Zamki na Podkarpaciu: najciekawsze miejsca do odkrycia

W tym artykule:

1. Zamek Lubomirskich w Rzeszowie
2. Zamek w Baranowie Sandomierskim
3. Zamek w Przecławiu
4. Zamek w Łańcucie
5. Zamek Kazimierzowski w Przemyślu
6. Zamek w Krasiczynie
7. Zamek w Sanoku
8. Zamek Fredrów we Fredropolu
9. Zamek Kamieniec
10. Zamek Sobień

Wymieniając atrakcje Podkarpacia, zamki nie są tym, co w pierwszej chwili przychodzi nam na myśl. Nie można jednak zapominać, że ten malowniczy region właściwie od początku istnienia państwa polskiego stanowił obszar przygraniczny. Dzięki temu, dziś możemy podziwiać tam wiele warowni, które historycznie pełniły funkcję obronną. Nie można też nie wspomnieć, że tamtejsze ziemie były zamieszkiwane przez wiele możnych rodów, które pozostawiły po sobie wspaniałe rezydencje. Niektóre z nich kuszą przyjezdnych wspaniałymi wnętrzami, w których podziwiać można liczne zabytki. Inne znajdują się w ruinie, ale i one mają swój niepowtarzalny klimat i stanowią nieodłączną część tamtejszego krajobrazu, zupełnie jak jeziora na Podkarpaciu.

Zamek Lubomirskich w Rzeszowie

Zaczynamy od wspaniałego obiektu zlokalizowanego w samej stolicy regionu. Zamek Lubomirskich w Rzeszowie powstał w XVI wieku - wówczas wzniesiono tam pierwsze zabudowania o charakterze obronnym. W XVII stuleciu, obiekt został przejęty przez rodzinę Lubomirskich i właśnie wtedy zyskał swój niepowtarzalny charakter. Niestety, obiekt, który możemy podziwiać dziś, powstał na zgliszczach oryginalnego zamku, który mocno ucierpiał w XIX wieku, w czasie wielkiego pożaru.

Zamek w Baranowie Sandomierskim

Wspaniała rezydencja w Baranowie Sandomierskim została wybudowana w XVI wieku, na miejscu dawnego dworu rodziny Baranowskich. Na przestrzeni lat, zamek przechodził z rąk do rąk, a każdy kolejny właściciel zmieniał jego wygląd. Obiekt, który możemy podziwiać dziś, nawiązuje do rezydencji rodu Leszczyńskich.

Zamek w Przecławiu

Kolejny zamek na naszej liście nie należy do najbardziej znanych zabytków Podkarpacia, nie znaczy to jednak, że nie warto go odwiedzić. Przeciwnie, zamek w Przecławiu, położony w wyjątkowo malowniczej okolicy, jest jedną z najpiękniejszych renesansowych rezydencji, jakie możemy podziwiać w Polsce. Obiekt został wzniesiony w XVI wieku, przez Mikołaja Ligęzę. W 1668 roku trafił w ręce rodziny Reyów i pozostał ich własnością aż do 1944 roku.

Zamek w Łańcucie

Pałace i zamki podkarpackie nie są tak piękne jak te w Małopolsce? Nic bardziej mylnego. Kolejny obiekt na naszej liście to jedna z najbardziej znanych rezydencji, której sława wykracza poza granice kraju. Mowa o Zamku Lubomirskich i Potockich w Łańcucie. Rezydencja w typie palazzo in fortezza została wzniesiona w XVII wieku. Stanisław Lubomirski - pierwszy właściciel zamku - zadbał, by jego dom był twierdzą nie do zdobycia. Mocne fortyfikacje bastionowe uchroniły obiekt przed zniszczeniem przez Szwedów. W XVIII wieku, z inicjatywy Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej, zbrojenia zostały zastąpione alejami spacerowymi, tworzącymi wspaniały ogród. Dziś w Łańcucie możemy podziwiać wspaniale zachowane zamkowe wnętrza z licznymi zabytkami. Bez cienia wątpliwości, to jeden z najciekawszych zamków w Polsce.

Zamek Kazimierzowski w Przemyślu

Pierwszy zamek w Przemyślu powstał w XIV wieku. Obiekt, który możemy podziwiać dziś, jest efektem wielkiej przebudowy, która miała miejsce trzy stulecia później. Wspaniała rezydencja, otoczona malowniczym parkiem, wyrasta na wzgórzu, z którego rozpościera się wspaniała panorama Przemyśla.

Zamek w Krasiczynie

Wspaniała renesansowo-manierystyczna budowla została wzniesiona pod koniec XVI wieku, na polecenie rodu Krasickich. Początkowo zamek pełnił funkcję obronną, ale już w XVII wieku został zaadaptowany do potrzeb mieszkalnych, stając się jedną z najpiękniejszych rezydencji w Polsce. Jego najbardziej charakterystycznym elementem są baszty, wieńczące poszczególne skrzydła. Każda z nich jest inna, co czyni zamek w Krasiczynie jednym z najbardziej nietypowych obiektów z tamtego okresu.

Zamek w Sanoku

Przenosimy się do Sanoka, gdzie mieści się wspaniały renesansowy zamek. Obiekt pochodzi z XVI wieku i choć zabudowania w tym miejscu wznosiły się wcześniej, to swój unikalny charakter zyskał dopiero z inicjatywy królowej Bony, która jednak nigdy nie gościła na zamku. Piękna rezydencja wyrasta na malowniczym wzgórzu, u którego podnóża płynie San.

Zamek Fredrów we Fredropolu

Kolejny obiekt na naszej liście dedykujemy osobom, które od kunsztownie odrestaurowanych rezydencji, bardziej cenią sobie ruiny zamków - Podkarpacie ma coś do zaoferowania także dla nich. Po XVI-wiecznym zamku rodu Fredrów, dziś zachował się jedynie fragment baszty i jednego ze skrzydeł. Kiedyś był to obiekt imponujących rozmiarów, składający się z czterech skrzydeł wieńczonych bastionem. Do dziś nie zachowało się zbyt wiele dokumentów, które mogłyby przybliżyć historię tego obiektu. Nie szkodzi, bo ta aura tajemniczości definiuje jego niepowtarzalny urok.

Zamek Kamieniec

Położony między Odrzykoniem a Korczyną zamek najprawdopodobniej pochodzi z XIV wieku, a jego mury pamiętają niezwykle ciekawą historię. Obiekt był własnością dwóch rodzin - Firlejów i Skotnickich. Sąsiedzi nieustannie toczyli ze sobą spory, które trwały przez wiele lat. To właśnie ten zatarg stał się inspiracją dla słynnej "Zemsty" autorstwa Aleksandra Fredry.

Zamek Sobień

Zestawienie obejmujące zamki na Podkarpaciu zamyka obiekt w na wzgórzu Sobień. Pierwszy gród wybudowano tam w XIII wieku. W czasie panowania Kazimierza Wielkiego, drewniane zabudowania ustąpiły miejsca kamiennym obiektom (nie bez powodu mówi się, że "zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną"). Pod koniec XIV wieku zamek przekazano rodzinie Kmitów. Dziś pozostały z niego tylko ruiny, ale warto odwiedzić to miejsce, choćby ze względu na wspaniały krajobraz zakola Sanu.