National Geographic 7/23

Świat do odkrycia

Od czasów pierwszych żeglarzy, którzy odważali się przekraczać granice oswojonego świata, ciekawość pcha ludzi do odkrywania nieznanego. Wydawałoby się, że dziś niewiele już zostało do zbadania i że swoją planetę poznaliśmy gruntownie. Tymczasem – jak się szacuje – opisaliśmy zaledwie 7 proc. życia w oceanach. Także w deszczowych lasach i niedostępnych jaskiniach, a nawet pod naszymi stopami (mikroorganizmy!) wciąż czekają stworzenia do odkrycia. Badacze różnie szacują liczbę gatunków, które nie zostały jeszcze zidentyfikowane i zbadane, ale zawsze są one liczone w milionach.

Dziś wielu ważnym i przełomowym wyprawom patronuje Towarzystwo National Geographic. Jego odkrywcy penetrują puszcze i schodzą w głębiny oceanów. Wyposażeni w narzędzia współczesnej inżynierii analizują geologiczną budowę naszej planety i tajniki różnych form życia, zmieniając ludzkie rozumienie skomplikowanego systemu, jakim jest Ziemia. Duch eksploracji wykracza jednak poza Ziemię, popychając ludzkość w kosmos. Astronauci stają się współczesnymi odkrywcami, wyruszającymi na ocean wszechświata.

Niniejsze wydanie magazynu poświęciliśmy właśnie duchowi eksploracji i ludziom, którzy odpowiadają na jego wezwanie. Przedstawimy wam zatem dokonania Thomasa Peschaka, który rozpoczął dwuletnią wyprawę z biegiem Amazonki, badając w jej trakcie najstarszą sztukę naskalną obu Ameryk. Opowiemy, jak badacze próbują odbudować populacje rekinów w wodach Indonezji. Razem z Lee Bergerem spenetrujemy południowoafrykańską jaskinię, w której znaleziono kości dawnych krewnych człowieka.

Pokażemy zdjęcia Yaela Martíneza, który, korzystając ze specjalnej techniki „interwencji”, portretuje meksykańskich imigrantów w USA. Opowiemy też o fragmencie własnej historii. W lipcu minie bowiem 70 lat od zakończenia odbudowy warszawskiej Starówki.

Świat zarówno w czasie, jak i w przestrzeni wciąż czeka na dalsze odkrywanie. Zapraszam w tę podróż na naszych łamach.

Łukasz Załuski
redaktor naczelny

Spis treści

Eksploracje

Powrót wilka tasmańskiego?
Gatunek ten wyginął ponad sto lat temu, ale pozostaje żywy w kulturze i symbolice. Teraz kształtów zaczyna nabierać projekt odtworzenia genomu i wskrzeszenia wilka.
Tekst K. Warne | s. 10

Ponadto
Papugi bystre jak my
Czaszki dla Ramzesa

Wydanie eksploracyjne

Reportaże

Szukając drogi
Dla człowieka era eksploracji nigdy się nie kończy. Świat ma jeszcze przecież tyle tajemnic...
Tekst N. Strochlic, kolaże N. Jamieson | s. 20

Sztuka naskalna Amazonii
Ekspedycja do wielkiej galerii pod gołym niebem w kolumbijskim lesie deszczowym.
Tekst i zdjęcia T. Peschak | s. 34

Powrót do jaskini kości
Niełatwo wcisnąć się do cmentarnej jaskini Homo naledi, odkrytej w Południowej Afryce.
Tekst L. Berger | s. 52

Plan na rekiny
Zasiedlić ocean rekinami rozmnożonymi w niewoli? Ten ambitny plan może się powieść.
Tekst C. Welch, zdjęcia D. Doubilet i J. Hayes | s. 62

Świat na ludzką miarę
Paul Salopek w swej pieszej podróży dookoła świata idzie przez ostatnie skrawki tradycyjnych Chin.
Tekst P. Salopek, zdjęcia Zhou Na i G. Sabrié | s. 82

Światło emigrantów
Fotograficzny projekt eksploruje kulturowe korzenie emigrantów z Meksyku.
Tekst N. San Martín, zdjęcia Y. Martínez | s. 102

Warszawa odbudowana
70 lat temu warszawska Starówka znów odżyła.
Tekst R. Kościelny | s. 112