1/2011
Jakie zwierzę na świecie jest najgroźniejsze? Lew, krokodyl, a może kobra indyjska? Listę najskuteczniejszych zabójców (poza człowiekiem, oczywiście) otwiera... maleńki komar. To on jest odpowiedzialny za rozprzestrzenianie się malarii, na którą choruje ponad 240 mln osób rocznie, a blisko milion (głównie dzieci w Afryce) umiera. Inna choroba, która zbiera przerażające żniwo, to AIDS. Przyjmuje się, że na świecie jest ponad 33 mln nosicieli HIV i blisko 2 mln zgonów rocznie. Epidemia cholery dziesiątkuje mieszkańców Haiti zniszczonego przez trzęsienie ziemi. A jednak to wirusy SARS i H5N1 sprawiły, że wszyscy wstrzymali oddech i wybuchła ogólnoświatowa panika (774 zmarłych na SARS i około 300 na ptasią grypę). Dlaczego? Bo te wirusy są groźne dla wszystkich jednakowo. Zabijają niezależnie od rasy czy obywatelstwa, w świetle kamer, dzięki czemu mają dobry PR. Malaria i cholera atakują zwykle w krajach biednych, a tam nasze medialne zainteresowanie przecież nie sięga. AIDS z kolei zabija w domu i jest na tyle wstydliwym tematem, że niechętnie o tym mówimy. Nie należy z pewnością bagatelizować żadnej choroby, ale zanim wszyscy ulegniemy zbiorowej histerii, polecam lekturę artykułu Wojny z zarazą na str. 38. A naszym Czytelnikom w nowym roku życzę przede wszystkim zdrowia.
SPIS TREŚCI:
Wywiad z dr. hab. Piotrem Gawrysiakiem o tym, jak ważna jest archiwizacja danych w erze cyfrowej, oraz o problemach dostępu do informacji.
Muszelki. Przez kilka wieków zachodnia Afryka używała specyficznej wapiennej waluty. Niewolnicę można było kupić za 50 tys. muszli.
Wojny z zarazą. Przez pewien czas łudziliśmy się, że mamy je pod kontrolą. Szybko jednak dowiodły, że wciąż trzymają nas w śmiertelnym szachu.
Timbuktu. Poruszanie się po okolicy bez talizmanów kupionych u marabuta miejscowi nazwą lekkomyślnością. Cóż dopiero przejście żołnierza z Zachodu na islam z powodu miłości do dziewczyny. Czy ta historia mogła skończyć się dobrze?
Bioko. Ta wyspa jest zdumiewająco bogatym siedliskiem wielu gatunków małp. Jak to się stało, że – inaczej niż w innych miejscach w Afryce – przetrwały w niezłej formie?
Cahokia. Czerwonoskóre mieszczuchy na amerykańskich preriach na długo przed przybyciem białych? Ten obraz tak kłócił się z powszechnymi wyobrażeniami, że długo nie docierał do opinii publicznej.
Tylko dla prenumeratorów: Georgia Południowa. Wyspa zdołała się odrodzić mimo rzezi, jaką tutejszej faunie urządził człowiek. Dziś jej wielotysięczne kolonie przywodzą na myśl świat w stanie pierwotnym.