Co widać na Księżycu? Zależy od tego... gdzie mieszkasz
Na dryfującej po atramentowej nieskończoności cętkowanej kuli ludzie potrafią dostrzec różne rzeczy.
To, co widzą, jest związane z miejscem zamieszkania – interpretacje różnią się bowiem w zależności od regionu i kultury. Powód? Zjawisko zwane pareidolią polegające na dopatrywaniu się w przypadkowych nierównościach powierzchni księżyca znanych obrazów. − Jasne obszary na Srebrnym Globie to anortozytowe wzgórza − mówi geolog planetarny Cassandra Runyon – zaś obszary ciemne to bazaltowe równiny ukształtowane przez meteoryty i erupcje wulkanów. Mimo że na nie patrzymy, nie widzimy ich. Zawodzi nasza wrodzona zdolność rozpoznawania obiektów. − Obecnie ta ludzka „wada” jest wykorzystywana przez NASA do analizowania wyników badań księżyca − mówi Bryan Day z Lunar Science Institute. Wraz z pojawianiem się coraz dokładniejszych zdjęć komputery zaczęły mieć problemy z rozpoznawaniem tego, co widzą. Na pomoc przyszli im pasjonaci, którzy liczą kratery (np. moonzoo.org lub CosmoQuest.org). Te najbardziej poorane części księżyca są najstarsze, a zatem suma kraterów jest kluczowa w obliczaniu wieku danej powierzchni. − Doszukiwanie się kształtów na księżycu to coś, co robimy od wieków − mówi Day. Jednak teraz ma to zastosowanie godne XXI w. J
akie obrazy możemy zobaczyć na księżycu w zależności od miejsca zamieszkania:
A. królik (Wschodnia Azja) Wpatrujący się w księżyc z Japonii widzą królika z moździerzem robiącego ryżowe ciasteczka. Według mieszkańców Chin i Korei przygotowuje on eliksir nieśmiertelności. Księżycowe króliki pojawiają się też w mitach Mezoameryki.
B. Człowiek (Europa) Ludzie wielu kultur europejskich widzą starego człowieka z wiązką chrustu. Według podań ludowych został on potępiony za nieuszanowanie Dnia Pańskiego.
C. Odciski dłoni (Indie) Bogini Matka wysłała dwoje swoich dzieci na nieboskłon, aby stały się słońcem i księżycem. Przy pożegnaniu jej dłonie musnęły policzek syna i zostawiły na nim odbicie. D. Człowiek (USA)
Wielu mieszkańców Ameryki Północnej widzi twarz. Starożytna lawa wypływa z jego oczu, nosa i ust.
E. Drzewo (Hawaje) Kobieta zwana Hiną szyje z figowca ubrania dla bogów. Słowo mahina, hawajskie określenie księżyca, pochodzi od jej imienia.
F. Kobieta (Nowa Zelandia) Rona, maoryska dziewica, która nie uszanowała księżyca i za karę musi spędzić na nim wieczność.
1 z 1
Ksie__z__yc_NG_5_2013
Lunarne omamy. ( Fot. Paulo Casquinha (póŁnocna hemisfera); John Sanford, Science Source/Photo Researchers, Inc. Rys: Hannah Tak)