National Geographic 5/23

Fascynujące słonie

Niewiele jest na naszej planecie gatunków, które fascynują ludzi tak jak słonie. Ze swoją długowiecznością, ogromnymi mózgami, złożonymi sieciami społecznymi i niesamowitymi trąbami, którymi robią wszystko, od chwytania pożywienia po picie i nabieranie wody, zwierzęta te wydają się zarówno prehistoryczne w swoim majestacie, jak i w pewien sposób podobne do nas. Nic dziwnego, że od dawna kojarzymy je z inteligencją, siłą i mądrością.

W nowym serialu „Sekrety słoni”, dostępnym na kanałach National Geographic i Disney+, Paula Kahumbu zabiera nas w podróż po różnych ekosystemach, w których żyją słonie. Przybliża nam ich biologię, zachowania i adaptacje sprawiające, że są one jednymi z najbardziej niezwykłych stworzeń na ziemi. Pokazuje także ludzi, którzy badają te zwierzęta i działają na rzecz ich ochrony. Ponieważ słonie od Afryki po Azję mierzą się z falą zagrożeń, nadeszła chwila, gdy musimy zdecydować, jak im pomóc.

W tym wydaniu magazynu przyjrzymy się bliżej słoniom azjatyckim. Mimo że jedna trzecia ich populacji żyje w niewoli, a wiele dzikich osobników bytuje w bliskim sąsiedztwie ludzi, o strukturach społecznych tego gatunku wiemy znacznie mniej niż w przypadku słoni afrykańskich.

Fotograf Brent Stirton i autor Srinath Perur przedstawiają fascynujące fakty o tych zwierzętach. Choćby taki, że są jednymi z niewielu gatunków (obok m.in. szympansów i delfinów), które zaliczyły test lustra, co oznacza że rozpoznają w nim swoje własne odbicie.

Życzymy przyjemnej lektury.

Nathan Lump
redaktor naczelny

Spis treści – maj

Na okładce
Wczesny okres Ziemi cechowały gigantyczne wulkany, które uwalniały do atmosfery ogromne ilości CO2, siarki i chloru. Proces ten trwa do dziś choćby wraz z erupcją wulkanu Tavurvur w Papui-Nowej Gwinei.
Zdjęcie Olivier Grunewald

PORTFOLIO
Płetwy fantazji – str. 8
Niezwykłe płetwy bojowników wspaniałych pokazują ekstrawagancję i finezję natury.
Zdjęcia V. Angkatavanich

Ponadto:
Renaturyzacja Szkocji
Żaba szklana
Kolczatka

REPORTAŻE
Prapoczątki żywej planety – str. 24
Jak doszło do tego, że na Ziemi tak spektakularnie rozkwitło bogactwo życia? Wciąż można na niej zaobserwować obrazy zbliżone do tych, jakie pojawiały się u jej początków.
Tekst E. van den Berg, zdjęcia O. Grunewald

Słoniowe sąsiedztwo – str. 50
Ponieważ populacje słoni stoją w obliczu ciągłych zagrożeń, wiedza o tych ogromnych ssakach może pomóc nam je uratować. Eksperci uzupełniają luki w naszym rozumieniu słonia azjatyckiego, którego ścieżki coraz częściej krzyżują się z ludzkimi.
Tekst S. Perur, zdjęcia B. Stirton

Kosowo – str. 84
Dla ludzi dotkniętych chaosem i zbrodniami bałkańskiego konfliktu przeszłość jest jednocześnie trudną teraźniejszością.
Tekst R. Draper, zdjęcia J. Mielnikiewicz

Rok na Svalbardzie – str. 104
Najszybciej ocieplający się archipelag na świecie zmienia swój wygląd i warunki przyrodnicze. Dla fauny oznacza to wielkie wyzwanie.
Tekst N. Strochlic, zdjęcia S. Unterthiner