W tych czasach w USA prawo dyktował Thompson. Nie, nie człowiek. Pistolet maszynowy
Kolejne strzelaniny w USA rozbudzają dyskusję o dostępie do broni. Debata ta rozpoczęła się jednak prawie 100 lat temu. Inspirowali ją gangsterzy i ich działania.
Wyobraźcie sobie taką sytuację: przestępstw z użyciem broni palnej jest coraz więcej, a broń której używają przestępcy jest w stylu militarnym - można z niej strzelać z niesamowitą szybkością i okrucieństwem. Miasta – w których teraz mieszka więcej ludzi niż kiedykolwiek wcześniej – stają się niebezpieczne. Stany Zjednoczone przewodzą innym uprzemysłowionym krajom w zgonach spowodowanych bronią palną. A tłumy mieszkańców, w tym liberalny prezydent, nawołują do działania.
Wcale nie chodzi o rok 2016. Mamy rok 1934 – kiedy Stany Zjednoczone stanęły przed bezprecedensowymi wyzwaniami w związku z nowym typem broni i nowym typem przestępcy – a państwo odpowiedziało nowymi prawami.
Broń o której mowa to pistolet maszynowy Thompson . Nazwany na cześć swojego wynalazcy, Johna T. Thompsona, pistolet maszynowy jest typem krótkiego karabinu maszynowego - znanego ze starych filmów gangsterskich, z charakterystycznym okrągłym magazynkiem wiszącym przed spustem. A pistolet maszynowy naprawdę był bronią wybieraną przez gangsterów i opryszków, stanowiących główną część amerykańskich odbiorców w czasach prohibicji i wielkiego kryzysu.
- Pod koniec lat 20., z powodu kultury popularnej, wiadomości i filmów, zaczął rosnąć wskaźnik przestępczości, a kryminaliści używali takich broni jak pistolet maszynowy czy obrzyn – opowiada Robert Spitzer, profesor nauk politycznych na SUNY Cortland i autor kilku książek o historii regulowania posiadania broni.
- Społeczeństwo zaczęło głośno domagać się uregulowania prawnego tych broni – dodaje.
A to domaganie się bardzo przypomina dyskusje, jakie toczą się dzisiaj.
- Dlaczego desperaci, ówcześni bezczelni bandyci powinni mieć pozwolenie na zakup tych broni? – pisali redaktorzy Waco News-Tribune w 1933 roku po tym jak w Teksasie – właśnie tak, w Teksasie – kapitol stanowy uchwalił zakaz używania broni automatycznej.
Kiedy stan Nowy Jork zakazał używania pistoletów maszynowych, Ironwood Daily Globe w Ironwood, w stanie Michigan, nazwał to „ wspaniałym prawem” i dodał, że „ ciężko jest pomyśleć o jakiejkolwiek dobrej przyczynie, by którykolwiek ze stanów nie mógł od razu pójść w ślady Michigan.
To również miało miejsce w 1933 roku – w tym samym roku były gubernator Nowego Jorku, Franklin Delano Roosevelt, został prezydentem Stanów Zjednoczonych. Roosevelt opowiadał się za prawem rejestracji broni maszynowej. Był również zwolennikiem nowego podejścia do sposobu, w jaki rząd oddziaływał na codzienne życie Amerykanów.
Obok legislacji w ramach programu New Deal, który zwiększał rolę rządu w rozwoju gospodarczym, Roosevelt – co potwierdzało jego całkiem nowe Federal Bureau of Investigation z J. Edgarem Hooverem na czele – był orędownikiem ekspansji możliwości egzekwowania prawa przez Waszyngton. Te ekspansje celowały w zbrodnie obecne w świadomości publicznej. Po tym jak dziecko Charlesa Lindbergha zostało porwane, uprowadzanie stało się przestępstwem federalnym. W czasach Johna Dillingera i Bonnie i Clyde’a obrabowanie któregokolwiek z federalnie ubezpieczonych banków również było przestępstwem federalnym. A z powodu gangsterów z pistoletem maszynowym Thompson na ekranach kin a także w rzeczywistości w bocznych uliczkach miast, uwaga Białego Domu skupiła się na broni maszynowej i obrzynach.
Na mocy ustawy o broni palnej National Firearms Act z 1934 roku, posiadanie broni wymagało rejestracji oraz opłacenia podatku w wysokości 200 dolarów (w przeliczeniu prawie 3600 dzisiejszych dolarów) na tzw. broń gangsterską – kategorię uwzględniającą pistolet maszynowy Thompson i obrzyn. Choć gangsterzy byliby w stanie opłacić podatek, nie chcieli się rejestrować, bo oznaczało to zrobienie sobie zdjęcia i zostawienie swoich odcisków palców. Powstała więc luka w przepisach, która pozwoliła agentom federalnym na aresztowanie gangsterów, na których ciężko było znaleźć dowody obciążające – a tutaj zwykłe posiadanie broni wystarczało, by doprowadzić do aresztu.
To wcale nie znaczy, że w latach 30. XX wieku wszystkie ustawy o kontroli broni miały szansę przejść. – Opozycja była znacząca – twierdzi Adam Winkler, profesor prawa na uniwersytecie UCLA i autor opracowania Gunfight: The Battle over the Right to Bear Arms in America. Organizacja National Rifle Association (tłum. Narodowe Stowarzyszenie Strzeleckie Ameryki, NRA) odegrała wielką rolę w usunięciu zapisów z ustawy z 1934 roku, które świadczyły o konieczności posiadania pozwolenia na broń. A chociaż w debacie o tej ustawie nie powoływano się często na Drugą Poprawkę do Konstytucji USA, Prokurator Generalny Homer Cummings otwarcie twierdził, że z powodu potrzeby zgodności z Konstytucją i z panującymi przekonaniami na temat roli policji federalnej w społeczeństwie, ustawa jedynie nakładała podatki i regulowała używanie broni, ale jej nie zakazywała.
Pomimo opozycji, projekt ustawy został zatwierdzony.
- Ustawa była bardzo skuteczna – podkreśla Spitzer w komentarzu o National Firearms Act. – Kiedy ludzie wzruszają ramionami i mówią, że ustawy o broi nie działają, wystarczy im jedynie wskazać ustawę z 1934 roku – dodaje.
Pełna wersja artykułu znajduje się tutaj.
Tekst: Gabe Bullard
Źródło: National Geographic News
Ten człowiek jest chyba ze stali! Zobacz film o wyróżnionym przez nas nagrodą Traveler w kategorii "Wyczyn Roku"!
1 z 3
Debata o dostępie do broni w USA zaczęła się od walki z mafią
Kiedy przestępstwa z użyciem pistoletów maszynowych Thompson zaczęły być znane, wielu ustawodawców domagało się ograniczenia używania broni tylko do wojska i organów ścigania.
fot. ZOLTAN GLASS, GETTY IMAGES
2 z 3
Dyskusja o broni w USA
Pistolet maszynowy Thompson (po lewej) i AR-15 (po prawej) mają wiele różnic, ale wywołały bardzo podobne debaty na temat roli broni i rządu w życiu Amerykanów.
Fot. HULTON ARCHIVE, GETTY IMAGES (po lewej) i fot. JOE RAEDLE, GETTY IMAGES (po prawej)
3 z 3
Debata o broni w USA
Reklama pistoletu maszynowego Thompson z lat 20tych.
Źródło: Wikimedia Commons