Cuda Polski. Pałac Potockich w Radzyniu Podlaskim

Rokoko Lubelszczyzny

Od XVII wieku zdobi okolice położonego niedaleko od Warszawy i Lublina Radzynia Podlaskiego. Potocki wybrał właśnie tę lokalizację, ponieważ jego żona wniosła do małżeństwa spore okoliczne dobra. Pałac uznawany za ideał późnego rokoka, dorównuje budowlom powstałym wówczas w Europie Zachodniej. Na wzór francuskiej rezydencji zaprojektował go August Locci, przebudował - Jakub Fontana.

Do Wilanowa porównywany jest nie bez powodu – piękne pałacowe rzeźby to dzieło Jana Chryzostoma Redlera który wcześniej zdobił właśnie ogród pałacowy w Wilanowie. Przy bramach znajdują się cztery rzeźby obrazujące prace Herkulesa. W skrzydle wschodnim zobaczymy walkę z bykiem i lwem. W zachodnim z Cerberem i smokiem. Do tego całość otacza park.

Radzyński pałac był świadkiem wielu zawirowań historii. W jego komnatach przygotowywano projekt Konstytucji 3 maja 1791, gościł tu cesarz Aleksander I. Nie ominęły go wydarzenia powstania listopadowego i powstania styczniowego. Zatrzymał się tutaj Edward Rydz Śmigły. W okresie międzywojennym w pałacowych murach mieściły się urzędy administracji państwowej, w czasie II wojny – administracja III Rzeszy.

Akcent muzyczny

W pałacu Potockich w 1790 r. urodził się kompozytor i wirtuoz skrzypiec Karol Lipiński. Artysta staczał z Paganinim głośne w całej Europie „pojedynki” skrzypcowe. Paganini zapytany kiedyś, kogo uważa za najwybitniejszego skrzypka swoich czasów, miał odpowiedzieć: „Kto jest pierwszy, nie wiem, ale drugim z pewnością jest Lipiński”. Dowodem uznania, jakim darzył polskiego kompozytora jest fakt, że w testamencie zapisał mu swoje skrzypce. I tak swoją siedzibę mają tu: izba poświęcona pamięci kompozytora oraz Szkoła Muzyczna I stopnia im. Karola Lipińskiego. Już od ponad trzydziestu lat jesienią organizowane są Dni Karola Lipińskiego.

Dla zwiedzających

Do Radzynia Podlaskiego przyjeżdża się, aby podziwiać imponującą architekturę XVII wieku. Jest jeszcze jeden powód - gościnność. Oddajemy więc głos samym zwiedzającym. Jak czytamy w księdze pamiątkowej z Punktu Informacji Turystyczno-Kulturowej: „Fantastyczny spacer po terenach pałacowych i miasteczku! Wrócimy tu na pewno. Piękny Pałac, szkoda, że mało na temat Radzynia znajdujemy w przewodnikach. Będziemy to śliczne miejsce propagować wszędzie. Zakochani w Radzyniu. P.S. Pomysł zwiedzania przez audioguide - doskonały!” (turyści z Krakowa 05.08.2013).

Chwalili również zwiedzający z Płocka: „Radzyń Podlaski to kolejne miasto na trasie naszej wędrówki szlakami historii. Wysłuchaliśmy ciekawej informacji o dziejach pałacu oraz o architekturze. Tu spotkaliśmy miłą i gościnną obsługę w informacji turystycznej, w naszej ocenie charakterystyczną dla tego regionu Polski”. Pałac można zwiedzać z audioprzewodnikiem w trzech językach: polskim, angielskim i rosyjskim. Działa tu Punkt Informacji Turystyczno-Kulturalnej, a fragmenty spaceru po założeniu pałacowo-parkowym można odsłuchać na stronie: www.krainaserdecznosci.pl/pl/spacerem-po-radzyniu.

Źródła: Powiat Radzyński, Starostwo Powiatowe w Radzyniu Podlaskim, Punkt Informacji Turystyczno-Kulturowej w Radzyniu Podlaskim, Agata Pasek - Inspektor ds. turystyki.
Opracowanie: hg