8/2014
Plemienny odwrót
– Prawdziwy Mentawaj ma tatuaże na całym ciele, nie nosi ubrań i mieszka w lesie – tłumaczył mi szaman Lala z indonezyjskiej wyspy Siberut. Jego żona Bai Boroiogok dodała jeszcze, że piękna kobieta to taka, która ma zęby spiłowane w trójkąty. Mentawajów, którzy nadal żyją w dżungli według zasad przodków, została garstka, może dwa tysiące. Rząd Indonezji od lat próbuje ucywilizować „dzikusów” – siłą, przekupstwem, obietnicami. Za posłuszeństwo oferuje darmową naukę dla dzieci i życie w mieście. Tyle że tam trzeba mieć pieniądze, a oni nie zarabiają, wystarcza im to, co upolują albo zbiorą z drzew. – Nigdy się nie poddam, bo bez naszej tradycji jestem nikim – zapewniał mnie z mocą szaman Lala. Pomyślałam wtedy, że ich styl życia przetrwa może jeszcze kilka dekad. Pół roku później dostaję wiadomość, że na Siberut wybiera się mój przewodnik z Indonezji. Proszę, by popłynął w górę rzeki do rodziny Lali, sprawdził, co u nich słychać. Okazuje się, że drewniane chaty w środku lasu stoją puste. A więc w końcu także oni przyjęli ofertę. Ponoć noszą dżinsy, T-shirty i mieszkają w domu z blachy falistej gdzieś w wiosce rządowej. To już nie jest kwestia lat, tylko miesięcy – kultura ostatnich plemion ginie na naszych oczach. Dlatego projekt fotografa Jimmy’ego Nelsona Before They Pass Away, czyli „Zanim odejdą”, jest tak ważny. Oto jeden człowiek przemierzył glob, uwiecznił sposób życia Czukczów, Mursich czy Huaorani. Możliwe, że ten świat niedługo pozostanie już tylko na zdjęciach, które publikujemy w tym wydaniu magazynu.
Skaner
Eureka!
Patenty natury
Twoje zdjęcie
Plemiona: Plemienne życie rdzennych ludów oznacza zupełnie inny niż nasz model istnienia. Jimmy Nelson w odległych zakątkach świata w niezwykły sposób sfotografował te społeczności, które wciąż jeszcze nie utraciły kontaktu z czasem sprzed tysięcy lat. Nasza cywilizacja stoi już jednak u ich progu.
„Miasto” z neolitu Czy 5 tys. lat temu niewielkie szkockie wyspy mogły być ludną, kwitnącą krainą promieniującą kulturowo na południe? Czy dokonania ich mieszkańców mogły się stać inspiracją dla budowniczych Stonehenge? Oczywiście. Na Orkadach wystarczy ruszyć łopatą, by znaleźć kamienne odpowiedzi na te pytania.
Podziemia wojny: Okopy I wojny światowej czasem przebiegały... głęboko pod ziemią. Gdy nie dało się na powierzchni, próbowano dopaść wroga pod nią. Sieci tuneli stawały się, zależnie od okoliczności, schronami, sypialniami, śmiertelnymi pułapkami, korytarzami transportowymi dla minerów. I wreszcie – jedyną w swoim rodzaju galerią sztuki, gdzie żołnierze próbowali uporać
się z frontowymi traumami.
Głuptaki: Te morskie ptaki na swoją nazwę w żaden sposób nie zasłużyły. Są energiczne, znakomicie nurkują i potrafią walczyć o swoje, choć z człowiekiem, gdy ten postanowił przerabiać je na smar, oczywiście przegrywały. Na szczęście w porę przyszło opamiętanie i pozostawiona w spokoju populacja pięknie się odrodziła.
Głodna Ameryka: Żyją w niedostatku i wiecznie martwią się o jutrzejszy obiad, a mimo to – tyją. Choć strojem przypominają przedstawicieli klasy średniej, nie przetrwaliby bez żywnościowych bonów z pomocy społecznej. I to mimo że mają oficjalną pełnoetatową pracę i żyją w USA, najbogatszym kraju świata. Amerykańska bieda jest paradoksalna, niepodobna do tej z krajów Trzeciego Świata, ale ogranicza tak samo.
Tylko dla prenumeratorów: Transylwania Na wzgórzach Siedmiogrodu, gdzie od wieków prowadzono gospodarkę naturalną, kosząc trawę kosami i wypasając owce, ukształtował się niezwykły ekosystem łąk oszałamiających botanicznym kwiatowym bogactwem. Czas sianokosów jest tu prawdziwą orgią kolorów i zapachów. Metod nowoczesnego rolnictwa to bogactwo nie przetrwa.