W Luksorze odkryto „dom życia”. Tam uczyli się starożytni kapłani

Spis treści:

1. Ramesseum pełne zagadek
2. „Dom życia” – akademia kapłanów
3. Groby sprzed 3 tysięcy lat i starożytne magazyny

Ramesseum jest jednym z ciekawszych zabytków znajdujących się na zachodnim brzegu w Luksorze w Górnym Egipcie. Ta świątyni powstała w ciągu dwóch dekad w XIII wieku p.n.e. Jej twórcą jest słynny faraon Ramzes II, zwany też Wielkim. Jest on jednym z najbardziej znanych, ale i też najpotężniejszych władców starożytnego Egiptu. Rozkazał wznieść liczne świątynie, wśród nich słynne Abu Simbel.

Ramesseum pełne zagadek

Turyści kojarzą Ramesseum z kamienną świątynią, której malownicze ruiny można podziwiać do dziś. Tymczasem dwie trzecie obszaru należącego do tego świętego przybytku wykonano z cegły mułowej. Niewiele pozostało z tych budynków, a pełniły kluczowe funkcje związane z zarządzaniem świątynią.

To właśnie tam dokonano ważnych odkryć, które właśnie ogłosiła wspólna francuska i egipska misja archeologiczna. Do tej pory wiele miejsc w obrębie Ramesseum nie zostało przebadanych w sposób wykopaliskowy.

„Dom życia” – akademia kapłanów

Najciekawszym znaleziskiem są relikty po „domu życia” – do tej pory nie udawało się go namierzyć w Ramesseum. Teraz rozpoznano zarówno rozplanowanie tego przybytku, jak też i liczne artefakty. Wśród nich są zachowane wprawki uczniów w postaci próbnych rysunków i innych przedmiotów związanych z nauczaniem.

„Domy życia” przylegały do faraońskich świątyń. Były to ośrodki kultury egipskiej, które można wręcz określić „akademiami cywilizacji egipskiej”. To stamtąd wywodziła się wiedza egipskich kapłanów na temat religii i rytuałów. „Bez wątpienia profesorowie owych domów życia rozpowszechniali znajomość literatury oraz nauki niezbędne kapłanom, nauczając dzieci umieszczone w szkołach świątynnych” – uważa egiptolog prof. Guy Rachet.

Groby sprzed 3 tysięcy lat i starożytne magazyny

W ramach świątyni mieściły się również magazyny żywności, mające zapewnić prowiant dla setek osób pracujących w jej obrębie. Naukowcy przekazali informację o znalezisku w postaci miejsca, gdzie przechowywano miód, oliwę z oliwek i inne tłuszcze. Udało się też znaleźć piwniczkę na wino. A w innym miejscu zlokalizowano kuchnie i piekarnie.

Archeolodzy natknęli się też na kilka grobowców z III Okresu Przejściowego (1070–664 lat p.n.e.), a więc późniejszych od panowania Ramzesa II o kilkaset lat. Nekropola powstała w tym miejscu po splądrowaniu świątyni w okresie niepokoju i niestabilności politycznej.

Źródło: G. Rachet, „Słownik cywilizacji egipskiej”, Książnica 1994, Ministerstwo Starożytności i Turystki Egiptu

Nasz autor

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.