Ważący pół tony kosmiczny odpadek spadł na wioskę w Kenii. Kenijska Agencja Kosmiczna prowadzi dochodzenie
Kenijska Agencja Kosmiczna poinformowała, że metalowy pierścień o średnicy około 2,44 metra i wadze około 500 kilogramów rozbił się w wiosce Mukuku, w hrabstwie Makueni. Pierścień jest fragmentem rakiety nośnej. Niestety, nie wiadomo, do kogo należała rakieta.
Spis treści:
Do tego rzadkiego i niebezpiecznego zdarzenia doszło 30 grudnia około godziny 15 czasu lokalnego (14 czasu środkowoeuropejskiego). Kenijska Agencja Kosmiczna (KSA), współpracując z innymi agencjami i władzami lokalnymi, „zabezpieczyła obszar i odzyskała szczątki, które są teraz pod opieką Agencji w celu dalszego dochodzenia”.
Stwierdzono również, że „wstępne oceny wskazują, że obiekt jest pierścieniem oddzielającym się od rakiety nośnej”. Został zaprojektowany tak, aby albo spłonął po ponownym wejściu w atmosferę ziemską, albo spadł na niezamieszkane obszary.
Odszkodowanie za kosmiczne śmieci
– Jest to odosobniony przypadek, który agencja zbada i zajmie się nim – stwierdzili w oświadczeniu przedstawiciele KSA. Na całe szczęście solidny kawałek kosmicznego złomu spadł na tereny niezamieszkałe. Nikt nie ucierpiał. Mimo to temat kosmicznych śmieci spadających na Ziemię będzie wymagał dopracowania regulacji prawnych.
Police are investigating an incident where a very high density metallic piece, partially burnt fell from the skies, with a very strange sound.
It landed at Mukuku area, Nduluku location of mbooni East, Makueni. pic.twitter.com/uKZux9i3Sl— Coletta Aluda (@Colettaaluda_1) December 31, 2024
– W sytuacji upadku elementu pojazdu lub statku kosmicznego właścicielowi rakiety potencjalnie mogą grozić roszczenia odszkodowawcze. Mogą one pochodzić od samego poszkodowanego, jak i od jego kraju, jeżeli państwo to pokryło szkodę z własnych środków. Odszkodowania można dochodzić na podstawie norm prawa międzynarodowego. Roszczenie poszkodowanego jest bardziej prawdopodobne, jeżeli zamieszkuje on, albo ma siedzibę w tej samej jurysdykcji, co sprawca. W przeciwnym razie, dochodzenie roszczeń będzie wiązać się z istotnymi kosztami, na które poszkodowany może nie być przygotowany. Wówczas zasadne jest poszukiwania możliwości uzyskania pomocy ze strony własnego państwa ofiary. Tu jednak na przeszkodzie skutecznemu dochodzeniu odszkodowania może stanąć nie tyle prawo, co polityka – komentuje sytuację mecenas dr Bartosz Malinowski z Centrum Badań Kosmicznych PAN.
Z orbity na Ziemię
Media coraz częściej informują o fragmentach urządzeń kosmicznych, które spadły na Ziemię.
- W maju 2020 roku szczątki chińskiej rakiety Długi Marsz 5B spadły w kilku miejscach na Wybrzeżu Kości Słoniowej. Uszkodzonych zostało kilka budynków, na szczęście nie zanotowano obrażeń u ludzi. Rakieta wynosiła prototyp chińskiej stacji kosmicznej Tiangong. Jej główny stopień wszedł w atmosferę w sposób niekontrolowany.
- W sierpniu 2022 roku fragmenty osłony termicznej statku Crew Dragon spadły na teren farmy w Nowej Południowej Walii, w pobliżu Dalgety. Śmieci pochodziły z rutynowego lotu Crew Dragon dla NASA. Osłona termiczna uszkodziła teren farmy, ale ani ludziom, ani zwierzętom nic się nie stało.
- W listopadzie 2022 fragmenty rakiety Długi Marsz 5B spadły do Morza Południowochińskiego, jednak części znaleziono również na obszarach Filipin. Fragmenty pochodziły z misji wynoszącej moduł stacji kosmicznej Tiangong.
- Na początku 2024 roku świat obiegła informacja, że NASA stanęła przed sądem z powództwa amerykańskiej rodziny, której dom na Florydzie został uderzony przez kawałek spadającego metalu.
Kosmiczne przypadki
Większość kosmicznych śmieci spada w rejonach oceanów lub niezamieszkanych obszarów, co znacząco zmniejsza ryzyko, że ktoś zostanie poszkodowany. Niemniej jednak, wraz ze wzrostem liczby obiektów na orbicie, naukowcy przewidują, że takie zdarzenia mogą stawać się częstsze.
Na szczęście do tej pory nikt nie zmarł z powodu upadku na Ziemię elementu kosmicznej infrastruktury. Ale w 1997 roku Lottie Williams, mieszkanka Tulsie w stanie Oklahoma, została trafiona przez spadające kosmiczne śmieci. Została lekko uderzona w ramię fragmentem izolacji rakiety Delta II, która wcześniej wyniosła satelitę na orbitę.
Źródło: Space in Africa
Nasza autorka
Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka
Dziennikarka i redaktorka zajmująca się tematyką popularnonaukową. Związana z magazynami portali Gazeta.pl oraz Wp.pl. Współautorka książek „Człowiek istota kosmiczna”, „Kosmiczne wyzwania” i „Odważ się robić wielkie rzeczy”.