Jakie tak naprawdę jest Słońce? Odkrywamy naszą gwiazdę

W porównaniu z miliardami innych gwiazd we Wszechświecie, Słońce nie jest niczym nadzwyczajnym. Skupia jednak całą uwagę Ziemi i innych planet, które krążą wokół niego. Dzięki niemu istnieje Układ Słoneczny, który otrzymuje z niej życiodajne światło, ciepło i energię. Słońce odpowiada również za kosmiczną pogodę.

Słońce to duża gwiazda – o średnicy około 1,4 miliona kilometrów - mogłaby pomieścić na całej powierzchni swojego przekroju aż 109 planet wielkości Ziemi. Gdyby była wydrążoną kulą, zmieściłoby się w niej ponad milion takich planet jak Ziemia. Słońce nie jest oczywiście puste. Wypełniają je niezwykle gorące gazy, które stanowią przeszło 99,8 procent całkowitej masy Układu Słonecznego. Jak bardzo jest gorące? Jego temperatura wynosi około 5500 stopni Celsjusza na powierzchni i ponad 15,5 milionów Celsjusza w jądrze.

Głęboko w jądrze Słońca reakcje syntezy jądrowej przekształcają wodór w hel, wytwarzając jednocześnie energię. Cząstki światła nazywane fotonami przenoszą tę energię poza kulistą powłokę Słońca, zwaną strefą promienistą, do górnej warstwy wnętrza Słońca, czyli strefy konwekcji. Tam ruchy rozgrzanych gazów (podobne do tych w lampach z wnętrzem przypominającym lawę) przenoszą energię na powierzchnię. Tego typu podróż trwa ponad milion lat.

Powierzchnia Słońca, czyli jego atmosfera, dzieli się na trzy regiony: fotosferę, chromosferę i koronę słoneczną. Fotosfera to widoczna powierzchnia Słońca i najniższa warstwa jego atmosfery. Tuż powyżej fotosfery znajdują się chromosfera i korona, które także emitują światło widzialne, ale są widoczne tylko podczas zaćmienia, gdy Księżyc przesuwa się pomiędzy Ziemią a Słońcem.

Wiatr słoneczny i rozbłyski

Oprócz światła, ze Słońca promieniuje ciepło i stały strumień naładowanych cząstek zwanych wiatrem słonecznym. Wiatr wieje z prędkością około 450 km na sekundę w całym Układzie Słonecznym. Sporadycznie jakaś niewielka grupa cząstek wybije się z powierzchni Słońca w postaci rozbłysku słonecznego, który może zakłócić łączność satelitarną i chwilowo pozbawić ludzi na Ziemi prądu. Rozbłyski są zazwyczaj związane z aktywnością plam słonecznych, chłodnych regionów fotosfery związanych z przesunięciami pola magnetycznego wewnątrz Słońca.

Podobnie jak inne źródła energii, Słońce nie będzie istnieć wiecznie. Ma już około 4,5 miliarda lat i wykorzystało prawie połowę wodoru w swoim jądrze. Będzie spalać jego pozostałą część przez kolejnych 5 miliardów lat lub więcej, a potem jego paliwem stanie się hel. Słońce z czasem powiększy się stokrotnie, pochłaniając Ziemię i inne planety. W kolejnych miliardach lat będzie żyło jako czerwony olbrzym, a następnie stanie się białym karłem wielkości Ziemi.