National Geographic 2/24

Na wstępie

W ostatnim roku w Polsce przyszło na świat ponad 12 tys. zdrowych dzieci, których mamy w chwili porodu miały więcej niż 40 lat. W przypadku 25 dzieci kobiety były już po pięćdziesiątce. Jeszcze kilka dekad temu normy społeczne sprawiały, że panie zostawały matkami tuż po 20. urodzinach. Zmiany cywilizacyjne i związana z nimi wyższa jakość życia, wzrost zamożności, a przede wszystkim postępy w leczeniu niepłodności sprawiają jednak, że coraz więcej kobiet świadomie decyduje się na późne macierzyństwo.

Z biologicznego punktu widzenia sprawa jest jasna. Płodność maleje wraz z wiekiem. Starszym mamom z pomocą przychodzą więc coraz bardziej zaawansowane metody leczenia niepłodności. Takie jak zapłodnienie in vitro, które polega na łączeniu komórki jajowej i plemnika poza układem rozrodczym, czy zamrażanie jajeczek umożliwiające starszym kobietom wykorzystanie młodszych komórek jajowych, zarówno własnych, jak i pochodzących od obcych dawczyń.

Mimo wielu związanych z nim wyzwań późne macierzyństwo niesie jednak ze sobą także korzyści. Kobiety, które na dziecko decydują się w bardziej dojrzałym wieku, nierzadko wykazują się większą cierpliwością i mają bogatsze doświadczenie życiowe. Te cechy mogą z kolei pomagać budować stabilne warunki dla rozwoju malucha. O późnym macierzyństwie pisze Rebecca Tuhus-Dubrow w reportażu „Reprodukcyjna rewolucja”.

W tym numerze proponujemy również materiał o szkle, które towarzyszy nam od zarania cywilizacji, oraz artykuły o dziewiczej puszczy Borneo i grenlandzkich lodofokach. Życzę przyjemnej lektury.

redaktor naczelny
Łukasz Załuski

Spis treści

PORTFOLIO

Życie mikroświata – s. 6

– Im są mniejsze, tym bardziej ukryty i interesujący jest dla mnie ich świat – mówi fotograf o małych stworzeniach, na które najchętniej kieruje swój obiektyw.
zdjęcia G. Georgiew

Ponadto:
Dźwięki zaćmienia
Most w Sydney
Zbroja dla kota

REPORTAŻE

Reprodukcyjna rewolucja
Zmiany cywilizacyjne sprawiają, że współczesne kobiety rodzą dziś dzieci coraz później. A rozwój medycznych technologii jeszcze bardziej przesuwa wiekową granicę macierzyństwa.
tekst R. Tuhus-Dubrow, zdjęcia J. Molloy – s. 20.

Epoka szkła
Materiał ten jest z nami od tysięcy lat. Ze względu na mnogość zastosowań bez niego trudno wyobrazić sobie cywilizację. Teraz, gdy potrafimy nadać szkłu coraz to nowe właściwości, staje się ono dla nas jeszcze bardziej istotne.
tekst J. Bennett, zdjęcia C. Payne – s. 46

Zielone serce Borneo
W indonezyjskim parku narodowym przetrwał pierwotny las deszczowy z jego niezwykłymi mieszkańcami.
tekst J. S. Holland, zdjęcia T. Laman – s. 72

Na cienkim lodzie
Znikający morski lód stanowi dla lodofok egzystencjalne wyzwanie.
tekst i zdjęcia J. Hayes – s. 98

Wyspa skarbów
Doświadczenie samotności na bezludnej piaskowej wyspie u brzegów gęsto zaludnionej Holandii.
tekst i zdjęcia J. Doest – s. 112