Saturn traci Tytana. Księżyc oddala się od planety
Czy księżyc Saturna może odlecieć w kosmiczną przestrzeń? Tak, choć nie nastąpi to szybko.
- Archiwum National-Geographic.pl
W tym artykule:
Tytan, największy księżyc Saturna, oddala się od swojej planety 11 centymetrów każdego roku. Nie jest to jeszcze nic niezwykłego. Księżyc również oddala się od Ziemi, choć wolniej – 4 cm rocznie. Z tego powodu za miliony lat nie będzie już całkowitych zaćmień Słońca, jedynie obrączkowe. Tarcza Księżyca stanie się mniejsza od słonecznej.
Woda na Marsie – co się z nią stało? NASA: może być „uwięziona” w minerałach
Gdzie zniknęły oceany pokrywające niegdyś powierzchnię Czerwonej Planety? Rozwiązanie zagadki proponuje nowa teoria dotycząca geologii Marsa.
Jak wyliczyli astrofizycy, oddalanie się Tytana wpływa na obrót Saturna wokół jego osi. Planeta zaczyna obracać się szybciej, a jej oś obrotu staje się mniej stabilna.
– Jeśli Tytan nadal będzie oddalał się w takim tempie, jak dziś, nachylenie osi obrotu Saturna w ciągu najbliższych kilku miliardów lat znacząco się zwiększy – mówi Melaine Saillenfest z francuskiego CNRS (Centre national de la reserche scientifique).
Dlaczego Uran toczy się po orbicie
Wraz z Giacomo Larim z włoskiego Uniwersytetu w Pizie Melaine Saillenfest przeprowadził serię komputerowych symulacji. Wynika z nich, że w pewnym momencie orbita Saturna będzie nachylona o 90 stopni w stosunku do „pionu”, czyli będzie zgodna z płaszczyzną orbity (większość planet ma osie ustawione mniej więcej pionowo względem tej płaszczyzny). Gazowy olbrzym będzie toczył się po orbicie niczym beczka.
Podobny mechanizm może tłumaczyć, dlaczego tak właśnie zachowuje się Uran. Oś obrotu tej planety jest nachylona 98 stopni w stosunku do „pionu”. Dotychczas sądzono, że winę za to ponosi jakieś kosmiczne zderzenie, które przechyliło oś jego obrotu. Symulacje dotyczące Saturna i jego księżyca wskazują, że taki sam efekt mógł spowodować dawny księżyc Urana. Dawny – bowiem już go nie ma.
Stałe oddalanie się księżyca sprawia bowiem, że po pewnym czasie oddala się on od planety na tyle, że jej przyciąganie jest zbyt słabe. Siły przyciągania pozostałych planet lub Słońca mogą wtedy zaburzyć jego orbitę.
Zakrzywienie czasoprzestrzeni – skąd się bierze? Jak grawitacja wpływa na przestrzeń i czas
Teoria względności opracowana przez Alberta Einsteina przewiduje, że grawitacja to zakrzywienie czasoprzestrzeni. Każda masa zmienia trajektorię pobliskich ciał. Sprawia też, że w jej pobli...
Jak wyliczają naukowcy, gdy Tytan będzie dwukrotnie dalej od Saturna niż obecnie, jego orbita będzie niestabilna. Wtedy albo odleci w kosmiczną przestrzeń, albo zacznie szybko zbliżać się do planety i się z nią zderzy. To uruchomi kaskadę zmian orbit wszystkich satelitów Saturna – dodaje Saillenfest. Może też dojść do kolejnych zderzeń.
Kiedy Tytan odleci od Saturna
Nie musimy jednak obawiać się tej kosmicznej katastrofy. Nastąpi najwcześniej za miliardy lat – o ile w ogóle nastąpi. Do tego czasu Słońce wypali już cały wodór i gdy zacznie spalać hel. Stanie się wówczas czerwonym olbrzymem. Powiększy się tak, że zapewne pochłonie wszystkie planety skaliste: Merkurego, Wenus, Ziemię i Marsa.
Jaki los czeka gazowe olbrzymy? Tego nie wiadomo. Astronomowie odkryli niedawno „gorącego Jowisza”, który przetrwał wybuch swojej gwiazdy jako supernowej. Może i w Układzie Słonecznym te planety, które ocaleją, staną się takimi gorącymi olbrzymami.
Źródła: New Scientist, ArXiv
Interesujesz się kosmosem? Czytaj więcej fascynujących artykułów:
Egzoplanety, czyli planety pozasłoneczne. To odległe światy, które dopiero poznajemy
W ciągu zaledwie 32 lat od odkrycia pierwszej egzoplanety poznaliśmy ich tysiące. Umieszczony w NASA licznik pokazał liczbę 5000 dokładnie 21 marca 2022 roku. Egzoplanety to pozasłoneczne, o...
Czy Ziemia jest płaska? 10 dowodów obalających ten mit
Przedstawiamy mocne argumenty do dyskusji z pseudonaukowcami, którzy wierzą, że Ziemia jest płaska.
Potencjalnie niebezpieczna asteroida przemknie w czwartek blisko Ziemi. Czy jest dla nas zagrożeniem?
Już w czwartek asteroida, która jest nawet trzykrotnie większa niż Pałac Kultury i Nauki, minie naszą planetę z prędkością ok. 37 500 km/godz. Według agencji kosmicznej NASA jest potencj...