Zdaniem badaczy religie na świecie można liczyć w tysiącach. Jednak w czołówce popularności jest ich kilka

W tym artykule:

1. Rodzaje religii na świecie
2. Jaka jest największa religia na świecie?
3. Główne religie świata
4. Jaka jest najstarsza religia świata?
5. Jaka jest najmłodsza religia świata?
6. Mało znane religie świata

Mówiąc o religii, na myśli trzeba mieć system wierzeń i praktyk, który ma na celu wskazać relację występującą między świętością, czyli strefą sacrum, a wyznawcami – całym społeczeństwem, grupą, a nawet jednostką. Relacja ta jest wyrażana poprzez przyjęte doktryny i praktykowane rytuały. Bez względu na wyznanie, każda religia ma na celu zbliżenie człowieka – istoty słabej i śmiertelnej – do świętości, dla której charakterystyczna jest wszechwiedza i nieśmiertelność.

Rodzaje religii na świecie

Z każdą religią świata związana jest nieco inna doktryna. Mimo to wszystkie można podzielić na dwa podstawowe rodzaje – religie politeistyczne i monoteistyczne.

Religie politeistyczne opierają się o wielobóstwo – zakładają istnienie wielu bogów. W takich systemach wierzeń najczęściej występują panteony, co oznacza, że każdy bóg ma swoje ściśle określoną pozycję w hierarchii. Co ważne, bóstwa w wyznaniach politeistycznych są istotami nieśmiertelnymi i znacznie potężniejszymi niż ludzie, ale nie są wszechwiedzące ani obdarzone nieskończoną mocą. Takie przymioty najczęściej są charakterystyczne wyłącznie dla boga, który zajmuje najwyższe miejsce w panteonie.

Skąd wziął się Szatan? Powszechne przekonanie nie ma poparcia w Biblii

Szatan to jedno z wielu imion diabła. Co jeszcze wiemy o złym duchu?

Poszczególni bogowie mają ściśle zdefiniowane cechy, którym podporządkowane są obszary ich władania. Warto podkreślić, że nie są to wyłącznie cechy boskie. W religiach politeistycznych bóstwa często walczą ze sobą, zawierają pokój, kochają lub nienawidzą. Są zatem znacznie bliższe ludziom, niż wskazuje na to ich boski status.

Religie monoteistyczne są przeciwieństwem politeizmu. Zakładają wiarę w jednego boga, a wielobóstwo kategoryzują jako grzech. Dla monoteistycznych bogów typowe są atrybuty, które czynią ich istotami najwyższego rzędu – wszechmoc, wszechwiedza, wszechobecność. Bóg jest twórcą wszystkiego poza sobą samym. To właśnie on decyduje o wszystkich sprawach ludzkich.

Jaka jest największa religia na świecie?

We współczesnym świecie prym wiedzie monoteizm. Za największą religię należy uznać chrześcijaństwo (wraz z jego wszystkimi odłamami), które zaczęło formować się w I wieku n.e. Z danych statystycznych wynika, że w 2022 roku chrześcijanie stanowili ok. 23 proc. populacji, mimo że od kilku lat w wielu krajach można obserwować wyraźny kryzys wiary.

Fundamentem wiary chrześcijan jest Biblia, składająca się z ksiąg Starego i Nowego Testamentu. Wyznają wiarę w jednego Boga, ale wyrażonego w trzech osobach: jako Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty. Wiara ta nieodłącznie wiąże się z osobą Jezusa Chrystusa – Syna Bożego, który stał się człowiekiem, umarł na krzyżu za grzechy ludzkości i powtórnie pojawi się na świecie, by zwyciężyć nad złem i dokonać wskrzeszenia umarłych.

Wiara chrześcijańska zobowiązuje wyznawców do przestrzegania kodeksu zasad postępowania, wyrażonego w formie Dekalogu. Właśnie te zasady mają stanowić klucz do szczęścia doczesnego i życia wiecznego.

Należy podkreślić, że chrześcijaństwo nie jest religią jednolitą. Poszczególne odłamy nieco inaczej pojmują przyjęte przez Kościół dogmaty i charakteryzują się nieco inną obrzędowością. Najbardziej liczną grupą chrześcijan są katolicy, a drugą – protestanci, którzy dzielą się na kolejne odłamy. Najważniejsze z nich to luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, metodyzm, baptyzm, adwentyzm i pentekostalizm.

Główne religie świata

Chrześcijaństwo to bez wątpienia największa pod względem liczby wyznawców religia świata, która odgrywa kluczową rolę w społeczeństwie zachodnim. Należy jednak podkreślić, że na całym świecie swoich licznych wyznawców mają także inne duże religie.

Islam

Religia, za twórcę której uznaje się proroka Mahometa, powstała w VII wieku n.e. Jej świętą księgą, w której zawarte są fundamenty wiary, zasady obrzędów religijnych i życia społecznego jest Koran, składający się ze 114 sur.

Muzułmanie wyznają wiarę w Allaha. Podstawy ich wierzeń są oparte o 5 filarów, z których najważniejszym jest właśnie wiara w jednego boga. Pozostałe to codzienna modlitwa, jałmużna, post w czasie ramadanu i pielgrzymka do Mekki.

Słowiańskie Boże Narodzenie. Czym były Szczodre Gody?

Większość z nas może nie zdawać sobie sprawy, że wiele polskich tradycji chrześcijańskich pochodzi z wierzeń i obrzędów słowiańskich. Szczodre Gody to święto, podczas którego celebr...

Judaizm

Nie ulega wątpliwości, że judaizm jest jedną z najstarszych ze wszystkich i najstarszą wielką religią monoteistyczną. Izraelici wierzą w boga Jahwe, który umiłował ich naród i zawarł z nimi przymierze. Fundamentalne podstawy ich wiary są zawarte w Torze (Pięcioksiąg Mojżeszowy) i Talmudzie (zbiór komentarzy biblijnych).

Początków judaizmu należy szukać w okresie między X a V wiekiem n.e. Na przestrzeni lat, podejście wyznawców do kwestii obrzędowości ulegało licznym przemianom i dziś judaizm należy dzielić na wiele odłamów. Najważniejsze z nich to odłam ortodoksyjny, konserwatywny i postępowy.

Hinduizm

Mówiąc o hinduizmie, na myśli trzeba mieć nie jedną religię, a cały zbiór religii politeistycznych wywodzących się z subkontynentu indyjskiego. Ich podstawy najprawdopodobniej sięgają XV wieku p.n.e.

Hindusi wyznają wiarę w wielu bogów. W większości odłamów najczęściej powtarzają się Brahma, Śiwa i Winszu. U podstaw hinduizmu leży wiara w reinkarnację (powrót do życia po śmierci pod postacią innego bytu) i karmę.

Jaka jest najstarsza religia świata?

Nie da się jednoznacznie ustalić, kiedy w życiu ludzi pojawiła się religia. Naukowcy są przekonani, że już w prehistorii nasi przodkowie wierzyli w wyższą moc. Zanim na świecie pojawił się zorganizowany system wierzeń, ludzie wyznawali animizm. Ten pogląd zakłada, że nie tylko ludzie, ale także zwierzęta, rośliny i przedmioty nieożywione mają nieśmiertelną duszę. Nie występuje tu więc wyraźnie zarysowany podział na strefę duchową i materialną.

Gdy ludzie porzucili koczowniczy tryb życia, nauczyli się uprawiać ziemię i wytapiać metal, powstały pierwsze zorganizowane systemy religijne. Z całą pewnością nie pierwszą, ale bez wątpienia jedną z pierwszych była religia Sumerów. Mieszkańcy południowej Mezopotamii zakładali państwa-miasta, z których każde miało innego boga-opiekuna.

Mówiąc natomiast o religiach monoteistycznych, jako najstarszą należy wskazać zaratusztrianizm, choć należy podkreślić, że w opinii niektórych badaczy starszy jest judaizm. Obie religie kształtowały się na długo przed nastaniem naszej ery. Jednak większość ekspertów wskazuje, że to właśnie system wierzeń założony przez proroka Zaratustrę stał się podstawą dla wszystkich innych systemów monoteistycznych.

Jaka jest najmłodsza religia świata?

Nowe religie powstają z dość dużą częstotliwością. Przy czym należy podkreślić, że w kontekście globalnym większość z nich ma marginalne znaczenie, a wyznawcy systemów głównego nurtu spychają je do obszaru bluźnierczych sekt. Nie da się z całą pewnością stwierdzić, która z niewielkich religii jest powstała najpóźniej.

Mówiąc natomiast o największych religiach świata, za najmłodszą należy uznać bahaizm. System wierzeń, którego twórcą jest Baha'u'llah, powstał na terenie dzisiejszego Iranu. Został oficjalnie ustanowiony w 1863 roku, jednak warto podkreślić, że jego fundamentalne podstawy były głoszone dwie dekady wcześniej.

Podstawową ideą bahaizmu jest tzw. postępujące objawienie. To założenie zakłada, że bóg interweniuje w sprawach ziemskich od początku istnienia ludzkości i objawia się wraz z nadejściem każdego kolejnego proroka. Bahaizm podkreśla jedność wszystkich kluczowych religii świata. Występują w nim elementy m.in. judaizmu, chrześcijaństwa, islamu i babizmu.

Mało znane religie świata

Na całym świecie istnieje przynajmniej kilka tysięcy religii i systemów religijnych, przy czym o większości słyszeli przede wszystkim ich wyznawcy. Jedną z nich jest raelianizm, utworzony w 1974 roku przez Claude'a Vorilhona. Ta religia zakłada wiarę w istnienie bytów pozaziemskich, z których największą cywilizacją mają być Elohimi. W wierzeniach raelian, to właśnie oni mieli stworzyć życie na Ziemi.

Ludzie inteligentni częściej są ateistami? Badania to potwierdzają

Istnieje negatywny związek pomiędzy inteligencją a religijnością. Innymi słowy: im wyższy iloraz inteligencji, tym większa szansa, że dana osoba jest ateistą - czytamy na łamach czasopis...

Inną mało znaną religią jest jedaizm. Jego wyznawcy, niektórzy fani serii „Gwiezdne Wojny”, wierzą w moralność jako wrodzoną cechę ludzi i w prawdziwą Moc, przeciwstawiającą się Ciemnej Stronie.

Kolejna religia, o której słyszało niewiele osób, to CAW, czyli kościół wszystkich światów. Założona w 1962 roku przez Oberona Zell-Ravenhearta, została zainspirowana fikcyjną religią o tej samej nazwie, o której pisał Robert A. Heinlein w powieści pt. „Stranger in Strange Land”.

Mówiąc o najbardziej znanej ze wszystkich małych religii, bez wątpienia należy wskazać na scjentologię. Powstała w 1951 roku jako alternatywa dla psychologii, a jej twórcą był pisarz L. Ron Hubbard. Jak głoszą jej wyznawcy, scjentologia to organizacja non-profit, której misją jest propagowanie rozwoju ducha ludzkiego i upowszechnianie programów rehabilitacji i doradztwa. Sami scjentolodzy do dziś są uważani za jedną z najbardziej tajemniczych grup religijnych.

Nasz ekspert

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.