Zielone plamy Czerwonej Planety. Łazik Perseverance zarejestrował intrygujące struktury na powierzchni Marsa
Należący do NASA ciężki łazik-geolog Perseverance zarejestrował na powierzchni Marsa „zielone plamy”. Czym są te tajemnicze struktury i jaki wpływ na ich genezę mogła mieć woda? – zastanawiają się naukowcy misji.
Spis treści:
Największy do tej pory łazik NASA Perseverance bada Marsa już niemal cztery lata. Przez ten długi czas operuje w Kraterze Jezero, który został wybrany ze względu na usytuowanie na bogatym i różnorodnym terenie. Wiele przesłanek mówi, że płynęła tamtędy rzeka, a kolejne odkrycia łazika to potwierdzają. Łazik nieustannie bada środowisko dawnej rzeki, zbiera próbki i próbuje znaleźć dowody wspierające lub przeczące hipotezie głoszącej, że na Marsie mogło niegdyś rozwinąć się miko-życie.
Plama na Marsie
W sierpniu 2024 roku Perseverance wykonał mozaikowe zdjęcie tzw. plamy ściernej Malgosa Crest, znajdującej się w miejscu zwanym „Serpentine Rapids”. Obraz ujawnił białe, czarne i, co zaskakujące, zielonkawe plamy wewnątrz skały. Skład tych skał pozostaje tajemnicą. Jednak nieoczekiwane znalezisko sprawiło, że naukowcy są podekscytowani myślą, na jakie inne ukryte skarby może natknąć się Perseverance w przyszłości. Co ciekawe, tego tajemniczego odkrycia dokonano za pomocą instrumentów SHERLOC i WATSON.
SHERLOC znajduje się na końcu robotycznego ramienia łazika, a jego zadaniem jest polowanie na nietypowe ziarna piasku w marsjańskich skałach. Urządzenie pracuje w tandemie z WATSON-em, kamerą, która wykona zbliżenia tekstury wytypowanych skał. Razem będą badać powierzchnie skał, mapując obecność niektórych minerałów i cząsteczek organicznych, czyli opartych na węglu elementach budulcowych życia na Ziemi.
SHERLOC został zbudowany w Laboratorium Napędu Odrzutowego NASA (JPL) w Południowej Kalifornii, które kieruje misją Perseverance. Natomiast WATSON został zbudowany w Malin Space Science Systems w San Diego. W przypadku najbardziej obiecujących skał, zespół Perseverance wysyła łazikowi komendę pobrania próbki o szerokości półtora centymetra, przechowania jej i zapieczętowania w metalowych tubach, a następnie zdeponowania na powierzchni Marsa. Resztą ma zająć się misja Mars Sample Return.
Wewnątrz marsjańskich skał
Aby uzyskać obrazy z wnętrza skały, Perseverance musiał zedrzeć zewnętrzną warstwę kamienia. Plama ścierna jest niewielka i ma około pięciu centymetrów średnicy. Tym, co zaintrygowało badaczy, była zielona plama, którą można zobaczyć w lewym górnym rogu obrazu. Jej średnica to zaledwie dwa milimetry. Zdjęcie zostało wykonane 19 sierpnia, w 1243 dniu misji Mars 2020.
Na Ziemi podobne plamy mogą być oznaką aktywności mikrobów. Ale NASA zastrzegła, że nic nie wskazuje na to, iż to samo dzieje się na Marsie. Podkreśla jednak, że zielone plamy są wyjątkowo interesujące oraz mogą być jednym z najbardziej kluczowych znalezisk misji Perseverance na Czerwonej Planecie.
Geneza zielonych plam
Na Ziemi, w skałach podobnych do tych na Marsie, można dostrzec podobne zielone plamy, które powstają, gdy woda przepływa przez osad, zanim ten stwardnieje w skałę. To wpływa na reakcję chemiczną i pozostawia zielonkawe plamy. Na Ziemi w ten proces mogą być również zaangażowane mikroby. Jednak zanim okrzykniemy, że na Marsie są zielone miko-ludziki, dodajmy, że tego typu plamy mogą powstać również z innych powodów – w tym interakcji między siarką a żelazem – które nie wymagają działania drobnoustrojów.
Amerykańska agencja kosmiczna będzie jednak nadal poszukiwać kolejnych nieoczekiwanych cech w marsjańskich skałach. Ma nadzieję, że uda jej się je zbadać i być może znaleźć wskazówki dotyczące obcego życia.
Źródło: Space.com.
Nasza autorka
Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka
Dziennikarka i redaktorka zajmująca się tematyką popularnonaukową. Związana z magazynami portali Gazeta.pl oraz Wp.pl. Współautorka książek „Człowiek istota kosmiczna”, „Kosmiczne wyzwania” i „Odważ się robić wielkie rzeczy”.