5/2008

Droga smoka: ChinyDwudziestowieczna historia Chin była pełna przemocy, a jej ostatnim krwawym akordem stały się wydarzenia na placu Tiananmen w 1989 r.Być może ten strach przed powtórzeniem historii stał się jednym ze źródeł zmian po roku 1990. W nowożytnych dziejach Chin była to pierwsza dekada pozbawiona większych niepokojów politycznych, a i początek nowego wieku był spokojny. Pomimo braku reform politycznych sam naród zmienił się radykalnie. Wzrost gospodarczy trwa nieprzerwanie od 30 lat (średnio o 10 proc. co roku), a ludzie wychodzą z ubóstwa w zakresie niespotykanym dotychczas nigdzie i nigdy. Chiny stały się polem największej akcji przesiedleńczej w dziejach – co najmniej 150 mln ludzi opuściło wsie, szukając pracy w fabrykach ulokowanych na wybrzeżu. Według większości wyliczeń Chiny są największym światowym odbiorcą towarów, zużywając więcej zbóż, mięsa, węgla i stali niż USA. Pomijając jednak działalność Deng Xiaopinga, trudno przypisać te wielkie zmiany jakimś szczególnym akcjom rządu. Główną strategią Partii Komunistycznej jest próba uwolnienia energii narodu, przynajmniej w sensie ekonomicznym. Rząd w dzisiejszych Chinach jest zdecentralizowany, a ludzie mogą swobodnie prowadzić interesy, szukać zatrudnienia i przeprowadzać się do nowych domów. Po stuleciu silnych przywódców i politycznych zmagań historia Chin zaczyna być historią zwyczajnych obywateli. Dlaczego jednak ci obywatele w tak nikłym stopniu interesują się polityką? Artykuł próbuje udzielić odpowiedzi na to pytanie.