Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Unikatowe zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu, Jerzego Kukuczki wpisano na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. Prezentujemy najciekawsze fotografie z tego zapomnianego zbioru.
W tym artykule:
[galeria fotografii w dolnej części strony]
Jerzy Kukuczka (1948-1989) uważany jest za jednego z najwybitniejszych polskich himalaistów. Słynął z odwagi, niezwykłych umiejętności i determinacji. Jako pierwszy Polak i drugi człowiek na świecie zdobył Koronę Himalajów i Karakorum, czyli wszystkie 14 głównych szczytów o wysokości ponad 8 tysięcy metrów.
Archiwum Kukuczki na liście UNESCO
W 2024 roku na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata wpisanych zostało 17 obiektów. Wśród nich znalazła się spuścizna Jerzego Kukuczki w postaci jego dokumentacji fotograficznej z lat 1948-1989.
– Złota Dekada Himalaizmu Polskiego, od połowy lat 70-tych do końca 80-tych XX wieku, to czas, w którym Polacy we wspinaczce wysokogórskiej definiowali światowe standardy. Wyznaczali nowe, najtrudniejsze drogi na ośmiotysięczniki oraz stali się prekursorami himalaizmu zimowego. Zbiór fotografii wysokogórskich Jerzego Kukuczki jest wyjątkowym świadectwem tej historii – czytamy w uzasadnieniu tej decyzji.
Wartość kolekcji Kukuczki
Fotografie Kukuczki z jego wypraw wysokogórskich są wyjątkowym świadectwem historii polskiego i światowego himalaizmu. To materiały archiwalne zebrane przez jego rodzinę. Kolekcja składa się z ponad 10 tysięcy zdjęć, które wykonano podczas wypraw w najwyższe góry świata w latach 70. i 80., czyli w czasach tzw. Złotej Dekady Himalaizmu Polskiego.
Kolekcja archiwum to zasługa żony himalaisty, Cecylii Kukuczki. Jego drugą część stanowi Kolekcja Ryszarda Wareckiego. Aktualnie zbiorem opiekuje się Fundacja Wielki Człowiek.
Jak przygotować się do wspinaczki wysokogórskiej? Radzi trener himalaistów
Turystyka Górska, szczególnie uprawiana w górach wysokich, wymaga odpowiedniego zasobu umiejętności oraz wytrzymałości organizmu na długotrwały wysiłek, nierzadko trwający nawet kilkana..
Kolekcja Kukuczki ciągle zaskakuje
– Kukuczka często dokumentował przebieg wypraw, w których uczestniczył. Dzięki temu pozostawił po sobie bogate archiwum, które stanowi źródło wiedzy o Złotej Dekadzie Himalaizmu Polskiego. Jego fotografie zachwycają pięknymi kadrami, monumentalnymi ujęciami gór, czy zdjęciami akcji wspinaczkowej w ekstremalnych warunkach – podkreśla Wojciech Lemański z Fundacji Wielki Człowiek.
Zbiór Kukuczki ciągle się powiększa. Jak wyjaśnia Lemański, w 2022 roku znajomi himalaisty odnaleźli w swoich archiwach fotografie, wykonane ręką Kukuczki. Postanowili przekazać je fundacji. To w sumie 2 tysiące zdjęć, stworzonych podczas różnych wypraw, w których brał udział Kukuczka.
– Zdecydowana większość tych zdjęć nigdy wcześniej nie była w żaden sposób publikowana i dopiero dzięki naszej pracy ujrzały one światło dzienne, wzbogacając naszą wiedzę o historii Jerzego Kukuczki oraz polskiego himalaizmu – zaznacza Lemański.
[galeria fotografii znajduje się poniżej]
Źródła: Zbiory Społeczne, Wirtualne Muzeum Jerzego Kukuczki.
1 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Artur Hajzer podczas pokonywania lodowej szczeliny. Zejście z Manaslu po zdobyciu szczytu. Polska wyprawa na Manaslu 1986.
2 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Pasmo górskie Ganesh Himal widoczne ze stoku Manaslu. W centrum widoczne od lewej: Ganesh I (7422 m n.p.m.), Ganesh II (7118 m n.p.m.) i Ganesh IV (7104 m n.p.m.). Zdjęcie wykonane w czasie polskiej wyprawy na Manaslu w1986 roku. Jej kierownikiem był Jerzy Kukuczka. 10.11.1986 Jerzy Kukuczka i Artur Hajzer zdobyli szczyt Manaslu od północnego wschodu (8156 m n.p.m.) nową drogą w stylu alpejskim.
3 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Jerzy Kukuczka w bazie po zejściu ze szczytu Nanga Parbat, 1985
4 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Sławomir Łobodziński w ścianie Nanga Parbat. Międzynarodowa wyprawa na Nanga Parbat została zorganizowana w 1985 roku przez Klub Wysokogórski z Krakowa pod kierownictwem Pawła Mularza. 13.07.1985 Jerzy Kukuczka, Carlos Carsolio, Andrzej Zygmunt Heinrich i Sławomir Łobodziński zdobyli szczyt Nanga Parbat (8125 m n.p.m.) nową drogą południowo-wschodnim filarem.
5 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Jerzy Kukuczka na stoku Biarchedi. Wyprawa na Broad Peak 1984. Jerzy Kukuczka i Wojciech Kurtyka dokonują w dniach 15-17.07.1984 trawersu masywu Broad Peak, poprzez wierzchołki: północny (7490 m n.p.m.), środkowy (8011 m n.p.m.) i główny (8051 m n.p.m.) nową droga w stylu alpejskim.
6 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Jerzy Kukuczka na tle zachodniej ściany Makalu podczas międzynarodowej wyprawy na Makalu w 1981 roku. Kierownikiem wyprawy był Wojciech Kurtyka. Pozostali członkowie: Alex MacIntyre i Jerzy Kukuczka. 15.10.1981 Jerzy Kukuczka zdobył samotnie szczyt Makalu (8463 m n.p.m.) nową drogą stylem alpejskim (północno-zachodnią granią).
7 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Akcja wyciągania Szerpy ze szczeliny, w której brali udział uczestnicy wyprawy baskijskiej, Szerpowie oraz Jerzy Kukuczka. Do zdarzenia doszło w czasie polskiej wyprawy narodowej na Mount Everest 1980 (wiosenna) pod kierownictwem Andrzeja Zawady. 19.05.1980 Jerzy Kukuczka i Andrzej Czok zdobyli szczyt Mount Everest (8848 m n.p.m.) nową drogą, południowym filarem.
8 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Akcja wyciągania Szerpy ze szczeliny, w której brali udział uczestnicy wyprawy baskijskiej, Szerpowie oraz Jerzy Kukuczka. Do zdarzenia doszło w czasie polskiej wyprawy narodowej na Mount Everest 1980 (wiosenna) pod kierownictwem Andrzeja Zawady. 19.05.1980 Jerzy Kukuczka i Andrzej Czok zdobyli szczyt Mount Everest (8848 m n.p.m.) nową drogą, południowym filarem.
9 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Uczestnicy wyprawy na Lhotse w Kotle Zachodnim. Od lewej: Andrzej Zygmunt Heinrich i Janusz Baranek
10 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Góra Cholatse (6423 m n.p.m.) w regionie Khumbu w nepalskich Himalajach. Zdjęcie z polskiej wyprawy na Lhotse w 1979 roku.
11 z 11
Zdjęcia z archiwum legendy polskiego himalaizmu – Jerzego Kukuczki. Unikatowa galeria
Buddyjscy mnisi w klasztorze w Tengboche. Jerzy Kukuczka wykonał to zdjęcie podczas polskiej wyprawy na Lhotse w 1979 roku, zorganizowanej przez Klub Wysokogórski z Gliwic pod kierownictwem Adama Bilczewskiego. 04.10.1979 Jerzy Kukuczka, Andrzej Czok, Janusz Skorek i Zygmunt Andrzej Heinrich zdobyli szczyt Lhotse (8516 m n.p.m.) drogą normalną od strony zachodniej.