W tym artykule:

  1. W jakiej formie występuje woda na Księżycu?
  2. Jak wygląda powierzchnia Księżyca?
  3. Skąd się wzięła woda na Księżycu?
  4. Ile wody znajduje się na Księżycu?
Reklama

O tym, że jest woda na Księżycu, wiemy ze stuprocentową pewnością od 2020 roku. Naukowcy udowodnili wówczas ten fakt, używając największego podniebnego obserwatorium na świecie. Stratosferyczne Obserwatorium Astronomii Podczerwonej (SOFIA) znajduje się na Boeingu 747SP i pracuje na wysokości 12 tys. m nad powierzchnią Ziemi. Dwa lata temu z jego pomocą potwierdzono, że na naturalnym satelicie naszej planety znajdują się cząsteczki H2O.

Życie pozaziemskie istnieje. Naukowcy obliczyli, kiedy ludzkość po raz pierwszy spotka Obcych

Większość naukowców jest zgodnych, że życie pozaziemskie istnieje. Przemawia za tym matematyka, a zwłaszcza statystyka.
życie pozaziemskie
Astrobiolodzy nieustannie poszukują form życia w kosmosie. Na kontakt z inteligentnymi cywilizacjami będziemy musieli poczekać dłużej. fot. NASA

Gdzie ich szukać? Naukowcy szczególnie uważnie przyjrzeli się kraterom księżycowym. Obserwacje przeprowadzone z wykorzystaniem sondy NASA Lunar Reconnaissance Orbiter pokazały, że pewne obszary na Księżycu znajdują się przez cały czas w cieniu. Słońce nigdy nie dociera do głębokich kraterów powstałych w wyniku bombardowania Księżyca asteroidami.

W kraterach temperatura nie przekracza –163o C. Naukowcy policzyli, że w wiecznym cieniu może znajdować się nawet 40 tys. km2 powierzchni Księżyca. 60 proc. z tego jest położone na biegunie południowym. Czyli w miejscu, które NASA zamierza badać w ramach misji Artemis już w 2025 roku.

W jakiej formie występuje woda na Księżycu?

Oczywiście na naturalnym satelicie Ziemi nie ma widocznych mórz ani jezior. Na biegunach woda uwięziona jest w lodzie znajdującym się pod powierzchnią Księżyca. Może być też składnikiem księżycowych skał i minerałów.

Dotychczas uważano, że jej źródłem były uderzenia asteroid, szczególnie częste w okresie tak zwanego Wielkiego bombardowania. Wielkie bombardowanie miało mieć miejsce niedługo po powstaniu Ziemi: między 4,1 a 3,8 mld lat temu. Jego przyczyna nie jest jeszcze znana. Przypuszcza się jednak, że właśnie wtedy powstało większość kraterów uderzeniowych na Księżycu.

Rozkład lodu powierzchniowego na południowym biegunie Księżyca (po lewej) i północnym biegunie (po prawej). fot. NASA

Jak wygląda powierzchnia Księżyca?

Wielkie Bombardowanie sprawiło, że powierzchnia satelity jest nieregularna. Księżyc został podziurawiony większymi i mniejszymi kraterami z załamaniami, pęknięciami i porami. Zdaniem grupy naukowców takie ukształtowanie powierzchni Księżyca sprawiło, że glob przez milenia był w stanie przechwytywać wodę z górnych części ziemskiej atmosfery.

Jak dokładnie Księżyc to robił? Badacze opisali to w pracy opublikowanej właśnie w czasopiśmie naukowym „Scientific Reports”.

Skąd się wzięła woda na Księżycu?

Naukowcy zwrócili uwagę na pewien ciekawy szczegół. Ziemię otacza magnetosfera, czyli obszar, na którym oddziałuje ziemskie pole magnetyczne. Ma ona kształt zbliżony do łzy. Między Ziemią i Słońcem magnetosfera jest spłaszczona w efekcie działania wiatru słonecznego. Natomiast „z tyłu” Ziemi rozciąga się w magnetyczny ogon, a linie pola magnetycznego oddalają się od naszej planety.

Księżyc, okrążając Ziemię, na zmianę wkracza w obszar działania jej magnetosfery i z niego wychodzi. Co miesiąc jest w jej zasięgu przez pięć dni, przechodząc przez ogon. Badacze zwrócili uwagę, że właśnie wtedy jony tlenu i wodoru, które uleciały z górnej części ziemskiej atmosfery, mogą opadać na Księżyc.

– To tak, jakby Księżyc znalazł się pod prysznicem – wyjaśnia geofizyk Gunther Kletetschka, główny autor pracy. – Ten prysznic to jony wody pochodzące z Ziemi, które uderzają w jego powierzchnię.

Tajemnicza rakieta uderzyła w Księżyc. Astronomowie już wiedzą, do kogo należała

Tajemnicza rakieta uderzyła w Księżyc z prędkością ok. 9650 km/godz. Do niedawna wszyscy sądziliśmy, że może to fragment rakiety nośnej Falcon 9 miliardera i założyciela SpaceX Elona ...
rakieta uderzy dziś w Księżyc
fot. Getty Images

Ile wody znajduje się na Księżycu?

Ponieważ Księżyc nie ma własnego pola magnetycznego, przez miliardy lat woda mogła przez przeszkód opadać na niego i zamieniać się w lód. Było to tym bardziej możliwe, że powierzchnia Księżyca na skutek Wielkiego Bombardowania pozostawała porowata. Zdaniem badaczy różne procesy geologiczne mogły nawet sprawić, że w pewnych miejscach pod powierzchnią Księżyca znajdują się rezerwuary wody w stanie ciekłym.

Ile wody mogło dostać się na Księżyc z Ziemi w ciągu miliardów lat? Nawet 3 500 km sześciennych, szacują badacze. Czyli tyle, ile znajduje się w amerykańskim jeziorze Huron, czwartym co do wielkości na świecie. Naukowcy podkreślają przy tym, że to tylko część wody, jaka znajduje się na Księżycu. I która może być wykorzystana przez astronautów z misji Artemis.

Źródło: Scientific Reports, Nature Astronomy

Czytaj więcej fascynujących artykułów:

Naukowcy wykluczyli istnienie neutrina sterylnego. Dotychczasowe prawa fizyki podważone

Trwający 3 lata eksperyment nie odkrył śladów tzw. neutrina sterylnego. Potwierdził za to, że prawa fizyki nie tłumaczą zaobserwowanych anomalii.
neutrino
Thomas Strauss czyści elementy komory projekcji czasu MicroBooNE w laboratorium Fermilab. fot. Reidar Hahn

Najnowszy skaczący robot to rekordzista. Jest w stanie przeskoczyć pomnik Jezusa w Rio do Janeiro

Skaczący robot zaprojektowany przez naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego ma znaleźć zastosowanie nie tylko na Ziemi, ale także w kosmosie.
Najnowszy skaczący robot to rekordzista. Jest w stanie przeskoczyć pomnik Jezusa w Rio do Janeiro
fot. screen z kanału nature video na YouTube

Materia powstaje ze światła? Nareszcie znamy odpowiedź na to pytanie

Po raz pierwszy eksperymenty wykazały, że z kolizji fotonów – czyli ze światła – może powstać materia.
Einstein
Materia powstaje ze światła? Nareszcie znamy odpowiedź na to pytanie (fot. Bettmann / Contributor / Getty Images)
Reklama

Reklama
Reklama
Reklama