Curiosity znalazł na Marsie dwie dziwacznie skręcone skalne wieże. Czy to tzw. bajeczne kominy?
Łazik Curiosity pracuje na Czerwonej Planecie już dziesiąty rok. I ciągle dokonuje nowych odkryć, które uzupełniają naszą wiedzę o historii i geologii Marsa. A czasem – zwyczajnie zaskakują, pokazując, jak bardzo Mars różni się od Ziemi.
W tym artykule:
Tym razem łazik Curiosity sfotografował dwie skalne wieżyczki. Na tle rdzawego podłoża słupki wyglądają jak screen z gry komputerowej lub storyboard filmu science fiction. Dwie cienkie, wyginające się kolumny są poskręcane. Tak, jakby ktoś uformował je z modeliny albo innego plastycznego materiału, który został następnie utwardzony.
Łazik marsjański sfotografował ten dziwny obiekt 17 maja. Zdjęcie zostało jednak pokazane dopiero w zeszłym tygodniu przez SETI. SETI publikuje zdjęcia robione przez różne instrumenty naukowe w Układzie Słonecznym na swoim koncie twitterowym.
Zdaniem ekspertów dziwne formacje na Czerwonej Planecie powstały z materiału przypominającego cement. Musiał on wypełniać pęknięcia w podłożu skalnym. Kiedy skała została starta na skutek erozji, na powierzchni pozostały tylko fantazyjnie uformowane „plomby”.
Co ciekawe, mimo że wieżyczki są bardzo cienkie, nie upadają pod swoim ciężarem. To efekt słabszego niż ziemskie przyciągania grawitacyjnego na Marsie.
Co to są bajeczne kominy?
W podobny sposób do opisanego wyżej powstają również niezwykłe formacje skalne na Ziemi. Nazywane bywają hoodoo lub bajecznymi kominami. Zazwyczaj składają się z podstawy w kształcie walca różnej wielkości, na którym leży mniejsza lub większa „pokrywka”.
Przypominające grzyby skały zdobią krajobraz tureckiej Kapadocji czy francuskiej doliny Durance. Można je też podziwiać w Utah. Powstają ze skał osadowych o różnej odporności na erozję, najczęściej w suchym klimacie. W niektórych miejscach, np. w Bryce Canyon w Utah, mogą mieć wysokość dziesięciopiętrowego budynku.
Gdzie znajduje się Curiosity?
Poskręcane kolumny to kolejne odkrycie łazika Curiosity. Stanowiący serce misji Mars Science Laboratory pojazd pracuje w kraterze Gale, jednym z ogromnych kraterów marsjańskich. Gale ma ponad 150 km średnicy. Powstał ok. 3,5–3,8 mld lat temu na skutek uderzenia potężnej asteroidy.
Krater został wybrany na miejsce lądowania łazika, ponieważ ma bardzo urozmaiconą rzeźbę. W jego środku wznosi się potężna góra – Aeolis Mons. Składa się ona z warstw skał osadowych, których badanie pozwala prześledzić geologiczną historię Czerwonej Planety. Curiosity bada właśnie Aeolis Mons i otaczające górę równiny.
Czym są „zagadkowe drzwi" na Marsie? Jest naukowe wyjaśnienie
Fani teorii spiskowych będą rozczarowani. To nie są sekretne drzwi do świata Marsjan…
Podejrzewa się też, że Gale jest wyschniętym jeziorem. Na jego dnie mogła znajdować się kiedyś płynna woda, a w niej – pozaziemskie życie mikrobiologiczne. Curiosity jest wyposażony w wiertarkę udarową, którą rozwierca marsjańskie skały. Próbki następnie przenoszone są do laboratorium na pokładzie łazika, gdzie badany jest ich skład.
Jak długo Curiosity pracuje na Marsie?
W chwili pisania tego artykułu Curiosity spędził już na Marsie prawie 3,5 tys. soli, czyli dób marsjańskich. Przejechał prawie 30 kilometrów. Waży blisko 900 kilogramów, mając na swoim pokładzie dziesięć instrumentów naukowych oraz kilkanaście kamer.
Perseverance: rok na Marsie. Co udało się odkryć marsjańskiemu łazikowi NASA?
Od udanego lądowania na Czerwonej Planecie najnowszego łazika – laboratorium NASA, czyli Perseverance – mija rok. Przez ten czas robot wielkości SUV-a i jego przyjaciel, pierwszy marsjański...
Mimo że jego misja miała skończyć się dawno temu, łazik nadal działa, dokonując ciekawych odkryć. Kilka miesięcy temu, w lutym tego roku, Curiosity przesłał na Ziemię fotografię innej dziwnej formacji skalnej. Było to coś, co przypominało nieduży skalny kwiat. Przypuszcza się, że powstał podobnie jak odkryte w maju „dwie wieże”.
Źródło: NASA.
Nasz ekspert
Magdalena Salik
Dziennikarka naukowa i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Pasjami czyta i pisze, miłośniczka literatury popularnonaukowej i komputerowych gier RPG. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com