Bożonarodzeniowy koziołek i Jultomten
Bożonarodzeniowy koziołek to typowo szwedzka ozdoba świąteczna wykonana najczęściej ze słomy. Jest to najstarszy w Szwecji symbol bożonarodzeniowy, wywodzący się najprawdopodobniej od średniowiecznego diabła, postaci występującej często w przygotowywanych przez szkoły mikołajowych maskaradach.
Z biegiem czasu koziołek otrzymał główna rolę w zabawnym mini dramacie bożonarodzeniowym, odgrywanym przez młodzież na podwórkach i ulicach, w celu zebrania paru groszy. W XVIII w. to właśnie koziołek rozdawał prezenty w wigilijny wieczór. Po pewnym czasie jednak jego miejsce zajął Jultomten, którego imię zaczerpnięte zostało z wierzeń i przesądów ludowych. Tomte, czyli krasnoludek. W Szwecji wierzono, że krasnoludkom mieszkającym w chłopskich zagrodach w wigilijną noc zawsze należy zostawić miskę kaszy. Do rangi najważniejszego symbolu świąt podniesiony został przez malarkę Jenny Nystrom, która w latach 80. XIX w. uwieczniła krasnala na tysiącach obrazów.
Tekst: Agnieszka Budo