Wybraź sobie, że na niebie nie ma słońca przez ponad 3 lata! Tam jest to możliwe

System znany jest pod nazwą katalogową TYC 2505-672-1 i właśnie odkryto jego właściwości, które ustanawiają nowe rekordy w dwóch kategoriach: najdłużej trwające zaćmienie gwiazdowe oraz najdłuższy okres pomiędzy zaćmieniami w układzie podwójnym. Poprzednią rekordzistką była epsilon Aurigae, olbrzymia gwiazda zaćmiewana co 27 lat przez swoją towarzyszkę na czas od 640 do 630 dni.

Obserwacje zostały wykonane przez grupę naukowców z kilku amerykańskich uniwersytetów (Vanderbilt, Harvard, Lehigh, Ohio State, Pennsylvania State), a także badaczy i miłośników astronomii działających w ramach sieci Las Cumbres Observatory Global Telescope Network i w American Association of Variable Star Observers (AAVSO), głównej organizacji zbierającej wyniki obserwacji fotometrycznych wykonanych przez astronomów amatorów.

Wyniki opublikowano w czasopiśmie naukowym „Astronomical Journal”.

Informacje wykonane przez miłośników astronomii były kluczowe dla badań. Organizacja AAVSO zebrała kilkaset obserwacji gwiazdy TYC 2505-672-1 podczas najnowszego zaćmienia. Skorzystano także z danych przeglądu nieba Digital Access to a Sky Century @ Harvard (DASCH), który zawiera historyczne dane z płyt fotograficznych od 1890 do 1989 roku. W ostatnich latach wiele uniwersytetów i obserwatoriów astronomicznych digitalizuje swoje archiwa płyt fotograficznych, co ułatwia dostęp do zebranych na nich danych.

Łącznie naukowcy mieli około 9000 zdjęć systemu z ostatnich ośmiu lat (czyli m.in. w trakcie zaćmienia) oraz 1432 zdjęcia z archiwum harvardzkiego, plus kilkaset kolejnych punktów pomiarowych od AAVSO.

Analizy pokazały, że badacze mają do czynienia z system podobnym do epsilon Aurigae, aczkolwiek z kilkoma różnicami. Wydaje się, że TYC 2505-672-1 składa się z dwóch czerwonych olbrzymów, z których jeden został odarty z materii do względnie niewielkiego jądra i jest otoczony przez olbrzymi dysk materii, który wywołuje zaćmienia.

Źródło: PAP

1 z 1

light-curves-585x540

Porównanie krzywych blasku poprzedniej rekordzistki epsilon Aurigae oraz nowej liderki TYC-2505-672-1. Widać o ile różni się czas trwania zaćmienia. Źródło: Joey Rodriguez/Vanderbilt University.