Jerzy Waszyngton był nie tylko pierwszym prezydentem USA. Jako plantator miał setki niewolników

Spis treści:

1. Jerzy Waszyngton – pierwszy prezydent USA
2. Dzieciństwo i młodość Jerzego Waszyngtona
3. Jerzy Waszyngton jako plantator i polityk
4. Jaki George Washington walczył o niepodległość Stanów Zjednoczonych?
5. Kiedy zmarł Jerzy Waszyngton?

Jerzy Waszyngton zapisał się złotymi zgłoskami w historii Stanów Zjednoczonych. Był ich pierwszym prezydentem przez dwie kadencje, w latach 1789 – 97. Wśród jego najważniejszych dokonań wymienia się włączenie Karty Praw (pierwsze dziesięć poprawek, gwarantujących swobody i wolności obywatelskie.) do amerykańskiej konstytucji w 1791 r. Dzięki temu udało się wzmocnić władzę federalną. Poprawki przewidziały m.in. prawo do własności prywatnej, swobodę wyznania i sumienia czy wolność prasy.

Jerzy Waszyngton – pierwszy prezydent USA

Zasługą pierwszego prezydenta była też stabilna polityka zagraniczna: rozsądne stanowisko USA w wojnie brytyjsko – francuskiej czy zatrzymanie ekspansji Hiszpanów na południu kraju.

W roku 1793 Waszyngton wmurował kamień węgielny pod budowę Kapitolu, czyli siedziby federalnej władzy ustawodawczej – co miało duże znaczenie symboliczne. Był generałem, politykiem (m.in. deputowanym do Kongresu) i naczelnym wodzem amerykańskiej Armii Kontynentalnej, a także... znanym masonem.

Dzieciństwo i młodość Jerzego Waszyngtona

Jerzy Waszyngton (George Washington) urodził się 22 lutego 1732 roku w Pope’s Creek w brytyjskiej kolonii Wirginia. Był najstarszym z sześciorga dzieci Augustine’a Washingtona i jego drugiej żony Mary Ball Washington. Miał on też dwóch przyrodnich braci i przyrodnią siostrę. Rodzina od strony ojca pochodziła z Anglii. Od strony matki miał on zaś przodków wywodzących się z Anglii, Holandii i Niemiec. Jego rodzice byli plantatorami bawełny.

Młody George edukowany był w domu, a jego największą młodzieńczą pasją były wojsko, obronność kraju i polityka międzynarodowa.
Nauczycielem, opiekunem i mentorem George’a był wówczas przyrodni brat Lawrence. Uczył go arytmetyki, geometrii oraz geografii. To właśnie z bratem młody George jedyny raz w życiu wyjechał za granicę. Była to 5-tygodniowa wycieczka na Barbados w 1751 roku.

Niedługo później Lawrence zmarł na gruźlicę, a George wstąpił do milicji kolonialnej. W roku 1754 był tam już pułkownikiem – porucznikiem (według dzisiejszych standardów: podpułkownikiem), a jego pierwszym poważnym sprawdzianem był udział w wojnie amerykańsko-francuskiej. Waszyngton został wysłany do stanu Ohio, gdzie miał za zadanie chronić powstający tam fort. Ta misja była dla niego na tyle wyczerpująca, że zastanawiał się nad porzuceniem służby. Impulsem do dalszej pracy dla wojska był kolejny awans – na pułkownika, a także adiutanta generała Edwarda Braddocka. Z czasem doszło do tego stanowisko dowódcy milicji w stanie Wirginia. Trwało to jednak tylko kilka lat. W 1759 roku Jerzy Waszyngton osiadł w posiadłości Mount Vernon nad rzeką Potomak w Wirginii. Na kolejne szesnaście lat poświęcił się życiu plantatora.

Jerzy Waszyngton jako plantator i polityk

George Washington ożenił się z bardzo zamożną wdową Marthą Dandridge Curtis. Uroczystość ślubna odbyła się 6 stycznia 1759 roku. To pani Washington wniosła do tego związku w posagu ślubnym między innymi 157 niewolników. Waszyngton szybko dał się poznać jako utalentowany człowiek biznesu i sprawny administrator. Wielkość majątku pary stale się powiększała, podobnie jak liczba niewolników – pod koniec życia prezydent miał ich około trzystu.

Gdy nieuchronnie zbliżała się wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych (1775 – 83) George Washington początkowo nie chciał brać w niej udział. Uważał się za Anglika i nie chciał walczyć przeciwko swoim rodakom. Zwolenników oderwania się od brytyjskiej macierzy nazywał zaś ekstremistami.

Jego stanowisko zmieniło się w 1774 roku, kiedy to sprzeciwił się tak zwanej ustawie stemplowej, która nakładała dodatkowe podatki na działalność gospodarczą prowadzoną w trzynastu brytyjskich koloniach w Ameryce Północnej, a także propozycji rozwiązania House of Burgesses (zgromadzenie wybranych demokratycznie reprezentantów stanu Wirginia). Jednocześnie poparł ruch oporu stanu Massachusetts.
Niedługo później Waszyngton pojechał jako wysłannik stanu Wirginia na I Kongres Kontynentalny do Filadelfii. Wziął też udział w drugim Kongresie, gdzie został mianowany Naczelnym Dowódcą Armii Kontynentalnej. Jego kandydaturę, jako kompromisową, zgłosił John Adams – późniejszy drugi prezydent USA.

Jak George Washington walczył o niepodległość Stanów Zjednoczonych?

Wspólnie z między innymi Johnem Adamsem, Thomasem Jeffersonem, Benjaminem Franklinem, Robertem R. Livingstonem, Rogerem Shermanem czy Jamesem Madisonem Waszyngton był jednym z sygnatariuszy Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych. Był to dokument ogłaszający prawo do samostanowienia 13 stanów zjednoczonych Ameryki Północnej. Tym samym stał się on jednym z tak zwanych ojców założycieli nowego państwa.

Deklarację podpisano 4 lipca 1776 roku; dziś ta data obchodzona jest jako Dzień Niepodległości Stanów Zjednoczonych. Ustanawiała ona prawo USA do tworzenia wszelkich aktów państwowych, wypowiadania wojny i zawierania pokoju przez dawne kolonie angielskie w Ameryce Północnej.

Już wtedy trwała wojna Stanów Zjednoczonych z Wielką Brytanią, a Jerzy Waszyngton jako pierwszy w historii został uhonorowany Złotym Medalem Kongresu. Był to wyraz uznania za jako zasługi jako dowódcy podczas walk w czasie oblężenia i zdobycia Bostonu. Równie ważne zwycięstwa na polu walki przyszły prezydent osiągnął pod Princeton i Saratogą (w tej ostatniej bitwie ważną rolę odegrał również Tadeusz Kościuszko).

19 kwietnia 1783 roku generał George Washington triumfalnie wkroczył do Nowego Jorku. Po zakończeniu działań wojennych nie brakowało głosów, że uznany za bohatera wojny powinien być on wybrany na króla nowego państwa. On sam stanowczo sprzeciwiał się temu pomysłowi, podkreślając federalny charakter nowej republiki.

Kiedy zmarł Jerzy Waszyngton?

W maju 1787 roku w Filadelfii rozpoczęto prace nad tekstem konstytucji Stanów Zjednoczonych. Waszyngton był tam jednym z delegatów stanu Wirginia. Weszła ona w życie w 1789 roku. Wtedy też Kolegium Elektorskie wybrało Jerzego Waszyngtona na pierwszego prezydenta kraju. Wiceprezydntem został John Adams. W wyborach z roku 1792 Waszyngton wybrany został na drugą kadencję.

Został on zapamiętany jako polityk stanowczy, ale też bardzo rozsądny, który mimo nacisków z różnych stron nie pozwolił wciągnąć USA w kolejne konflikty międzynarodowe. Rozpoczął wiele trudnych reform, a pod koniec drugiej kadencji musiał mierzyć się z silną krytyką wewnętrzną. Wskutek tego w 1796 roku przedwcześnie złożył urząd. W przemówieniu pożegnalnym z 17 września 1796 roku ogłosił, że nie będzie ubiegał się o prezydenturę po raz trzeci. Z czasem zaowocowało to zasadą dwukadencyjności każdego z prezydentów kraju. Nikt nie może sprawować tego urzędu dłużej niż 8 lat.

Na ostatnie lata życia Waszyngton wrócił do Mount Vernon w Wirginii. Po latach nieobecności swój dom zastał zrujnowany, zarządził więc natychmiastowa remont. Zmarł 14 grudnia 1799 roku.

Źródło: National Geographic Polska.