07/2016
Stara mapa, latarka i dużo odwagi – tak wyposażeni wyruszyliśmy na nocne poszukiwania skarbu
w ogródku naszej babci.
Jako najmłodsza w ekipie dość szybko poczułam się zmęczona i zasnęłam pod jabłonką. W tym czasie moi kuzyni dzielnie przekopywali teren, znajdując kilka kolorowych szkiełek. Ale przecież opowieści o zakopanej podczas wojny skrzyni mogły okazać się prawdziwe. A może są prawdziwe? Każdy z nas ma w sobie coś z odkrywcy
i nie dziwi mnie fakt, że tylko w Polsce poszukiwaniem skarbów zajmuje się grupa aż 150 tys. zapaleńców. Ważne są jednak motywy. Większość szuka po to, by się wzbogacić lub powiększyć własną kolekcję. Co czwarte ze znanych stanowisk archeologicznych na świecie zostało splądrowane i poważnie zniszczone przez rabusiów. Bezpowrotnie. Handel kradzionymi skarbami przeżywa obecnie rozkwit i choć trudno oszacować wielkość tego rynku, to w nielegalnym obiegu są zapewne artefakty warte setki milionów dolarów. Często jednak zyski trafiają
w niepowołane ręce. To dzięki rabowaniu dzieł sztuki z terenów starożytnej Mezopotamii Państwo Islamskie (ISIS) w znacznym stopniu finansuje ataki terrorystyczne na całym świecie (więcej na str. 34). Niektórzy jednak szukają skarbów, żeby wzbogacić innych. Zardzewiały guzik może być dla archeologów cennym znaleziskiem, które pomoże dopasować ostatni puzzel w skomplikowanej układance i odczytać jakiś fragment historii. Bo bez odkrywania przeszłości tracimy tożsamość, nie jesteśmy w stanie zrozumieć, kim jesteśmy teraz. I dokąd zmierzamy w przyszłości.
30 Wywiad z Martínem Caparrósem
Reporter zjeździł świat, by zrozumieć, dlaczego tylu ludzi na świecie wciąż nie ma co jeść. Jego Głód oddaje głos najbiedniejszym.
Rozmawia Julia Lachowicz
34 Szaber starożytności
Na terenach wielu starych kultur trwa społeczny zamęt. A to sprzyja archeologicznym rabunkom.
Tekst Tom Mueller
Zdjęcia Robert Clark
58 Sztuka szukania
Wykrywacz metalu to towarzysz coraz większej liczby Polaków przeczesujących kraj w poszukiwaniu rozmaitych skarbów.
Tekst Joanna Lamparska
66 Robinson Crusoe
Postać najsłynniejszego rozbitka świata jest pisarską kreacją, ale miał on pierwowzór z krwi i kości.
Tekst Claus Lutterbeck
Zdjęcia Philipp Spalek
88 Jaskinie na miarę Chin
Na południu Państwa Środka istnieje region z niezwykle spektakularnymi, często dziewiczymi formami krasu.
Tekst Mckenzie Funk
Zdjęcia Carsten Peter
110 Rekiny
Żarłacze białe zależnie od perspektywy mogą mieć wygląd głupkowatego błazna lub morderczej bestii.
Tekst Erik Vance
Zdjęcia Brian Skerry