Wcale nie chodzi o rok 2016. Mamy rok 1934 – kiedy Stany Zjednoczone stanęły przed bezprecedensowymi wyzwaniami w związku z nowym typem broni i nowym typem przestępcy – a państwo odpowiedziało nowymi prawami.
Broń o której mowa to pistolet maszynowy Thompson . Nazwany na cześć swojego wynalazcy, Johna T. Thompsona, pistolet maszynowy jest typem krótkiego karabinu maszynowego - znanego ze starych filmów gangsterskich, z charakterystycznym okrągłym magazynkiem wiszącym przed spustem. A pistolet maszynowy naprawdę był bronią wybieraną przez gangsterów i opryszków, stanowiących główną część amerykańskich odbiorców w czasach prohibicji i wielkiego kryzysu.
- Pod koniec lat 20., z powodu kultury popularnej, wiadomości i filmów, zaczął rosnąć wskaźnik przestępczości, a kryminaliści używali takich broni jak pistolet maszynowy czy obrzyn – opowiada Robert Spitzer, profesor nauk politycznych na SUNY Cortland i autor kilku książek o historii regulowania posiadania broni.
- Społeczeństwo zaczęło głośno domagać się uregulowania prawnego tych broni – dodaje.
A to domaganie się bardzo przypomina dyskusje, jakie toczą się dzisiaj.
- Dlaczego desperaci, ówcześni bezczelni bandyci powinni mieć pozwolenie na zakup tych broni? – pisali redaktorzy Waco News-Tribune w 1933 roku po tym jak w Teksasie – właśnie tak, w Teksasie – kapitol stanowy uchwalił zakaz używania broni automatycznej.
Kiedy stan Nowy Jork zakazał używania pistoletów maszynowych, Ironwood Daily Globe w Ironwood, w stanie Michigan, nazwał to „ wspaniałym prawem” i dodał, że „ ciężko jest pomyśleć o jakiejkolwiek dobrej przyczynie, by którykolwiek ze stanów nie mógł od razu pójść w ślady Michigan.
To również miało miejsce w 1933 roku – w tym samym roku były gubernator Nowego Jorku, Franklin Delano Roosevelt, został prezydentem Stanów Zjednoczonych. Roosevelt opowiadał się za prawem rejestracji broni maszynowej. Był również zwolennikiem nowego podejścia do sposobu, w jaki rząd oddziaływał na codzienne życie Amerykanów.
Obok legislacji w ramach programu New Deal, który zwiększał rolę rządu w rozwoju gospodarczym, Roosevelt – co potwierdzało jego całkiem nowe Federal Bureau of Investigation z J. Edgarem Hooverem na czele – był orędownikiem ekspansji możliwości egzekwowania prawa przez Waszyngton. Te ekspansje celowały w zbrodnie obecne w świadomości publicznej. Po tym jak dziecko Charlesa Lindbergha zostało porwane, uprowadzanie stało się przestępstwem federalnym. W czasach Johna Dillingera i Bonnie i Clyde’a obrabowanie któregokolwiek z federalnie ubezpieczonych banków również było przestępstwem federalnym. A z powodu gangsterów z pistoletem maszynowym Thompson na ekranach kin a także w rzeczywistości w bocznych uliczkach miast, uwaga Białego Domu skupiła się na broni maszynowej i obrzynach.
Na mocy ustawy o broni palnej National Firearms Act z 1934 roku, posiadanie broni wymagało rejestracji oraz opłacenia podatku w wysokości 200 dolarów (w przeliczeniu prawie 3600 dzisiejszych dolarów) na tzw. broń gangsterską – kategorię uwzględniającą pistolet maszynowy Thompson i obrzyn. Choć gangsterzy byliby w stanie opłacić podatek, nie chcieli się rejestrować, bo oznaczało to zrobienie sobie zdjęcia i zostawienie swoich odcisków palców. Powstała więc luka w przepisach, która pozwoliła agentom federalnym na aresztowanie gangsterów, na których ciężko było znaleźć dowody obciążające – a tutaj zwykłe posiadanie broni wystarczało, by doprowadzić do aresztu.
To wcale nie znaczy, że w latach 30. XX wieku wszystkie ustawy o kontroli broni miały szansę przejść. – Opozycja była znacząca – twierdzi Adam Winkler, profesor prawa na uniwersytecie UCLA i autor opracowania Gunfight: The Battle over the Right to Bear Arms in America. Organizacja National Rifle Association (tłum. Narodowe Stowarzyszenie Strzeleckie Ameryki, NRA) odegrała wielką rolę w usunięciu zapisów z ustawy z 1934 roku, które świadczyły o konieczności posiadania pozwolenia na broń. A chociaż w debacie o tej ustawie nie powoływano się często na Drugą Poprawkę do Konstytucji USA, Prokurator Generalny Homer Cummings otwarcie twierdził, że z powodu potrzeby zgodności z Konstytucją i z panującymi przekonaniami na temat roli policji federalnej w społeczeństwie, ustawa jedynie nakładała podatki i regulowała używanie broni, ale jej nie zakazywała.
Pomimo opozycji, projekt ustawy został zatwierdzony.
- Ustawa była bardzo skuteczna – podkreśla Spitzer w komentarzu o National Firearms Act. – Kiedy ludzie wzruszają ramionami i mówią, że ustawy o broi nie działają, wystarczy im jedynie wskazać ustawę z 1934 roku – dodaje.
Ten człowiek jest chyba ze stali! Zobacz film o wyróżnionym przez nas nagrodą Traveler w kategorii \"Wyczyn Roku\"!
"}},{"type":"oembed","subtype":"youtube","data":{"source":"https://www.youtube.com/watch?v=ChTAwh_ZcH8","apiUrl":"/api/editorial/api-proxy/cache-s?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Foembed%3Furl%3Dhttps%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DChTAwh_ZcH8%26format%3Djson"}},{"type":"html","data":{"value":""}},{"type":"inline-gallery","data":{"images":[{"url":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/e223819a7f620dcebbfc65c1a877dcda8e881e85-1350de1.jpeg","width":676,"height":701,"title":"Debata o dostępie do broni w USA zaczęła się od walki z mafią","description":"
Kiedy przestępstwa z użyciem pistoletów maszynowych Thompson zaczęły być znane, wielu ustawodawców domagało się ograniczenia używania broni tylko do wojska i organów ścigania.
fot. ZOLTAN GLASS, GETTY IMAGES
","aspectRatio":1.03698224852071},{"url":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/7fe247bbda09d37c34b6c53f37ab7c9556f66649-6804ba8.jpeg","width":2000,"height":515,"title":"Dyskusja o broni w USA","description":"
Pistolet maszynowy Thompson (po lewej) i AR-15 (po prawej) mają wiele różnic, ale wywołały bardzo podobne debaty na temat roli broni i rządu w życiu Amerykanów.
Fot. HULTON ARCHIVE, GETTY IMAGES (po lewej) i fot. JOE RAEDLE, GETTY IMAGES (po prawej)
","aspectRatio":0.2575},{"url":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/0ad5975e2f7a6409d6e469d9261aa5991cb4f1b4-be5e571.jpeg","width":519,"height":669,"title":"Debata o broni w USA","description":"
Reklama pistoletu maszynowego Thompson z lat 20tych.
Źródło: Wikimedia Commons
","aspectRatio":1.2890173410404624}]}},{"type":"html","data":{"value":""}}]],"promo":null,"userRatings":{"total":0,"isHalfStar":false,"commentCount":0},"isSaveable":false,"sponsor":null,"relatedItems":null,"plantOverview":null,"openWebSettings":null,"globalOpenWebSettings":null,"breadcrumbs":[{"label":"Strona główna","url":"https://www.national-geographic.pl:443"},{"label":"Historia","url":"https://www.national-geographic.pl/historia/"},{"label":"W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy"}],"seoMetadata":{"title":"W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy","description":"Kolejne strzelaniny w USA rozbudzają dyskusję o dostępie do broni. Debata ta rozpoczęła się jednak prawie 100 lat temu. Inspirowali ją gangsterzy i ich działania.","metaTitle":"W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy","metaDescription":"Kolejne strzelaniny w USA rozbudzają dyskusję o dostępie do broni. Debata ta rozpoczęła się jednak prawie 100 lat temu. Inspirowali ją gangsterzy i ich działania.","image":{"aspectRatio":0.6661290322580645,"height":769,"width":1280,"alt":"Debata o broni w USA","title":"Debata o broni w USA","url":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/73950629892d0d7d9e553a72910b6ee852df2db1-fc8541c.jpeg","sourceName":null},"type":"article","robots":"","canonicalUrl":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/"},"speedCurveLux":{"label":"article","data":{"layout-variant":"headline"}},"pageUrl":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/","canonicalUrl":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/","permutiveModel":{"category":["historia","national-geographic-site"],"subcategory":["article"],"channel":"historia","title":"W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy","article":{"id":"46391","description":"Kolejne strzelaniny w USA rozbudzają dyskusję o dostępie do broni. Debata ta rozpoczęła się jednak prawie 100 lat temu. Inspirowali ją gangsterzy i ich działania.","type":"article","author":"redakcja","tags":["broń","mafia","stany zjednoczone"]}},"socialShare":{"platforms":["facebook","twitter","email"],"emailSubject":"","emailBody":"","twitterHandle":"","fbAuthorizeCode":"","title":"W%20tych%20czasach%20w%20USA%20prawo%20dyktowa%C5%82%20Thompson.%20Nie%2C%20nie%20cz%C5%82owiek.%20Pistolet%20maszynowy","tweet":"W%20tych%20czasach%20w%20USA%20prawo%20dyktowa%C5%82%20Thompson.%20Nie%2C%20nie%20cz%C5%82owiek.%20Pistolet%20maszynowy","disabled":false,"imageUrl":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/73950629892d0d7d9e553a72910b6ee852df2db1-fc8541c.jpeg","url":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/"},"schema":{"@context":"https://schema.org","@id":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/#Article","@type":"Article","description":"Kolejne strzelaniny w USA rozbudzają dyskusję o dostępie do broni. Debata ta rozpoczęła się jednak prawie 100 lat temu. Inspirowali ją gangsterzy i ich działania.","image":[{"@type":"ImageObject","url":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/73950629892d0d7d9e553a72910b6ee852df2db1-fc8541c.jpeg?resize=768,461","width":768,"height":461},{"@type":"ImageObject","url":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/73950629892d0d7d9e553a72910b6ee852df2db1-fc8541c.jpeg?resize=1280,769","width":1280,"height":769}],"mainEntityOfPage":{"@type":"WebPage","@id":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/"},"name":"W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy","url":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/","author":[{"@type":"Person","name":"redakcja","url":"https://www.national-geographic.pl/author/redakcja"}],"dateModified":"2024-08-26T14:04:26+02:00","datePublished":"2016-06-28T10:15:08+02:00","headline":"W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy","keywords":"broń, mafia, stany zjednoczone","publisher":{"@type":"Organization","name":"National Geographic","url":"https://www.national-geographic.pl","logo":{"@type":"ImageObject","height":110,"url":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2025/01/cropped-NG-2019-Poziom-264a375-0656366.png?resize=265,110","width":265}},"speakable":{"@type":"SpeakableSpecification","xpath":["/html/head/title","/html/head/meta[@name=\"description\"]/@content"]}},"targeting":{"gtm":{"cat":["historia","national-geographic-site"],"channel":"historia","format":"gallery","pageid":"46391","primary_cat":"historia","subcat":"article","author":"redakcja","publish_date":"2016-06-28T08:15:08+00:00","template":"article","taxonomies":{"posttag":["bron","mafia","stany-zjednoczone"]}},"dfp":{"configuration":"UAT","cat":["historia","national-geographic-site"],"channel":"historia","format":"gallery","pageid":"46391","primary_cat":"historia","subcat":"article","posttag":["bron","mafia","stany-zjednoczone"]},"piano":[{"key":"premiumContent","value":false},{"key":"primaryCategory","value":"historia"},{"key":"postType","value":"article"},{"key":"categories","value":["historia","national-geographic-site"]},{"key":"tags","value":["bron","mafia","stany-zjednoczone"]}]},"postPreview":null,"affiliateMessage":null,"image":{"aspectRatio":0.6661290322580645,"height":769,"width":1280,"alt":"Debata o broni w USA","title":"Debata o broni w USA","url":"https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/73950629892d0d7d9e553a72910b6ee852df2db1-fc8541c.jpeg","sourceName":null},"ediplayer":null,"onnetworkplayer":null,"greenVideo":null,"hideComments":false,"suppression":{"disableAboveFooter":false,"disableAdsOnPictures":false,"disableAllAds":false,"disableBelowHeader":false,"disableBurdaffiInText":false,"disableBurdaffiWidgets":false,"disableEdiplayerAds":false,"disableEdiplayerAutoplay":false,"disableEdiplayerInjection":false,"disableEdiplayerPlaylist":false,"disableInTextAds":false,"disableRtbAds":false,"hidePromoLogoInHeader":false},"layout":"headline","taxonomies":[{"display":"Kategorie","terms":[{"slug":"historia","display":"Historia","taxonomy":"category"},{"slug":"national-geographic-site","display":"National Geographic Site","taxonomy":"category"}]},{"display":"Tagi","terms":[{"slug":"bron","display":"broń","taxonomy":"post_tag"},{"slug":"mafia","display":"mafia","taxonomy":"post_tag"},{"slug":"stany-zjednoczone","display":"stany zjednoczone","taxonomy":"post_tag"}]},{"display":"Formaty","terms":[{"slug":"post-format-gallery","display":"Galeria","taxonomy":"post_format"}]}],"table":null,"postFormat":"gallery","showHeroImageOverlayIcon":false,"gemius":{"id":".RzgG2_Yv7.IxGqMvf3w7LPpDotKx1s5UVS4lbJ4eJP.p7","url":"pro.hit.gemius.pl/gemius.js","parameters":{"content_identifier":"935896","content_title":"W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy","content_type":"article","publication_date":"2016-06-28T08:15:08+00:00","player":1}},"c2cVars":{"contentId":46391,"contentName":"W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy","contentType":"ContentGallery","contentUrl":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/","pageType":"Content","siteCategory":"National Geographic/Historia","siteCategoryId":null,"siteCategoryName":"Historia","website":"national-geographic-pl"},"relatedEdiPlayer":{"postType":"article","playerType":"related","breadcrumbs":["Historia"],"keywords":["broń","mafia","stany zjednoczone"],"disablePlaylist":false,"disableAds":false,"disableAutoplay":false,"isAdult":false},"sponsorTracking":null,"postMeta":{"client":"national-geographic-pl","schemaId":"https://www.national-geographic.pl/historia/w-tych-czasach-w-usa-prawo-dyktowal-thompson-nie-nie-czlowiek-pistolet-maszynowy/#Article","entity":"post","source":"search-api","clientId":"46391"},"recommendedCards":null,"adSettings":{"unitName":"/22760503335/national-geographic.pl/","headerBidder":"none","headerBidderUrl":null,"headerBidderTimeout":1500,"adRefresh":{"enabled":true,"excludedOrderIds":[0],"durationInView":20,"percentageInView":50},"targets":{"configuration":["UAT"]},"lazyLoading":{"enabled":false,"renderMarginPercent":1000,"mobileScaling":0},"stitcher":{"disableAllAdvertising":false},"enableAdvertBeforeBodyOfContent":{"article":true,"recipe":false},"nativeAdvertiser":"none","promoPlacementId":"OeX1ugGDjb3tAIU_ZogyT34acM2hcQMWsNOzmjw2Z8H.w7","permutiveConfig":{"permutiveProjectId":"","permutiveApiKey":"","permutiveDomain":""}},"currentPage":1,"pockets":{"articleContentBottom":[],"articleHeader":[],"articleMeta":[],"aboveFooter":[{"componentId":"im_carousel_card_widget","props":{"data":{"title":"Magazyny","categoryLabels":"hide","categories":[],"tags":[],"tagsOperators":"","articlesType":["offer"],"contentType":"","aspectRatioOverride":"portrait","buttonText":"","buttonLink":"","showDescriptions":false,"showAdvertisingCooperationLabel":false,"showSponsorLabel":false,"showDotsNavigation":false,"numberOfCardsToInclude":4,"numberOfCardsToShowInViewport":4,"pinnedContent":[{"position":1,"content":{"source":"search-api","client":"national-geographic-pl","entity":"offer","clientId":"1029"}},{"position":2,"content":{"source":"search-api","client":"national-geographic-pl","entity":"offer","clientId":"1036"}},{"position":3,"content":{"source":"search-api","client":"national-geographic-pl","entity":"offer","clientId":"1030"}},{"position":4,"content":{"source":"search-api","client":"national-geographic-pl","entity":"offer","clientId":"1031"}}]},"widgetArea":"aboveFooter"}}],"articleActions":[{"componentId":"savePostButton","props":{}}],"articleBelowContent":[{"componentId":"tagCloud","props":{"data":{"taxonomies":["post_tag"]},"widgetArea":"articleBelowContent"}},{"componentId":"burdaffi_legal_notice_id","props":{"data":null,"widgetArea":"articleBelowContent"}}],"articleFooter":[{"componentId":"burdaffi_widget_id","props":{"data":{"widgetId":"f556253187c40d9ef5ec77558c2f6995","wrapperCssClass":"ecomm-boxd"},"widgetArea":"articleFooter"}},{"componentId":"dynamicRelatedContent","props":{"data":{"title":"Zobacz także","limit":8,"showCardLabels":null,"layout":"horizontal","hideOnMobile":false,"smallCardTitles":false,"categories":[],"type":[],"contentType":[],"aspectRatioOverride":"square","hidePublishDateOnCards":true,"hideAuthorNameOnCards":true,"displayCarousel":false},"widgetArea":"articleFooter"}},{"componentId":"im_carousel_card_widget","props":{"data":{"title":"Polecane","categoryLabels":"hide","categories":["wspolpraca-reklamowa"],"tags":[],"tagsOperators":"","articlesType":"","contentType":"","aspectRatioOverride":"square","buttonText":"","buttonLink":"","showDescriptions":false,"showAdvertisingCooperationLabel":true,"showSponsorLabel":false,"showDotsNavigation":false,"numberOfCardsToInclude":20,"numberOfCardsToShowInViewport":4,"pinnedContent":[]},"widgetArea":"articleFooter"}}],"articleSidebar":[{"componentId":"im_carousel_card_widget","props":{"data":{"title":"ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTER","categoryLabels":"hide","categories":[],"tags":[],"tagsOperators":"or","articlesType":"","contentType":"","aspectRatioOverride":"portrait","buttonText":"","buttonLink":"","showDescriptions":true,"showAdvertisingCooperationLabel":false,"showSponsorLabel":false,"showDotsNavigation":false,"numberOfCardsToInclude":1,"numberOfCardsToShowInViewport":1,"pinnedContent":[{"position":1,"content":{"source":"search-api","client":"national-geographic-pl","entity":"offer","clientId":"1028"}}]},"widgetArea":"articleSidebar"}},{"componentId":"burdaffi_widget_id","props":{"data":{"widgetId":"d76d0934e79c8039ec2b5b6f926c79d7","wrapperCssClass":"ecomm-narrow"},"widgetArea":"articleSidebar"}}],"pageBottom":[{"componentId":"text","props":{"data":{"title":"Legal notice","text":"
Jakiekolwiek aktywności, w szczególności: pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie, lub inne wykorzystywanie treści, danych lub informacji dostępnych w ramach niniejszego serwisu oraz wszystkich jego podstron, w szczególności w celu ich eksploracji, zmierzającej do tworzenia, rozwoju, modyfikacji i szkolenia systemów uczenia maszynowego, algorytmów lub sztucznej inteligencji jest zabronione oraz wymaga uprzedniej, jednoznacznie wyrażonej zgody administratora serwisu – Burda Media Polska sp. z o.o. Obowiązek uzyskania wyraźnej i jednoznacznej zgody wymagany jest bez względu sposób pobierania, zwielokrotniania, przechowywania lub innego wykorzystywania treści, danych lub informacji dostępnych w ramach niniejszego serwisu oraz wszystkich jego podstron, jak również bez względu na charakter tych treści, danych i informacji.
\r\n
Powyższe nie dotyczy wyłącznie przypadków wykorzystywania treści, danych i informacji w celu umożliwienia i ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz umożliwienia pozycjonowania stron internetowych zawierających serwisy internetowe w ramach indeksowania wyników wyszukiwania wyszukiwarek internetowych.\r\n
W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy
Kolejne strzelaniny w USA rozbudzają dyskusję o dostępie do broni. Debata ta rozpoczęła się jednak prawie 100 lat temu. Inspirowali ją gangsterzy i ich działania.
Wyobraźcie sobie taką sytuację: przestępstw z użyciem broni palnej jest coraz więcej, a broń której używają przestępcy jest w stylu militarnym - można z niej strzelać z niesamowitą szybkością i okrucieństwem. Miasta – w których teraz mieszka więcej ludzi niż kiedykolwiek wcześniej – stają się niebezpieczne. Stany Zjednoczone przewodzą innym uprzemysłowionym krajom w zgonach spowodowanych bronią palną. A tłumy mieszkańców, w tym liberalny prezydent, nawołują do działania.
Reklama
Wcale nie chodzi o rok 2016. Mamy rok 1934 – kiedy Stany Zjednoczone stanęły przed bezprecedensowymi wyzwaniami w związku z nowym typem broni i nowym typem przestępcy – a państwo odpowiedziało nowymi prawami.
Broń o której mowa to pistolet maszynowy Thompson . Nazwany na cześć swojego wynalazcy, Johna T. Thompsona, pistolet maszynowy jest typem krótkiego karabinu maszynowego - znanego ze starych filmów gangsterskich, z charakterystycznym okrągłym magazynkiem wiszącym przed spustem. A pistolet maszynowy naprawdę był bronią wybieraną przez gangsterów i opryszków, stanowiących główną część amerykańskich odbiorców w czasach prohibicji i wielkiego kryzysu.
- Pod koniec lat 20., z powodu kultury popularnej, wiadomości i filmów, zaczął rosnąć wskaźnik przestępczości, a kryminaliści używali takich broni jak pistolet maszynowy czy obrzyn – opowiada Robert Spitzer, profesor nauk politycznych na SUNY Cortland i autor kilku książek o historii regulowania posiadania broni.
- Społeczeństwo zaczęło głośno domagać się uregulowania prawnego tych broni – dodaje.
A to domaganie się bardzo przypomina dyskusje, jakie toczą się dzisiaj.
- Dlaczego desperaci, ówcześni bezczelni bandyci powinni mieć pozwolenie na zakup tych broni? – pisali redaktorzy Waco News-Tribune w 1933 roku po tym jak w Teksasie – właśnie tak, w Teksasie – kapitol stanowy uchwalił zakaz używania broni automatycznej.
Kiedy stan Nowy Jork zakazał używania pistoletów maszynowych, Ironwood Daily Globe w Ironwood, w stanie Michigan, nazwał to „ wspaniałym prawem” i dodał, że „ ciężko jest pomyśleć o jakiejkolwiek dobrej przyczynie, by którykolwiek ze stanów nie mógł od razu pójść w ślady Michigan.
To również miało miejsce w 1933 roku – w tym samym roku były gubernator Nowego Jorku, Franklin Delano Roosevelt, został prezydentem Stanów Zjednoczonych. Roosevelt opowiadał się za prawem rejestracji broni maszynowej. Był również zwolennikiem nowego podejścia do sposobu, w jaki rząd oddziaływał na codzienne życie Amerykanów.
Obok legislacji w ramach programu New Deal, który zwiększał rolę rządu w rozwoju gospodarczym, Roosevelt – co potwierdzało jego całkiem nowe Federal Bureau of Investigation z J. Edgarem Hooverem na czele – był orędownikiem ekspansji możliwości egzekwowania prawa przez Waszyngton. Te ekspansje celowały w zbrodnie obecne w świadomości publicznej. Po tym jak dziecko Charlesa Lindbergha zostało porwane, uprowadzanie stało się przestępstwem federalnym. W czasach Johna Dillingera i Bonnie i Clyde’a obrabowanie któregokolwiek z federalnie ubezpieczonych banków również było przestępstwem federalnym. A z powodu gangsterów z pistoletem maszynowym Thompson na ekranach kin a także w rzeczywistości w bocznych uliczkach miast, uwaga Białego Domu skupiła się na broni maszynowej i obrzynach.
Na mocy ustawy o broni palnej National Firearms Act z 1934 roku, posiadanie broni wymagało rejestracji oraz opłacenia podatku w wysokości 200 dolarów (w przeliczeniu prawie 3600 dzisiejszych dolarów) na tzw. broń gangsterską – kategorię uwzględniającą pistolet maszynowy Thompson i obrzyn. Choć gangsterzy byliby w stanie opłacić podatek, nie chcieli się rejestrować, bo oznaczało to zrobienie sobie zdjęcia i zostawienie swoich odcisków palców. Powstała więc luka w przepisach, która pozwoliła agentom federalnym na aresztowanie gangsterów, na których ciężko było znaleźć dowody obciążające – a tutaj zwykłe posiadanie broni wystarczało, by doprowadzić do aresztu.
To wcale nie znaczy, że w latach 30. XX wieku wszystkie ustawy o kontroli broni miały szansę przejść. – Opozycja była znacząca – twierdzi Adam Winkler, profesor prawa na uniwersytecie UCLA i autor opracowania Gunfight: The Battle over the Right to Bear Arms in America. Organizacja National Rifle Association (tłum. Narodowe Stowarzyszenie Strzeleckie Ameryki, NRA) odegrała wielką rolę w usunięciu zapisów z ustawy z 1934 roku, które świadczyły o konieczności posiadania pozwolenia na broń. A chociaż w debacie o tej ustawie nie powoływano się często na Drugą Poprawkę do Konstytucji USA, Prokurator Generalny Homer Cummings otwarcie twierdził, że z powodu potrzeby zgodności z Konstytucją i z panującymi przekonaniami na temat roli policji federalnej w społeczeństwie, ustawa jedynie nakładała podatki i regulowała używanie broni, ale jej nie zakazywała.
Pomimo opozycji, projekt ustawy został zatwierdzony.
- Ustawa była bardzo skuteczna – podkreśla Spitzer w komentarzu o National Firearms Act. – Kiedy ludzie wzruszają ramionami i mówią, że ustawy o broi nie działają, wystarczy im jedynie wskazać ustawę z 1934 roku – dodaje.
Ten człowiek jest chyba ze stali! Zobacz film o wyróżnionym przez nas nagrodą Traveler w kategorii "Wyczyn Roku"!
1 z 3
Debata o dostępie do broni w USA zaczęła się od walki z mafią
Kiedy przestępstwa z użyciem pistoletów maszynowych Thompson zaczęły być znane, wielu ustawodawców domagało się ograniczenia używania broni tylko do wojska i organów ścigania.
fot. ZOLTAN GLASS, GETTY IMAGES
2 z 3
Dyskusja o broni w USA
Pistolet maszynowy Thompson (po lewej) i AR-15 (po prawej) mają wiele różnic, ale wywołały bardzo podobne debaty na temat roli broni i rządu w życiu Amerykanów.
Fot. HULTON ARCHIVE, GETTY IMAGES (po lewej) i fot. JOE RAEDLE, GETTY IMAGES (po prawej)
3 z 3
Debata o broni w USA
Reklama pistoletu maszynowego Thompson z lat 20tych.
Jakiekolwiek aktywności, w szczególności: pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie, lub inne wykorzystywanie treści, danych lub informacji dostępnych w ramach niniejszego serwisu oraz wszystkich jego podstron, w szczególności w celu ich eksploracji, zmierzającej do tworzenia, rozwoju, modyfikacji i szkolenia systemów uczenia maszynowego, algorytmów lub sztucznej inteligencji jest zabronione oraz wymaga uprzedniej, jednoznacznie wyrażonej zgody administratora serwisu – Burda Media Polska sp. z o.o. Obowiązek uzyskania wyraźnej i jednoznacznej zgody wymagany jest bez względu sposób pobierania, zwielokrotniania, przechowywania lub innego wykorzystywania treści, danych lub informacji dostępnych w ramach niniejszego serwisu oraz wszystkich jego podstron, jak również bez względu na charakter tych treści, danych i informacji.
Powyższe nie dotyczy wyłącznie przypadków wykorzystywania treści, danych i informacji w celu umożliwienia i ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz umożliwienia pozycjonowania stron internetowych zawierających serwisy internetowe w ramach indeksowania wyników wyszukiwania wyszukiwarek internetowych.