

Asceza w historii

Ascetyzm był historycznie odnotowany w wielu tradycjach i religiach, w tym w buddyzmie, dżinizmie, hinduizmie, islamie, chrześcijaństwie, judaizmie, stoicyzmie i pitagoreizmie.

Biblijne przykłady ascezy można znaleźć w życiu Jana Chrzciciela, Jezusa Chrystusa, dwunastu apostołów i Apostoła Pawła. Inni chrześcijańscy praktykujący ascezę to święci, tacy jak Paweł Pustelnik, Symeon Słupnik, Dawid z Walii, Jan z Damaszku i Franciszek z Asyżu.

Zwoje znad Morza Martwego, które uważano za puste, zawierają tekst niewidoczny gołym okiem

Zwoje znad Morza Martwego, czyli zwoje z Qumran zostały przypadkowo odkryte w latach 50. XX wieku w jaskiniach w Izraelu. Co o nich dziś wiemy?

Według Richarda Finna OP z Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Oksfordzkiego, większość wczesnochrześcijańskiej ascezy wywodzi się z judaizmu. Podkreśla jednak, że niektóre myśli ascetyczne w chrześcijaństwie mają korzenie w greckiej myśli moralnej.

Współcześnie asceza nadal jest praktykowana przez wyznawców niektórych religii. Jednak już nie na taką skalę, jak wieki temu.

Odkrycia archeologiczne w Izraelu

Izrael, obok Egiptu czy Peru, to jedno z miejsc, gdzie archeolodzy mają pełne ręce roboty. Badacze regularnie informują o kolejnych odkryciach. Wiele z nich ma powiązania z chrześcijaństwem.

Przykładowo w 2022 r. archeolodzy odnaleźli tajemnicze płytki z kości słoniowej opisywane w Piśmie Świętym. Wówczas pojawiły się przypuszczenia, że mogły to być fragmenty tronu króla Salomona. Wcześniej badacze odkryli pierwsze znane wyobrażenie najbardziej kontrowersyjnej kobiety w Biblii. Mozaika ma 1600 lat.

Źródło: Israel Antiquities Authority.

Nasz ekspert

Mateusz Łysiak

Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.