Na planetoidzie Bennu znaleziono wszystkie pięć cegiełek, z jakich zbudowane są DNA i RNA
Dwie opublikowane dzisiaj prace naukowe przynoszą zaskakujące informacje o planetoidzie Bennu. W próbkach, które udało się z niej pozyskać, znaleziono wszystkie pięć zasad azotowych, z jakich składają się RNA i DNA. Co więcej, wykryto w nich też związki chemiczne, jakich nigdy nie znaleziono w żadnym z meteorytów.
![Bennu_probki Bennu_probki](https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2025/01/Bennuprobki-b7fd98b.jpg?quality=90&resize=980,654)
Spis treści:
- Pięć zasad azotowych na planetoidzie
- Kosmiczna solanka, w której powstaje wiele minerałów
- Złożone związki organiczne? Niekoniecznie
Sonda OSIRIS-REx dotarła do planetoidy Bennu w 2020 roku. Zebrała z niej próbki, które 24 września 2023 roku dostarczyła na Ziemię. Była to pierwsza amerykańska misja kosmiczna, która przywiozła materiał z powierzchni planetoidy. Otwarcie pojemnika z próbkami sprawiło nieco kłopotów. Kiedy już znaleziono sposób, by dostać się do środka, okazało się, że na odległej o 65 milionów kilometrów Bennu udało się zebrać aż 120 gramów skalnych okruchów.
Niewielkie ich fragmenty są udostępniane naukowcom na całym świecie do analizy. W zeszłym roku przeprowadzono i opublikowano wyniki pierwszych wstępnych badań. Ustalono wtedy, że próbki zawierają duże ilości wody uwięzionej w minerałach takich jak gliny. Są także bogate w węgiel, azot, siarkę i fosfor. To skłoniło badacze do postawienia hipotezy, że planetoida Bennu była kiedyś częścią nieznanego wodnego świata.
Teraz pojawiły się kolejne dowody wspierające tę teorię. A także wskazujące, że w kosmosie może istnieć wiele miejsc, w których są warunki do powstawania związków chemicznych takich, jakie znamy z Ziemi. Oraz że to planetoidy mogły dostarczyć je na Ziemię wraz z wodą.
Pięć zasad azotowych na planetoidzie
Pierwsza praca naukowa została opublikowana w czasopiśmie „Nature Communications”. Przygotował ją międzynarodowy zespół kierowany przez dr. Daniela Glavina i dr. Jasona Dworkina z NASA Goddard Space Flight Center. Naukowcy odkryli w próbkach m.in. amoniak i organiczną materię bogatą w azot. 17,75 mg materiału trafiło na Uniwersytet Kiusiu i zostało przebadane zaawansowaną techniką analityczną, jaką jest spektrometria mas wysokiej rozdzielczości.
To badanie przyniosło zaskakujące rezultaty. W próbce naukowcy wykryli wszystkie pięć zasad azotowych – adeninę, guaninę, cytozynę, tyminę i uracyl. A także związki organiczne: ksantynę, hipoksantynę i kwas nikotynowy (czyli witaminę B3). To jeszcze lepszy wynik niż uzyskany podczas wcześniejszych badań próbek z planetoidy Ryugu. W nich znaleziono uracyl i kwas nikotynowy, ale brakowało pozostałych czterech zasad azotowych.
Wynik taki był możliwy do uzyskania, ponieważ próbki zostały zabrane w kosmosie. Taki materiał jest idealny do badań, ponieważ nie miał kontaktu z ziemską atmosferą ani biosferą i nie został przez nie potencjalnie zanieczyszczony. Przejście przez atmosferę utrudnia interpretację danych z meteorytów znalezionych na Ziemi.
Kosmiczna solanka, w której powstaje wiele minerałów
Druga praca naukowa dotycząca próbek z Bennu została opublikowana w „Nature”. Jej autorzy to naukowcy z Narodowego Muzeum Historii Naturalnej Smithsonian. Znaleźli oni w materiale z Bennu minerały, które pochodzą z samych początków istnienia Układu Słonecznego . I to takie, jakich dotychczas nie znaleziono w próbkach z żadnego ciała pozaziemskiego.
Bennu ma 4,5 miliarda lat. W początkach swojego istnienia mogła zawierać ciekłą wodę. Najprawdopodobniej woda parowała i zamieniła się w solanki. Przypominają one słone skorupy na dnie wyschniętych jezior na Ziemi.
W tym przypadku naukowcy prowadzili badania z pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego. Pozwolił on analizować fragmenty planetoidy wielkości mikrometra, czyli jednej setnej grubości ludzkiego włosa. Zaskoczeniem okazało się znalezienie bogatych w wodę związków węglanu sodu.
Złożone związki organiczne? Niekoniecznie
Związki te to inaczej sól kalcynowana. Na Ziemi występuje ona naturalnie w wyschniętych jeziorach, które wcześniej były bogate w sód. Takich jak na przykład jezioro Searles na Pustyni Mojave. Nigdy jednak nie znaleziono soli kalcynowanej w próbkach z żadnej asteroidy czy w materiale meteorytowym.
Co ciekawe, solanka Bennu różniła się od ziemskich solanek składem. Próbki z Bennu są np. bogate w fosfor, którego jest mało na Ziemi, za to sporo w meteorytach. Są też ubogie w bor, który z kolei jest powszechnym pierwiastkiem w słonych jeziorach sodowych na Ziemi, ale niezwykle rzadkim w meteorytach. Naukowcy sugerują, że podobne solanki prawdopodobnie nadal istnieją na innych ciałach niebieskich. Na przykład na planecie karłowatej Ceres czy na księżycu Saturna, Enceladusie.
Chociaż solanki Bennu zawierały skomplikowany zestaw minerałów i pierwiastków, nie jest jasne, czy takie środowisko było odpowiednie do przekształcenia tych składników w złożone związki organiczne. Nowe badania są jednak dopiero jednymi z pierwszych opublikowanych analiz próbek z Bennu. Pokazują, jak wiele jeszcze można się dowiedzieć o tej planetoidzie.
Źródła: EurekAlert, EurekAlert, Nature Astronomy, Nature
Nasza autorka
Magdalena Salik
Dziennikarka i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Autorka powieści z gatunku fantastyki naukowej, ostatnio wydała „Płomień” i „Wściek”. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com![5cc2ba0e3c1ebc61b7ef50833e1f671a734f8a30-522fbad](https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/63/2024/08/5cc2ba0e3c1ebc61b7ef50833e1f671a734f8a30-522fbad.jpeg?quality=90&resize=200,182)
ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTER
Pokazywanie elementu 1 z 1
Zobacz także
Polecane
Pokazywanie elementów od 1 do 4 z 20
Komfort i styl? Te ubrania to idealny wybór na ferie zimowe
Współpraca reklamowa
Nowoczesna technologia, która pomaga znaleźć czas na to, co ważne
Współpraca reklamowa
Wielorazowa butelka na wodę, jaką najlepiej wybrać?
Współpraca reklamowa
Z dala od rutyny i obowiązków. Niezapomniany zimowy wypoczynek w dolinie Gastein
Współpraca reklamowa
Polacy planują w 2025 roku więcej podróży
Współpraca reklamowa
Podróż w stylu premium – EVA Air zaprasza na pokład Royal Laurel Class
Współpraca reklamowa
Chcesz czerpać więcej z egzotycznej podróży? To łatwiejsze, niż może się wydawać
Współpraca reklamowa
Portrety pełne emocji. Ty też możesz takie mieć!
Współpraca reklamowa
Mikrowyprawy – idealny przepis na szybki odpoczynek od codzienności
Współpraca reklamowa
Śnieg, słońce i frajda. Czysta frajda
Współpraca reklamowa
Ciepło i komfort w każdym detalu. Odkryj technologię HEATTECH od UNIQLO
Współpraca reklamowa
Jak w zabieganym świecie budować swój balans? Gdzie szukać rytmu? [podcast]
Współpraca reklamowa
Buty na każdy szlak. Odkryj jesienno-zimową kolekcję Alpine Pro
Współpraca reklamowa
Gotowi na zimowe wyzwanie?
Współpraca reklamowa
Zimowa kraina czarów
Współpraca reklamowa