Równina Dzbanów pod lupą naukowców. Udało się oszacować, kiedy kamienne konstrukcje stanęły w Dolinie Amfor

W tym artykule:

1. Czym jest Równina Dzbanów i gdzie się znajduje?
2. Ustalono wiek dzbanów w Dolinie Amfor
3. Równina Dzbanów – do czego służyły kamienne konstrukcje?

Czym jest Równina Dzbanów i gdzie się znajduje?

Równina Dzbanów w Laosie, znana również pod nazwą Dolina Amfor, leży na północnym krańcu Gór Annamskich, głównego pasma górskiego na Półwyspie Indochińskim i obejmuje teren płaskowyżu Xieng Khouang. Obszar ten słynie z gigantycznych kamiennych słojów, których są tu tysiące. Niektóre z nich mają pokrywki, ale zdecydowana większość jest otwarta i skierowana w niebo. Czasem stoją pojedynczo, innym razem w dużych liczących kilkadziesiąt sztuk zbiorach.

Moai – posągi na Wyspie Wielkanocnej 

Ważą po kilkadziesiąt ton, w jakiś tajemniczy sposób zostały przeniesione z odległego o 18 km kamieniołomu. Bez maszyn, bez technologii, zatem jak? Rdzenni mieszkańcy wierzą, że... same ...

Od dziesięcioleci naukowcy z rożnych stron świata pragnęli zbadać zagadkowe dzbany, jednak było to niemożliwe. A to ze względu na tysiące niewybuchów zrzuconych przez siły powietrzne Stanów Zjednoczonych w latach 60. XX wieku, w czasie trwania konfliktu laotańskiego. Ładunki wybuchowe wciąż pozostają ukryte na tych terenach. Do dziś też dziesiątki Laotańczyków giną każdego roku w wyniku wypadków z niewybuchami, mimo że od zakończenia konfliktu minęło kilkadziesiąt lat.

Ustalono wiek dzbanów w Dolinie Amfor

„W związku z ryzykiem, dotychczas udało się zbadać zaledwie ok. 10 proc. wszystkich megalitów pozostających w Dolinie Amfor” – twierdzą naukowcy. Jednak w ostatnich latach rozpoczęto organizować wyprawy badawcze w wybrane, uznane za bezpieczne, lokalizacje. Dzięki temu archeolodzy dokonują obecnie ważnych odkryć dotyczących tych niezwykłych obiektów.

„Do tej pory nie było możliwe oszacowanie, kiedy dzbany zostały po raz pierwszy umieszczone w krajobrazie lub skąd pochodzi kamień” – wyjaśnia międzynarodowy zespół w nowym artykule w PLOS One, szczegółowo opisującym najnowsze badania.

Przy użyciu techniki datowania optycznie stymulowaną luminescencją (OSL) zespół ustalił, że kamienne dzbany ustawiano w dolinie już pod koniec drugiego tysiąclecia przed naszą erą. OSL to technika stosowana do datowania minerałów.

Naukowcy chcieli też odkryć, skąd pochodzi kamień użyty do budowy dzbanów, a także jak przetransportowana konstrukcje na miejsce ich obecnego położenia. Niektóre z dzbanów mierzą nawet trzy metry wysokości i ważą kilkadziesiąt ton, co oznacza, że ich przeniesienie wymagało od starożytnych sporego wysiłku.

Badanie megalitów z jednego z analizowanych miejsc sugeruje, że najbardziej prawdopodobne pochodzenie kamieni to kamieniołom, który znajdował się 8 kilometrów od miejsca, w którym ostatecznie je osadzono. Zagadką pozostaje, jak przeniesiono i wydrążono głazy tak, aby nadać im charakter dzbanów.

Równina Dzbanów – do czego służyły kamienne konstrukcje?

Nowe badania nie wyjaśniają także przeznaczenia kamiennych amfor. Lokalne legendy i tradycje podają, że słoje były używane między innymi do przechowywania żywności, alkoholu i gromadzenia wody deszczowej. Badacze od dawna sugerują jednak, że dzbany były częścią prehistorycznych praktyk pochówku.

Dowody związane z praktykami pogrzebowymi, jakie odkryto w okolicy, a także zbiory kości znajdowane w osadach i dzbanach, zostały poddane datowaniu radiowęglowemu. Wyniki badania wykazały, że pochodziły z okresu między IX a XIII wiekiem naszej ery. Może to sugerować, że w tym czasie wciąż były stosowane.

W świetle najnowszych dowodów, Dolina Amfor mogłaby wyprzedzać najstarsze znane i potwierdzone odkrycia praktyk pogrzebowych o tysiące lat. „Przedstawione tutaj dane silnie sugerują, że rozmieszczenie megalitów poprzedziło powstanie nekropolii wokół dzbanów, wskazując na ponowne wykorzystanie tych miejsc i trwałe znaczenie rytualne” – piszą naukowcy.

Jednak poprzednie badania sugerowały, że rytuały pogrzebowe mogły być tak stare, jak same kamienie, więc możliwe jest, że szersze poszukiwania ujawnią bardziej ciągłą linię czasu ludzkiej aktywności w Dolinie.

Cmentarzysko we wnętrzu arabskiej jaskini. Naukowcy odkryli tysiące kości i i ustalili, jak trafiły do podziemnego tunelu

Tysiące kości zwierząt i ludzi odnaleziono w najdłuższej jaskini lawowej w Arabii Saudyjskiej.