Wczesnośredniowieczny „kamień wojownika”. Czym jest ten tajemniczy artefakt odnaleziony w Szkocji?

W tym artykule:

1. Kamienie Govan w Szkocji
2. Najnowsze odkrycie rzuca nowe światło na historię regionu
3. Na przecięciu dwóch kultur

Kościół Govan znajduje się w Glasgow, największym mieście Szkocji. Nie wiadomo dokładnie, kiedy wybudowano pierwotny obiekt, ale wczesnośredniowieczne kroniki wspominają, że istniał już w V wieku. W 1888 roku na ruinach starej świątyni zbudowano nową budowlę. Od 2007 roku nie odprawia się już tam mszy niedzielnych. Budynek wciąż pozostaje miejscem modlitwy dla wiernych, a także jest ważnym stanowiskiem dla archeologów.

Kamienie Govan w Szkocji

To dlatego, że na terenie kościoła badacze w przeszłości odnaleźli tzw. kamienie Govan. Uważa się, że artefakty zostały stworzone, aby upamiętnić władzę i bogactwo władców Strathclyde. To królestwo brytońskie istniejące od V do XI wieku na terenie południowo-zachodniej Szkocji i północno-zachodniej Anglii. W VI jeden z władców przyjął chrzest, a Strathclyde stało się jedynym znajdującym się poza Walią królestwem Brytów, które przetrwało najazdy Anglosasów na przełomie VI i VII wieku.

Każdy z kamieni leżał na starym cmentarzu w Govan od ponad 1000 lat. Te swoiste pomniki władzy zostały wyrzeźbione już w IX wieku, w okresie wzmożonych najazdów wikingów na Wyspy Brytyjskie. Łącznie archeolodzy odnaleźli ponad 40 kamiennych artefaktów. Ale uważa się, że wiele uległo zniszczeniom, a niektóre zaginęły. Badacze twierdzą, że prawdopodobnie nawet 14 kamieni Govan wciąż czeka na odkrycie.

Najnowsze odkrycie rzuca nowe światło na historię regionu

Właśnie dlatego najnowsze znalezisko szkockich archeologów jest niezwykle interesujące. Podczas wykopalisk na starym cmentarzu parafialnym badacze odnaleźli artefakt, który nazwali „kamieniem wojownika z Govan”. Naukowcy uważają, że przedmiot ten powstał we wczesnym średniowieczu. Nie przypomina on innych kamieni reprezentujących Strathclyde.

Archeolodzy przekazali, że na kamieniu widać mężczyznę z okrągłą tarczą. Ma ostro zakończoną brodę, kucyk i drzewce na ramieniu. Autorzy uważają, że wojownik może przedstawiać jednego z Piktów. To grupa plemion zamieszkujących tereny współczesnej Szkocji w okresie między przybyciem Rzymian do północnej Brytanii (ok. 100 roku n.e.) a połową IX wieku.

Badacze uważają, że „wojownik Govan” jest wyjątkowy ze względu na swoje cechy stylistyczne. Nawiązują do sztuki piktyjskiej, a także dawnych rzeźb z Wyspy Man. Archeolodzy sądzą, że nowo odnaleziony artefakt jest podobny do innych piktyjskich kamieni, takich jak Rhynie Man, którego odkryto w Aberdeenshire.

– To styl, który każe nam myśleć zarówno o świecie Piktów, jak i o Wyspie Man. To ciekawe, że jesteśmy w połowie drogi między tymi dwoma miejscami. Govan to idealne miejsce dla połączenia tych dwóch tradycji i stylów artystycznych – mówi prof. Stephen Driscoll, jeden z archeologów biorących udział w wykopaliskach oraz członek zarządu Govan Heritage Trust.

Na przecięciu dwóch kultur

– To prawdopodobnie najważniejsze odkrycie, jakiego dokonałem w ciągu 30 lat pracy w Govan. Nowy kamień jest bardzo intrygujący, ponieważ dodaje do stanowiska archeologicznego zupełnie nowy kontekst kulturowy. Artefakt ten jest znacznie delikatniejszy w wykonaniu niż słynne kamienie Govan. Wykonano go za pomocą drobniejszych i płytkich nacięć – dodaje archeolog.

Archeolodzy odkryli ukryte symbole na Kamieniu Przeznaczenia. To brytyjski artefakt koronacyjny

Najnowsza analiza Kamienia ze Scone, zwanego również Kamieniem Przeznaczenia, wykazała, że znajdują się na nim nieznane wcześniej symbole. Badacze mają nadzieję, że odkrycie może rzucić...

W kościele Govan znajduje się dziś kolekcja wczesnośredniowiecznych rzeźb o znaczeniu międzynarodowym. Wszystkie kamienie pochodzą z cmentarza kościelnego. Obejmują sarkofag, cztery średniowieczne krzyże i szereg pomników przedstawiających pochówki datowane na IX–XI wiek naszej ery.

Źródło: Uniwersytet w Glasgow.

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".